خبرگزاری مهر، گروه جامعه؛ روایت زنانه، تصویرگر کنشگری و مشارکت فعال زنان در عرصه‌های اجتماعی، فرهنگی و حتی بحران‌ها و جنگ است. این روایت‌ها نشان می‌دهند که زنان نه تنها نقش حمایتی و پشت‌صحنه ندارند، بلکه با خلاقیت، ابتکار و هدایت خانواده‌ها، جریان‌های اثرگذار اجتماعی و مقاومت را شکل می‌دهند. از فعالیت‌های داوطلبانه در کمک‌رسانی به سیل و کرونا گرفته تا حضور فعال در جبهه مقاومت و آموزش کودکان درباره اهمیت مشارکت در جریان‌های آرمانی، همه این اقدامات بخشی از کنشگری واقعی زنان است که هویت تاریخی و اجتماعی و نقش آن‌ها در جنگ و مقاومت را به نمایش می‌گذارد.
ثبت و نوشتن این روایت‌ها اهمیت بالایی دارد؛ زیرا بدون مستندسازی، بسیاری از تلاش‌ها و ابتکارات زنان ممکن است ناشناخته بماند یا فراموش شود. مستندسازی این روایت‌ها نه تنها تجربه‌های ارزشمند زنان را حفظ می‌کند، بلکه الهام‌بخش نسل‌های آینده می‌شود و امکان بهره‌برداری پژوهشی، آموزشی و فرهنگی از این کنشگری‌ها، حتی در زمینه مقاومت و جنگ، را فراهم می‌کند.
رویداد ره‌بانو که به همت مرکز راهبری و هم‌آهنگی بانوان سازمان تبلیغات برگزاری شد، بهانه‌ای بود تا به سراغ افرادی برویم که سعی بر جمع‌آوری این روایت‌ها داشته و با بخشی از این روایت‌ها آشنا شویم. روایت کنشگری بانوان پس از وقوع طوفان‌الاقصی تا جنگ ۱۲ روزه در ایران تنها بخشی از روایت‌های جمع‌آوری‌شده برای کتاب تازه منتشر شده‌ای به نام «آرایش جنگی» است؛ کتابی که تلاش می‌کند نقش زنان و خانواده‌ها در جریان مقاومت را مستند و ملموس به تصویر بکشد.
سمانه آتیه دوست، پژوهشگر کتاب «آرایش جنگی»، در گفتگو با خبرنگار مهر، درباره نحوه شکل‌گیری این پروژه و فرآیند گردآوری روایت‌ها، توضیح داد: این پروژه در پاییز سال ۱۴۰۳ با شکل‌گیری هسته‌های روایت در هشت استان آغاز شد. سازمان تحقیقات با همکاری دفتر راه و سازمان تبلیغات، هسته‌های روایت زنان را راه‌اندازی کرد که مأموریت ویژه‌ای داشتند: شناسایی زنان فعال در استان‌ها و فراهم کردن زمینه فعالیت آن‌ها.
وی افزود: محققانی که پیش‌زمینه تحقیقاتی داشتند، آموزش‌های پیشرفته و تخصصی دریافت کردند و علاوه بر آن، آموزش‌های گفتمانی برای آشنایی با الگوی سوم زن ارائه شد.
آتیه دوست تصریح کرد: هدف نمایش هویت تاریخی زن ایرانی در انقلاب اسلامی بود و تمرکز بر زنانی بود که پس از فرمان رهبر انقلاب مبنی بر حضور در کنار جبهه مقاومت با همه امکانات، فعال شده‌اند. این زنان، اگر امروز در جبهه مقاومت فعالیت می‌کنند، به واسطه پیشینه تاریخی و هویت مقاومتی‌شان این کار را انجام می‌دهند. فعالیت‌های آن‌ها شامل پشتیبانی از جنگ، کمک در بحران‌هایی مانند کرونا و سیل، و فعالیت‌های فرهنگی و اجتماعی است.
