امید محمدی؛ بازار گروه خودرو: بازار لوازم یدکی خودرو در روزهای اخیر بیش از هر زمان دیگری با چالش نوسان نرخ ارز مواجه بوده است؛ از وابستگی سنگین به واردات گرفته تا نوسان در عرضه قطعات داخلی، تحریم‌های بین‌المللی و البته آنچه فعالان این بخش «تحریم‌های داخلی» می‌نامند: بروکراسی های طاقت فرسا، تصمیمات خلق الساعه و سیاست های متناقض دولتی منجر به رکود در این صنف شده است. همه این عوامل دست به دست هم دادند تا بازاری که باید پشتوانه پویایی صنعت خودرو و آرامش خاطر مصرف کننده باشد، به یکی از پر ریسک ترین عرصه های اقتصادی تبدیل شود. از همین رو برای بررسی این شرایط با سید احمد حسینی، رئیس اتحادیه فروشندگان لوازم یدکی خودرو و ماشین آلات تهران به گفت و گو پرداختیم؛
* وضعیت قیمت قطعات یدکی باتوجه به نوسان نرخ ارز در روزهای اخیر چگونه بوده است؟
به طور طبیعی وقتی بیش از ۷۰ درصد قطعات یا مواد اولیه ما وارداتی است، نرخ ارز مستقیم ترین اثر را به قیمت قطعات دارد. اما امروز برخلاف تصور عمومی، افزایش نرخ ارز به همان نسبت به قیمت نهایی قطعات اثر نگذاشته است. دلیلش هم رکود شدید بازار است. همکاران ما در بخش خصوصی برای عمل به تعهدات مالی شان گاهی ناچار می شوند قطعات را حتی با قیمت تمام شده یا کمتر عرضه کنند. با این حال، آنچه بیشتر از افزایش قیمت، فعالان بازار را آزار می دهد، بی ثباتی و تغییر لحظه ای قیمت ها است. این بی ثباتی، خطرناک تر از خود گرانی است.
متاسفانه باید بگویم که در ماه های آینده هم باید منتظر افزایش قیمت ها باشیم و هم کمبود کالا؛ علت تنها نوسان نرخ ارز نیست؛ سوء مدیریت و تصمیمات غیرکارشناسانه هم مزید بر علت است
* پیش بینی شما برای آینده بازار لوازم یدکی خودرو باتوجه به نوسان نرخ ارز چیست؟
متاسفانه باید بگویم که در ماه های آینده هم باید منتظر افزایش قیمت ها باشیم و هم کمبود کالا؛ علت تنها نوسان نرخ ارز نیست؛ سوء مدیریت و تصمیمات غیرکارشناسانه هم مزید بر علت است. بستن گلوگاه های تامین، تحریم های داخلی و بروکراسی های فرسایشی، همه دست به دست هم می دهند تا کمبود در تامین قطعات جدی تر شود.
* وضعیت قاچاق قطعات خودرو طی سال جاری را چگونه ارزیابی می کنید؟
به طور مطلق نمی توان گفت قاچاق وجود ندارد، اما با توجه به تعرفه های گمرکی، واردات از مبادی غیر رسمی چندان مقرون به صرفه نیست. مشکل اصلی از جای دیگری است: وقتی ارز دولتی به برخی اختصاص می یابد اما همان کالا با نرخ آزاد در بازار عرضه می شود، درواقع رانت ایجاد می شود و فشار بر مصرف کننده نهایی بیشتر می شود. علاوه بر این، موضوع واردات موسوم به «ته لنجی» هم مطرح است. کالاهایی که بدون شناسه و رهگیری وارد می شوند و عملا به عنوان قاچاق در بازار توزیع خواهند شد.
اگر روند فعلی در تامین ارز و واردات ادامه پیدا کند، در ماه های آینده حتما با چالش جدی کمبود قطعه روبه رو خواهیم شد
* در حال حاضر کمبود قطعات در بازار محسوس است؟
فعلا کمبود جدی نداریم، به جز کمبود قطعات خودروهای مونتاژی که خودروسازان در قبال آن ها به وظایف قانونی شان عمل نکردند، قطعات به واسطه تلاش بازرگانان و توزیع کنندگان در سطح کشور موجود است. اما اگر روند فعلی در تامین ارز و واردات ادامه پیدا کند، در ماه های آینده حتما با چالش جدی کمبود قطعه روبه رو خواهیم شد.
