خبرگزاری مهر؛ گروه سیاست، هادی رضایی: در مراسمی باشکوه و تاریخی در منطقه یکم امامت نیروی دریایی ارتش با حضور امیر سرلشکر امیر حاتمی، فرمانده کل ارتش، امیر دریادار حبیب الله سیار معاون هماهنگ کننده ارتش و امیر دریادار شهرام ایرانی، فرمانده نیروی دریایی، برگزار شد، دو دستاورد استراتژیک و ماندگار به ناوگان نیروی دریایی الحاق شد: بازگشت ناوشکن تمام‌ایرانی سهند پس از عملیات نجات بی‌سابقه ۱۴ روزه، و رونمایی از پایگاه شناوری پیشرفته کردستان به‌عنوان یک بندرشهر چندمنظوره در ساحل مکران. این رویداد تاریخی همزمان با گرامیداشت روز نیروی دریایی (۷ آذر) برگزار شد و پیامی واضح و راهبردی را به جهانیان منتقل کرد: جمهوری اسلامی ایران نه‌تنها در برابر سانحه‌های تلخ تسلیم نمی‌شود، بلکه آن‌ها را به فرصتی برای نمایش توان فنی و اراده ملی تبدیل می‌کند.
ققنوس دریایی؛ داستان باززایی ناوشکن سهند
ناوشکن سهند، سومین فروند کلاس موج، در ۱۶ تیرماه ۱۴۰۳ پس از وقوع سانحه‌ای غیرمنتظره در اسکله بندرعباس به‌طور کامل غرق شد. بسیاری از متخصصان نظامی داخلی و بین‌المللی، احیای این ناو ۱۴۰۰ تنی را امری غیرممکن می‌دانستند. اما نیروهای فنی و امدادی نیروی دریایی ارتش در عملیاتی بی‌نظیر و شبانه‌روزی که خود فرمانده نیروی دریایی آن را بی‌سابقه در تاریخ دریانوردی جهان توصیف کرد، توانستند این نماد قدرت دریایی ایران را از دریا بیرون کشیده، به‌طور کامل تعمیر و ارتقا داده، و دوباره به آب‌های آزاد راهی کنند.
ویژگی‌ها و مأموریت‌های استراتژیک ناوشکن سهند
ناوشکن سهند به‌عنوان یک شناور رزمی چندمنظوره با تجهیزاتی به‌روز در حوزه‌های مختلف، آماده حضور در آب‌های دوردست و عمق اقیانوس‌هاست. اولویت مأموریت این ناوشکن، عملیات اسکورت کشتی‌ها و مشارکت در رزمایش‌های مرکب و مشترک در چارچوب دیپلماسی دفاعی و دریایی است.
مشخصات فنی ارتقایافته ناوشکن سهند:
سیستم راداری: رادار آرایه فازی پیشرفته چشم عقاب با برد عملیاتی بیش از ۳۵۰ کیلومتر
تسلیحات موشکی: ۸ پایه پرتاب موشک کروز ضدکشتی قادر و ذوالفقار با برد ۳۰۰+ کیلومتر
۶ پایه پرتاب موشک عمودپرتاب پدافند هوایی میان‌برد صیاد -۳ (نسخه بهبودیافته سیستم کمند)
تسهیلات آتش: توپ ۷۶ میلی‌متری فجر -۲۷ با نرخ شلیک فوق‌العاده ۱۲۰ گلوله در دقیقه
قابلیت‌های ویژه: سامانه جنگ الکترونیک بومی پیشرفته، قابلیت عملیات کاملاً رادارگریز (RCS بسیار پایین)
پشتیبانی هوایی: هلیکوپتر ضدزیردریایی SH و پهپادهای عمودپرتاب انتحاری بایور -۳۷۳
ناوشکن سهند اکنون به‌عنوان پیشرفته‌ترین ناوشکن بومی‌ساخت ایران، در ناوگان دریایی جنوب مستقر شده و آمادگی کامل برای انجام مأموریت‌های استراتژیک در آب‌های دور، از اقیانوس هند تا دریای سرخ را داراست.