وی درباره فرآیند شناسایی سوژه‌ها توضیح داد: محققان تربیت و سوژه‌ها در هشت استان و برخی شهرستان‌های فعال شناسایی شدند. این شناسایی از طریق فراخوان، معرفی و جستجو در فضای مجازی انجام شد. اولویت با زنانی بود که فعالیت‌هایشان مستمر و دارای پیشینه تاریخی و نقش در کمک‌رسانی و فعالیت‌های اجتماعی بود. در نهایت، حدود ۳۰۰ زن شناسایی و ۴۰۰ ساعت مصاحبه با آن‌ها انجام گرفت.
آتیه دوست درباره محتوای مصاحبه‌ها گفت: مصاحبه‌ها با طراحی سوالاتی انجام شد که هدف آن استخراج روایت‌های مؤثر و قابل بهره‌برداری هنری بود، نه ارائه کلیات. این مصاحبه‌ها نشان داد که تنوع و گستردگی فعالیت‌های زنان بسیار بالاست؛ از پویش دندان پزشکان در یزد که هزینه خدمات خود را به جبهه مقاومت اهدا می‌کنند تا فعالیت‌های فرهنگی و اجتماعی مانند تئاتر و اهدای طلا.
وی افزود: نگارش روایت‌ها به عهده خانم مریم برزویی گذاشته شد، نویسنده‌ای با تجربه در حوزه روایت‌های مادرانه، تا جریان روایت به گونه‌ای منتقل شود که جهت‌گیری مشخص داشته باشد و از گرایش‌های فمینیستی یا سایر دیدگاه‌ها فاصله بگیرد.
آتیه دوست با ذکر نمونه‌ای از روایت‌ها توضیح داد: بخش آغازین کتاب به زینب، دختر ۹ ساله‌ای اختصاص دارد که با شور و اراده خود شمع می‌سازد و درآمد حاصل را به جبهه مقاومت اختصاص می‌دهد. فعالیت‌های او به دیگر کودکان نیز الهام می‌بخشد و از طریق هدایت خانواده، آموزش اقتصادی و کنشگری اجتماعی شکل می‌گیرد.
وی در ادامه اظهار داشت: روایت‌های کتاب حاوی حرکت‌های خانوادگی و نشان‌دهنده هدایت و رهبری زنان در جریان فعالیت‌هاست. استفاده از توانمندی‌های ذاتی زنان، از جمله مهارت سخنوری، نگاه مادرانه و استعدادهای ویژه، نقش مهمی در تحقق اهداف و آرمان‌ها دارد. ترکیب این ظرفیت‌ها با توانمندی‌های مردان، خانواده تراز انقلاب اسلامی را شکل می‌دهد.
آتیه دوست درباره جلد و عناصر تصویری کتاب گفت: طرح پرندگان و درناها با چفیه، پیام مظلومیت مردم غزه و نقش زنان و خانواده‌ها در آرایش جنگی را منتقل می‌کند. کودکان نیز با ساخت این درناها در جریان روایتگری و مقاومت مشارکت دارند.
پژوهشگر کتاب «آرایش جنگی» در پایان تأکید کرد: این کتاب مستند است و بر اساس واقعیت‌ها شکل گرفته است. روایت‌ها قابل استفاده به‌عنوان منابع موثق هستند و می‌توانند پیام حمایت و همراهی زنان ایران را به جبهه مقاومت منتقل کنند. مشاهده این فعالیت‌ها باعث دلگرمی و تقویت انگیزه زنان حاضر در مناطق جنگی می‌شود و نقش زنان و خانواده‌ها در مقاومت را تبیین می‌کند.
این کتاب در پایان رویداد ره‌بانو با حضور رئیس سازمان تبلیغات اسلامی و بانوان شوراهای راهبری تبلیغات اسلامی سراسر کشور رونمایی شد.
