خبرگزاری مهر، گروه استان‌ها: روستای کندلوس در شهرستان نوشهر، با بافت پلکانی، خانه‌های کاهگلی و کوچه‌های سنگ‌چین، پس از تلاش‌های چندساله مسئولان و همکاری مردم، در سال ۲۰۲۵ به عنوان روستای جهانی گردشگری ثبت شد.
این روستا نه تنها به دلیل زیبایی طبیعی خود بلکه به سبب فرهنگ غنی، پیشه‌های سنتی، صنایع دستی و تاریخ دیرینه، مقصدی بی‌نظیر برای گردشگران داخلی و خارجی به شمار می‌رود.
کندلوس با خانه‌های تاریخی مانند خانه مینا، آبشارها، دمنوش‌های گیاهی، مسیرهای پلکانی و معماری سنتی، تجربه‌ای منحصربه‌فرد از زندگی بومی و هویت فرهنگی مردم منطقه ارائه می‌دهد. بازدیدکنندگان می‌توانند در کوچه‌های سنگ‌چین قدم بزنند و با آئین‌ها، سنت‌ها و زندگی روزمره اهالی آشنا شوند.
کندلوس از نظر طبیعی و فرهنگی بی نظیر است
جواد قارایی، مستندساز و ایرانگرد گفت: کندلوس از نظر طبیعی و فرهنگی منطقه‌ای بی‌نظیر است. جنگل‌های هیرکانی و کوهستان‌های البرز، در کنار پیشه‌های سنتی و آئین‌های محلی، بخشی از هویت این روستا را تشکیل می‌دهند. زندگی مردم این منطقه تغییر کرده و بسیاری از پیشه‌ها و صنایع دستی در حال فراموش شدن هستند و امیدوارم این فرهنگ‌ها دوباره احیا شوند و در زندگی روزمره مردم جریان پیدا کنند.
وی در گفتگو با خبرنگار مهر افزود: قاشق‌های چوبی و ابزارهای زندگی سنتی و معماری بومی ارزش تاریخی و فرهنگی دارند و باید حفظ شوند. گردشگران نیز موظف هستند از طبیعت و فرهنگ مردم حفاظت کنند و هیچ ردپای منفی به جای نگذارند.
قارایی درباره معماری و اقامتگاه‌ها توضیح داد: خانه‌ها می‌توانند با حفظ ظاهر و اصالت سنتی، از مصالح طبیعی مانند چوب و سنگ استفاده کنند و در عین حال ساختاری مقاوم‌تر برای مقابله با زلزله داشته باشند. توسعه گردشگری باید با احترام به فرهنگ و معماری بومی همراه باشد و از تخریب ارزش‌های تاریخی جلوگیری کند.
خانه‌ها و اقامتگاه‌ها اگر قرار است بازسازی شوند، باید از همان ساختار معماری بومی و اجزای برگرفته از دل طبیعت استفاده کنند. حتی اگر زیرساخت‌ها برای افزایش استحکام بنا تغییر کند، ظاهر سنتی و اصالت فرهنگی باید حفظ شود.
وی اضافه کرد: خانه‌ها و اقامتگاه‌ها اگر قرار است بازسازی شوند، باید از همان ساختار معماری بومی و اجزای برگرفته از دل طبیعت استفاده کنند. حتی اگر زیرساخت‌ها برای افزایش استحکام بنا تغییر کند، ظاهر سنتی و اصالت فرهنگی باید حفظ شود.
گردشگری در کندلوس با رعایت اصول حفاظت از محیط زیست، احترام به فرهنگ و سنت‌های محلی و استفاده از زیرساخت‌های مناسب، می‌تواند به توسعه اقتصادی منطقه و اشتغال‌زایی پایدار نیز منجر شود.
مسئولان محلی و گردشگران با همراهی هم می‌توانند این میراث ارزشمند را برای نسل‌های آینده حفظ کنند و تجربه‌ای به یادماندنی برای تمامی بازدیدکنندگان رقم بزنند.
تجربه گردشگری و نگاه مسئول محلی
حامد استاد محمدی، مسئول کمیته گردشگری شهرستان تنکابن با بیان اینکه ما به همراه جمعی از همشهریان و خانواده‌ها از روستای زیبای کندلوس بازدید کردیم، اظهار کرد: این روستا که اخیراً ثبت جهانی شده، با خانه‌های تاریخی و بافت پلکانی خود توجه هر بازدیدکننده‌ای را جلب می‌کند. خانه‌ای که مشاهده می‌کنید، خانه میناست و خاطرات مردم با پلنگ محلی هنوز شنیدنی است.
وی افزود: با توجه به زیبایی و نظافت کوچه‌ها و بافت تاریخی، انتظار داریم مسئولان گردشگری در شهرستان، استان و وزارت میراث فرهنگی توجه ویژه‌ای به این روستا داشته باشند. این همکاری می‌تواند میراث فرهنگی و طبیعی کندلوس را برای نسل‌های آینده حفظ کند.
استاد محمدی تأکید کرد: مردم و مسئولان محلی باید دست به دست هم دهند تا خدمات شایسته‌ای ارائه شود و کندلوس به الگویی موفق برای گردشگری پایدار تبدیل شود. تجربه گردشگران داخلی و خارجی باید با احترام به فرهنگ و محیط زیست منطقه همراه باشد.