بندرشهر شناور کردستان: انقلابی در استراتژی دریایی ایران
پایگاه شناوری کردستان که در این مراسم رونمایی شد، تنها یک پایگاه دریایی معمولی نیست، بلکه یک شهر شناور و مجتمع بندری-لجستیکی فوق‌پیشرفته است که قابلیت‌های منحصربه‌فردی دارد:
زیرساخت‌های اسکله‌ای: امکان پهلوگیری همزمان ناوشکن‌ها، ناوچه‌ها و زیردریایی‌ها
قدرت تعمیراتی: کارگاه‌های تخصصی برای تعمیر شناورهای سنگین تا وزن ۱۰ هزار تن
پشتیبانی استراتژیک: انبارهای سوخت و مهمات با ظرفیت پشتیبانی ۹۰ روزه برای ناوگروه‌های اقیانوسی
امکانات فرماندهی: بیمارستان دریایی مجهز، مرکز کنترل و فرماندهی یکپارچه، و ایستگاه‌های پهپادهای چندمنظوره
فناوری‌های نوین: سیستم‌های رونده زیرسطحی بدون سرنشین (UUV) برای عملیات‌های ویژه
ابعاد عملیاتی و سیاست‌های پشتیبانی
با توجه به سخنان امیر دریادار شهرام ایرانی، ویژگی‌های عملیاتی پایگاه شناوری کردستان به شرح زیر است:
این شناور عاملی برای پشتیبانی رزمی گسترده محسوب می‌شود و می‌تواند انواع نیازمندی‌های عملیاتی را در حوزه‌های پشتیبانی، پزشکی، ارتباطی، بالگردی، زیرآبی، غواصی، امدادرسانی سریع و ارسال مواد غذایی، سوخت و دارو تأمین کند. مأموریت اصلی آن، پشتیبانی از یگان‌های رزمی و اسکورت است، اما علاوه بر آن می‌تواند به ناوگان صیادی و تجاری نیز خدمات ارائه دهد.
تجربیات کسب‌شده در ناوگروه ۸۶ در ساخت و تجهیز پایگاه شناوری کردستان تقویت شده و این اقدام در راستای اجرای سیاست‌های کلی توسعه دریامحور انجام گرفته است. کردستان یک پایگاه شناوری کاملاً راهبردی با ظرفیت بسیار بالا در عمق اقیانوس‌ها خواهد بود.
سیاست همبستگی ملی و نام‌گذاری
در پی سخنان فرماندهان، سیاست نام‌گذاری پایگاه‌های شناوری روشن شد. باتوجه به ابعاد و ظرفیت‌های بالای این پایگاه‌های شناوری و همچنین نقش آن‌ها در فعالیت‌های فرهنگی، مقرر شده که نام استان‌های کشور عزیزمان برای نمایش بیش از پیش همبستگی ملی بر روی شناورهای پشتیبانی گذاشته شود. امیر دریادار ایرانی خبر از نام‌گذاری دومین پایگاه شناوری جمهوری اسلامی ایران با نام خوزستان داد.
امیر سرلشکر حاتمی در این مراسم با تأکید بر اهمیت نمادین این پروژه، اظهار داشت: پایگاه شناوری کردستان نمادی زنده از همبستگی و وحدت ملی است؛ استانی که در قلب کوهستان‌های سربه‌فلاک زاگرس قرار دارد، اکنون صاحب پایگاه راهبردی در گرم‌ترین و حساس‌ترین نقطه مرزهای آبی ایران یعنی خلیج فارس و دریای عمان شده است.
چشم‌انداز استراتژیک؛ دریا، قدرت ملی و اقتصاد آبی
در سخنان امیر دریادار حبیب‌الله سیاری، رئیس ستاد و معاون هماهنگ‌کننده ارتش، چارچوب استراتژیک این دستاوردها روشن شد. ایران اسلامی از طریق خلیج همیشه فارس، امکان ارتباط با آب‌های آزاد را دارد. دریا منبع ثروت و قدرت محسوب می‌شود و تدبیر مقام معظم رهبری (مدظله العالی) حضور در آب‌های آزاد برای کسب قدرت، ثروت، توسعه دریامحور و شکل گیری اقتصاد آبی است.
اگر ما بخواهیم اقتصاد آبی و توسعه دریا محور داشته باشیم، باید اقتدار دریایی خود را افزایش دهیم. اقتدار دریایی موجب شکل‌گیری اقتصاد دریامحور و توسعه پایدار خواهد شد. برای تحقق این مهم، لازم است که سیاست‌های ابلاغی توسط فرمانده معظم کل قوا را دنبال کنیم.
اقتدار دریایی زمانی به دست می‌آید که شما یک نیروی دریایی قوی در همه ابعاد داشته باشید. نیروی انسانی کاملاً مجهز، با دانش و مهارت، تجهیزات کافی و مناسب برای حضور در اقیانوس‌ها. دریاهای نزدیک به نوع خاصی از تجهیزات نیاز دارند، اما دریاهای دوردست، نوع متفاوتی از تجهیزات مجهز به فناوری‌های روز دنیا را طلب می‌کنند.
پیام راهبردی؛ تحول تهدید به فرصت
فرمانده کل ارتش در سخنانی، استراتژی دفاعی ایران را به این شرح، تبیین نمود: استراتژی دفاعی ما بر پایه دفاع فعال و بازدارندگی هوشمند شکل گرفته است. ما آمادگی داریم در هر نقطه‌ای که منافع ملی ایجاب کند، پاسخی قاطع و درهم‌شکننده ارائه دهیم. تبدیل تهدید به فرصت یک شعار خالی نیست؛ بلکه یک فرآیند مهندسی‌شده و برنامه‌ریزی‌شده است. حضور مجدد سهند در آب‌ها و افتتاح پایگاه کردستان، اثبات عملی این مسئله است که تحریم‌ها و توطئه‌های دشمنان، ما را نه ضعیف‌تر، بلکه قوی‌تر کرده است.
