بازار؛ گروه بین الملل: هشتادمین نشست مجمع عمومی سازمان ملل و جلسات حاشیه‌ای آن، صحنه آخرین تلاش‌ها برای حفظ مسیر دیپلماسی هسته‌ای ایران بود. هیأت دیپلماسی ایرانی به رهبری «عباس عراقچی» و دیپلماسی فعال «مسعود پزشکیان» نشان دادند که تهران تمامی مسیرهای منطقی و سازنده دیپلماسی را دنبال کرده است؛ از توافق قاهره گرفته تا مذاکرات مستقیم با سه کشور اروپایی، حتی در میانه حملات اسرائیل به خاک ایران. با این حال، اروپایی‌ها همچنان به سیاست فشار و فرافکنی علیه ایران پایبند ماندند.
روز جمعه شورای امنیت برای بررسی پیش‌نویس مشترک روسیه و چین جهت تمدید شش‌ماهه قطعنامه ۲۲۳۱ تشکیل جلسه داد. این پیش‌نویس که بر ادامه همکاری ایران با آژانس و فرصت تازه برای دیپلماسی تأکید داشت، با ۹ رأی مخالف، ۲ رأی ممتنع و تنها ۴ رأی مثبت رد شد و این نشان داد اروپا بدون چراغ سبز واشنگتن قادر به تصمیم مستقل نیست؛ نکته‌ای که نماینده روسیه به صراحت یادآور شد.
نتایج این نشست، مسیر بازگشت تحریم‌ها را هموار کرده و پیامدهای اقتصادی مهمی برای ایران دارد.
در این راستا خبرنگار بازار گفتگویی با «دکتر منیب یوسف» استاد روابط بین الملل و عضو مرکز تحقیقات مطالعات آسیایی در هنگ کنگ تنظیم کرده است که در ادامه می آید.
*پیامدهای فعال شدن مکانیسم ماشه بر اقتصاد ایران چیست؟
ایران طی دو دهه اخیر تحت تاثیر شدیدترین تحریم ها قرار گرفته است و این تحریم ها اقتصاد آن را به طور کلی تحت تاثیر قرار داده است. باید گفت تحریم هایی که بعد از مکانیسم ماشه فعال شده اند بخش کوچکی از تحریم های غرب علیه ایران هستند. قطعا این تحریم ها تاثیر گذار هستند؛ افزایش قیمت دلار، کاهش ارزش ریال و افزایش تورم در ایران در طی روزهای اخیر ناشی از فعال شدن مکانیسم ماشه است که لازم است دولتمردان ایرانی این وضعیت را مهار و مدیریت کنند، در غیر این صورت با چالش هایی مواجه خواهند شد که عبور از آنها غیرممکن می شود.
*آیا عضویت در بریکس و شانگهای می تواند از تبعات و پیامدهای مکانیسم ماشه کاسته و به اقتصاد ایران کمک کند؟
طبق گزارش ها، رئیس جمهور آمریکا از تمامی کشورها خواسته است از برقراری روابط تجاری، بانکی و … با ایران خودداری کنند. کشورهای عضو بریکس و شانگهای، کشورهایی هستند که روابط تجاری و اقتصادی با ایالات متحده آمریکا دارند. واقعیت این است که وزنه روابط آنها با آمریکا سنگین تر از وزنه روابط آنها با ایران است. بنابراین در این شرایط، عضویت در این دو نهاد کمک چندانی به ایران نخواهد کرد.
*آیا کشورهایی که اکنون با ایران ارتباط تجاری و اقتصادی دارند مانند چین، کشورهای خاورمیانه و … از قوانین مکانیسم ماشه پیروی می کنند؟
جواب این سوال را در پاسخ سوال قبل بیان کردم. بر اساس قطعنامه های سازمان ملل، روابط تجاری و اقتصادی که ایران با کشورهای دیگر دارد و بر اساس دلار انجام می شود، به پایین ترین سطح خواهد رسید. روابط تجاری که بر اساس ارزهای دیگر انجام می شود نیز با محدودیت هایی مواجه خواهد شد. هدف ایالات متحده آمریکا در تنگنا و انزوا قرار دادن ایران است.
*راهکار عبور از بحران برای اقتصاد ایران چیست؟
ایران اکنون در شرایط دشواری بوده و با محدودیت های زیادی مواجه است. افزایش ارتباط با همسایگان و انجام معاملات پایاپای با آنها می تواند کمک کننده باشد. در این شرایط ایران باید از ظرفیت های داخلی خود نهایت استفاده و اوضاع را کنترل کند. تورم در ایران همچنان در حال افزایش است و قدرت پول ملی کاهش می یابد. با مدیریت بهینه می توان تورم را تا حدودی کاهش داد و اوضاع اقتصادی در داخل را آرام کرد.