گردشگری در کندلوس با رعایت اصول حفاظت از محیط زیست، احترام به فرهنگ و سنت‌های محلی و استفاده از زیرساخت‌های مناسب، می‌تواند به توسعه اقتصادی منطقه و اشتغال‌زایی پایدار نیز منجر شود. مسئولان محلی و گردشگران با همراهی هم می‌توانند این میراث ارزشمند را برای نسل‌های آینده حفظ کنند و تجربه‌ای به یادماندنی برای تمامی بازدیدکنندگان رقم بزنند.
ثبت شده جهانی کندلوس و نقش مردم و مسئولان
حسین متاجی، مدیر میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری شهرستان نوشهر نیز به خبرنگار مهر گفت: کندلوس جزو ۱۱ روستای برتر بافت میراثی کشور است و بزرگترین بافت روستایی خاورمیانه را داراست. فرهنگ غنی مردم و تعامل آنان با مسئولان زمینه ثبت جهانی این روستا را فراهم کرد.
وی ادامه داد: تلاش سه ساله برای ثبت جهانی، همکاری وزارتخانه، شورا، دهیاری و مردم باعث شد کندلوس به عنوان پایلوت جهانی معرفی شود. رقبای سرسختی مانند پالنگان و شفیع‌آباد وجود داشتند و تعامل مردم با مسئولان محلی باعث شد این هدف محقق شود.
متاجی درباره زیرساخت‌ها گفت: برای پذیرش گردشگران و مسافران، نیاز به مرمت بیش از ۲۰ اثر تاریخی، تقویت آبرسانی و برق، نصب تابلوهای راهنمای گردشگری و هشدارهای زیست‌محیطی و توسعه گردشگری پایدار داریم. تردد خودرو در روستا محدود است و تمامی تابلوها و نشانه‌ها به زبان محلی طراحی شده‌اند تا فرهنگ و آئین‌های کهن حفظ شود.
با مرمت و اندودکاری خانه‌ها و حفظ بافت تاریخی، گردشگران تجربه واقعی از فرهنگ و زندگی بومی دارند
وی افزود: با مرمت و اندودکاری خانه‌ها و حفظ بافت تاریخی، گردشگران تجربه واقعی از فرهنگ و زندگی بومی دارند و این فرصت طلایی به آن‌ها اجازه می‌دهد تا با لمس فرهنگ و اصالت منطقه بافت تاریخی و ارزش‌های فرهنگی را درک کنند.
متاجی تصریح کرد: پس از ثبت جهانی، مسئولیت ما سنگین‌تر شده است و باید اعتبارات بیشتری برای زیرساخت‌ها، حفاظت از آثار تاریخی و توسعه گردشگری پایدار اختصاص یابد تا کندلوس بتواند پذیرای گردشگران داخلی و خارجی به بهترین نحو باشد.
ارزش فرهنگی، تاریخی و طبیعی کندلوس
کندلوس نه تنها با طبیعت بکر و کوهستان‌های سرسبز، بلکه با خانه‌های سنتی، آئین‌ها، صنایع دستی و پیشه‌های سنتی شناخته می‌شود. خانه‌های کاهگلی، کوچه‌های سنگ‌چین و مسیرهای پلکانی، بازدیدکنندگان را به گذشته تاریخی و فرهنگی منطقه می‌برد. صنایع دستی مانند قاشق‌های چوبی، جوراب‌بافی و نمدمالی، بخش مهمی از هویت فرهنگی روستا هستند که با تلاش مستندسازان و گردشگران حفظ می‌شوند.
روستای کندلوس همچنین با آبشارها، گیاهان دارویی و دمنوش‌های محلی خود، تجربه‌ای تمام عیار از طبیعت و زندگی سالم ارائه می‌دهد. این ترکیب طبیعی و فرهنگی باعث شده کندلوس به یک مقصد گردشگری پایدار و جهانی تبدیل شود.
ثبت جهانی کندلوس فرصتی بی‌نظیر برای توسعه گردشگری پایدار، حفاظت از میراث فرهنگی و طبیعی و معرفی ایران به جهان فراهم کرده است. همکاری مردم، شورا، دهیاری و مسئولان محلی، همراه با جذابیت‌های طبیعی و فرهنگی، این روستا را به الگویی موفق برای سایر مناطق کشور تبدیل کرده است.
خانه‌ها، کوچه‌ها، پیشه‌ها و آئین‌های مردم با تلاش مستمر حفظ شده و تجربه‌ای منحصربه‌فرد برای گردشگران فراهم کرده است. کندلوس اکنون نماد اصالت، فرهنگ و طبیعت ایران در سطح جهانی است و نمونه‌ای از همزیستی انسان، فرهنگ و محیط زیست محسوب می‌شود.
کندلوس به عنوان روستای جهانی گردشگری، نمونه‌ای از تعامل مثبت میان مردم، مسئولان و طبیعت است. ثبت جهانی این روستا نشان می‌دهد که با حفاظت از فرهنگ، معماری بومی و منابع طبیعی، می‌توان تجربه‌ای ارزشمند و پایدار از گردشگری را ایجاد کرد.
بازدید از کندلوس فرصتی برای لمس تاریخ، فرهنگ و طبیعت بکر ایران است و الگویی موفق برای توسعه گردشگری پایدار در دیگر مناطق کشور محسوب می‌شود.
