به گزارش خبرنگار مهر، رضا معممی‌مقدم، مدیرکل فرهنگی و اجتماعی سازمان اوقاف و امور خیریه گفت: کاهش تمایل به وقف، نتیجه مجموعه‌ای از عوامل به‌هم‌پیوسته است. در رأس آن‌ها، برخی مردم تصور می‌کنند اموال موقوفه به‌درستی مدیریت نمی‌شود، نیت واقف رعایت نمی‌گردد، یا بهره‌برداری‌ها شفاف و مردمی نیست. متأسفانه، برخی ماجراهای رسانه‌ای درباره تغییر کاربری‌ها یا سوءمدیریت‌ها به این ذهنیت دامن زده است در صورتیکه برای صیانت از موقوفات اعم از حفظ و نگه داری، در امد زایی و اجرای نیات تلاش‌های زیادی می‌شود و از فناوریهای روز و هوش مصنوعی استفاده می گردد.
وی در ادامه با بیان اینکه این مسئله علاوه بر ارتباط با نهاد وقف، ریشه‌های فرهنگی و اجتماعی هم دارد گفت: قطعاً ریشه‌های فرهنگی و اجتماعی هم نقش دارد. تغییر ارزش‌های اجتماعی و فردگرایی نوظهور باعث شده بسیاری از مردم، وقف را به‌عنوان یک ضرورت یا افتخار خانوادگی نبینند. در گذشته، وقف نوعی میراث معنوی، شأن خانوادگی و نشانه بزرگواری طایفه‌ای بود؛ اما امروز، اولویت‌ها به‌سمت تأمین آینده فردی و سرمایه‌گذاری‌های مادی رفته است.
معممی مقدم ادامه داد: نمی‌توان از تأثیر مشکلات معیشتی، تورم و نااطمینانی اقتصادی چشم‌پوشی کرد. در فضای اقتصادی امروز، وقف برای برخی یک ریسک محسوب می‌شود. مردم ترجیح می‌دهند کمک‌های کوتاه‌مدت و ملموس مانند تأمین دارو، اطعام یا بسته معیشتی انجام دهند تا اینکه مال یا زمین خود را برای یک هدف بلندمدت وقف کنند. باید صادقانه گفت که در سال‌های اخیر، تبلیغ و ترویج فرهنگ وقف دچار تکرار، کلیشه‌سازی و ضعف خلاقیت شده است. محتوای رسانه‌ای ما کمتر توانسته نسل جوان یا گروه‌های اجتماعی جدید را جذب کند. همچنین، وقف هنوز در ذهن بسیاری از مردم، منحصر به ساخت مسجد یا اطعام محرومان است؛ در حالی که می‌توان در حوزه‌هایی نو مانند سلامت روان، آموزش دختران، فناوری، محیط زیست و هنر نیز وقف کرد.
وی با بیان راهبردهای اصلی سازمان اوقاف برای احیای فرهنگ وقف گفت: بازسازی اعتماد عمومی از طریق شفاف‌سازی درآمدها و هزینه‌ها و ایجاد سامانه‌های گزارش‌دهی عمومی، روایت‌سازی نوآورانه از تأثیرات وقف در زندگی انسان‌ها؛ از طریق فیلم، روایت‌های کوتاه، اینستاگرام و چهره‌های الهام‌بخش، گسترش وقف‌های نوین در حوزه‌هایی مانند محیط زیست، استارتاپ‌های اجتماعی، آموزش مهارت و ازدواج جوانان، فناورانه‌کردن فرآیند وقف؛ ایجاد درگاه‌های آنلاین، اپلیکیشن وقف‌یار، و حتی وقف با رمزارز یا NFT،فرهنگ‌سازی محلی و چهره‌محور؛ با بهره‌گیری از شخصیت‌های محبوب و اقدامات ملموس، مانند وقف مدرسه توسط یک ورزشکار یا صبحانه رایگان یک نانوا برای کودکان کار، استفاده جدی از ظرفیت سند ملی کارگروه ارتقای فرهنگ وقف با حضور ۱۹ دستگاه، ۵ راهبرد اصلی ماست.
معممی مقدم در پایان گفت: وقف، فقط یک عمل عبادی نیست؛ سرمایه‌گذاری در آینده جامعه و تاریخ ملت است. ما باید این مفهوم را از قالب سنتی خارج کنیم و در زندگی امروز جاری سازیم. هر فرد، حتی بدون مال فراوان، می‌تواند واقف باشد؛ چه با وقف علم، تخصص، یا حتی وقت خود برای خیر عمومی.
