«محسن پاک‌آیین»، دیپلمات پیشین و سفیر سابق ایران در جمهوری آذربایجان، در گفتگو با خبرنگار مهر با اشاره به بازگشت تحریم‌های شورای امنیت علیه ایران اظهار کرد: این قطعنامه‌ها برخلاف گذشته فاقد اعتبار و الزام اجرایی هستند، چراکه نه اجماع جهانی پشت آنهاست و نه همراهی قدرت‌های کلیدی مانند روسیه و چین.
وی ادامه داد: شش قطعنامه‌ای که اکنون ادعای اعمال مجدد آنها مطرح شده، بر خلاف گذشته نه‌تنها از حمایت همه اعضای دائم شورای امنیت برخوردار نیستند، بلکه دو عضو اثرگذار یعنی چین و روسیه صراحتاً با بازگشت آنها مخالفند. وقتی این کشورها این قطعنامه‌ها را اجرا نکنند، کشورهای همسو نیز تبعیت نخواهند کرد. از این جهت، این اقدامات از منظر حقوقی و اجرایی ضعیف و بی‌اثر تلقی می‌شوند.
پاک‌آیین توضیح داد: این اسناد عمدتاً متمرکز بر مسائل هسته‌ای و تسلیحاتی هستند و جنبه‌های اقتصادی را شامل نمی‌شوند. بنابراین حتی در صورت اجرا نیز تأثیرگذاری آنها کمتر از تحریم‌های یک‌جانبه آمریکا خواهد بود.
وی افزود: پس از خروج آمریکا از برجام، تحریم‌های بانکی و مالی گسترده‌ای علیه ایران وضع شد که حتی امکان خرید و فروش دارو را نیز با چالش مواجه کرد. در حالی که قطعنامه‌های سازمان ملل چنین قدرتی ندارند و حتی اگر فشارهایی ایجاد کنند، جمهوری اسلامی ایران توانایی مدیریت آن را دارد؛ همان‌گونه که در سال‌های اخیر با وجود فشار حداکثری، مسیر مقابله با تحریم‌ها را به خوبی طی کرده‌ایم.
دیپلماسی، ابزار مقابله با فشار سیاسی
این دیپلمات با اشاره به تغییرات چشمگیر در وضعیت سیاسی ایران و مناسبات بین‌المللی گفت: ۱۰ سال پیش، حتی روسیه در کنار غرب قرار داشت و از حق وتو استفاده نمی‌کرد. اما امروز، هم روسیه و هم چین، صراحتاً با فعال‌سازی مکانیسم ماشه و بازگشت تحریم‌ها مخالف‌اند و آن را اقدامی غیرقانونی می‌دانند.
وی تأکید کرد: تفاوت شرایط فعلی با گذشته فقط در حوزه سیاسی نیست؛ توان دفاعی، موشکی، پهپادی و فناوری‌های پیشرفته جمهوری اسلامی در این مدت رشد چشمگیری داشته است. همچنین غنی‌سازی ۶۰ درصدی اورانیوم که امروز در اختیار داریم، در آن زمان وجود نداشت.
پاک‌آیین گفت: امروز جمهوری اسلامی ایران با اقتدار و حکمت شرایط را مدیریت می‌کند و نیازی به پذیرش ملاحظات سابق ندارد.
پاک‌آیین با تأکید بر اهمیت دیپلماسی منطقه‌ای و جهانی گفت: با وجود اینکه آمریکا و اروپا مسیر دیپلماسی را تخریب کرده‌اند، ایران باید تعاملات خود را با کشورهای دوست و هم‌راستا مانند روسیه، چین، هند، اعضای اتحادیه جنوب شرق آسیا و همسایگان تقویت کند. رمز موفقیت در دیپلماسی، تعریف منافع متقابل است؛ به‌گونه‌ای که کشورها اجرای این قطعنامه‌ها را به سود خود نبینند.
وی همچنین به تاب‌آوری اقتصادی کشور اشاره کرد و گفت: در دهه اخیر، میزان صادرات غیرنفتی رشد قابل‌توجهی داشته و اقتصاد ایران مقاوم‌تر شده است. یکی از دلایل ورود به مذاکرات برجام، فشار اقتصادی شدید و تهدید به صفر شدن فروش نفت بود، اما امروز با تنوع شرکای اقتصادی و گسترش همکاری‌های منطقه‌ای، شرایط کاملاً متفاوت است.
تأکید بر اتحاد داخلی و پرهیز از دوقطبی‌سازی
وی در پایان با هشدار نسبت به تلاش دشمنان برای تأثیرگذاری بر فضای داخلی کشور گفت: در این شرایط، حفظ انسجام ملی و تقویت همکاری میان دولت و ملت اهمیت ویژه‌ای دارد. باید از دامن زدن به دوقطبی‌های سیاسی و اختلافات جناحی پرهیز کرد و تمام ظرفیت‌ها را برای حمایت از دیپلماسی فعال و مقاومت اقتصادی بسیج نمود.