وی افزودند: قدرت دریایی جمهوری اسلامی ایران تنها برای حفظ امنیت ملی نیست، بلکه ضامن ثبات و آرامش منطقه نیز محسوب می‌شود. کشورهای حاشیه خلیج فارس و دریای عمان امروز با قطعیت بیشتری می‌دانند که اخلال‌گر واقعی امنیت منطقه چه کسی است.
تعهد به صلح و همکاری منطقه‌ای
امیر دریادار شهرام ایرانی فرمانده نیروی دریایی ارتش در این مراسم در تأکید بر سیاست‌های صلح‌آمیز، اظهار داشت: نیروی دریایی ارتش آمادگی دارد در چارچوب سیاست صلح و دوستی ایران اسلامی، به شناورهای کشورهای دوست و همسایه نیز خدمات‌رسانی کند. این رویکرد، بخشی از دیپلماسی دریایی ایران برای ایجاد امنیت متقابل در منطقه است.
سه پیام کلیدی الحاق
الحاق همزمان ناوشکن سهند و پایگاه شناوری کردستان به ناوگان نیروی دریایی، سه پیام راهبردی عمیق را به جهانیان منتقل می‌کند:
۱. بازدارندگی عملیاتی: جمهوری اسلامی ایران دارای توانایی احیای سریع و مؤثر دارایی‌های نظامی خود حتی در بدترین شرایط عملیاتی است.
۲. تحول در استراتژی ساحلی: توسعه سواحل مکران از یک پروژه صرفاً اقتصادی به یک مرکز قدرت دریایی و پشتیبانی استراتژیک تبدیل شده است.
۳. گسترش حضور دریایی: نیروی دریایی ارتش ایران دیگر محدود به خلیج فارس نیست، بلکه در اقیانوس هند و فراتر از آن، حضوری مداوم و مؤثر از خود نشان خواهد داد.
الگوی نام‌گذاری و هویت ملی دریایی
در توضیح سیاست‌های نام‌گذاری، امیر دریادار حبیب‌الله سیاری اظهار داشت: ایران اسلامی گلستان اقوام است و در آن اقوام مختلفی از دیرباز زندگی کرده و می‌کنند و ما می‌کوشیم، اهمیت این مساله را بیش از پیش نمایان کنیم. امروز نام تمام ناوشکن‌های ما برگرفته از قلل معروف ایران است؛ همچون البرز، دماوند، سهند، سبلان و تفتان، همه ناوهای موشک‌انداز ما هم اسامی‌ای برگرفته از شاهنامه‌ای دارند؛ همچون پیکان، خنجر و نیزه. اسامی ناوهای پشتیبانی ایران اسلامی نیز برگرفته از نام بنادر ایران است؛ همچون مثل ناو بوشهر، بندرعباس، لارک. پایگاه‌های شناوری یا همان ناوبندرها هم که به تازگی به ناوگان نیروی دریایی پیوسته‌اند، نام استان‌های ایران را خواهند داشت و اولین پایگاه شناوری ایران، به نام کردستان نام‌گذاری شده است تا گلستان اقوام ایران و همبستگی موجود در این سرزمین بیش از پیش نمایان شود.
جمع‌بندی
بازگشت ناوشکن سهند از دل دریا و رونمایی از بندرشهر شناور کردستان، تنها یک پیروزی فنی نیست؛ بلکه نمادی از اراده آهنین ملت ایران در برابر چالش‌هاست. این دو دستاورد استراتژیک، پیامی شفاف و قطعی را منتقل می‌کنند:
ایران نه‌تنها از دریاهای منطقه عقب‌نشینی نخواهد کرد، بلکه هر روز حضور خود را در اعماق آب‌های جهانی گسترش می‌دهد و قدرت دریایی آن، ستون محکمی برای امنیت ملی و منطقه‌ای محسوب می‌شود.
این دستاوردها، تحقق فرمان رهبر معظم انقلاب درباره پروژه‌های پیشرفته نیروی دریایی است؛ فرمانی که در ۳۰ بهمن سال ۱۳۸۸ در مراسم الحاق ناوشکن جماران مبنی بر بهتر بودن هر نسل از ناوشکن‌ها از نسل قبل، امروز در ناوشکن سهند محقق شده است. عرصه دریا شوخی‌بردار نیست و ایران اسلامی با بهره‌گیری از به‌روزترین فناوری‌ها، نه تنها امنیت خطوط کشتیرانی خود در خلیج عدن و مناطق پرخطر را تضمین کرده، بلکه نشان داده است که در دوران دفاع مقدس تا امروز، ثبات و قدرت دریایی آن، همواره ضامن امنیت ملی و منطقه‌ای بوده است.