
حفظ اسلام و کرامت مؤمنان در دو میدان صلح و قیام
به گزارش خبرنگار مهر، حجت الاسلام علی اکبر فرزی شامگاه جمعه در برنامه رادیویی «شب چراغ» اظهار کرد: در نگاه اسلامی، جنگ و صلح هدف نیستند، بلکه وسیلهای برای رسیدن به مقاصد عالی مانند دفع ظلم، برقراری عدالت و حفظ جان مردماند. در این چارچوب، صلح امام حسن (ع) مشابه همان تصمیم جمهوری اسلامی در پذیرش قطعنامه ۵۹۸ بود، تصمیمی سخت اما ضروری برای جلوگیری از تلفات بیشتر و حفظ کیان امت.
این کارشناس مذهبی با استناد به آیه ۶۰ سوره انفال «وَأَعِدّوا لَهُم ما استطعتم» تأکید کرد: که اسلام اول دستور به تجهیز و آمادهسازی کامل میدهد تا حتی فکر تجاوز به ذهن دشمن نرسد. سپس با اشاره به آیه «وَإِن جَنَحُواْ لِلسَّلۡمِ فَٱجۡنَحۡ لَهَا وَتَوَکَّلۡ عَلَی ٱللَّهِۚ إِنَّهُۥ هُوَ ٱلسَّمِیعُ ٱلۡعَلِیمُ» گفت: اگر دشمن از موضع ضعف شما، صلح را پیشنهاد دهد، نباید پذیرفت؛ اما اگر از موضع قدرت چنین شد، همراهی کنید.
وی به آیات ۱۹۰ تا ۱۹۳ سوره بقره نیز اشاره کرد و افزود: خداوند متعال امر میکند: «با کسانی که جنگ را آغاز میکنند، بجنگید، اما از حد نگذرید.» این رویکرد نشان میدهد اسلام نه طرفدار جنگطلبی کور است، نه تسلیمپذیری منفعلانه.
فرزی بیان کرد: در سال ۴۱ هجری، جامعه اسلامی به دلیل فرسایش جنگهای داخلی، خیانت سرداران، بیثباتی اقتصادی و نفوذ معاویه در بخش زیادی از جبههها، آمادگی ادامه جنگ را نداشت. صلح، در آن فضا، اقدامی تاکتیکی برای جلوگیری از نابودی کامل نیروها و حفظ اصل اسلام بود.
به گفته این کارشناس دینی، در زمان امام حسین (ع)، شرایط برعکس شد، حکومت رسماً مرزهای دین را شکسته، تحریف آشکار صورت گرفته و بقا و مشروعیت اسلام در خطر قطعی قرار داشت؛ سکوت در چنین وضعی به معنای تأیید ظلم بود، نه حفظ مصلحت. بنابراین قیام، ادامه مسیر صلح برادرش شد، اما با ابزار متفاوت.
وی گفت: صلح امام حسن (ع) و قیام امام حسین (ع) دو واکنش متفاوت به دو وضعیت متفاوتاند، اما هر دو در امتداد یک جبهه و وفادار به یک هدف: پاسداری از اسلام، حفظ کرامت مؤمنان و قطع دست متجاوزان.
فرزی در ادامه به موضوع اعتراضها نسبت به صلح امام حسن (ع) پرداخت و افزود: برخی از یاران برجسته و حتی فرماندهان لشکر، با تصمیم امام مجتبی مخالف بودند و گلایه داشتند که چرا پیش از توافق، نظر آنان را نپرسیدند. معاویه نیز تلاش میکرد از راه تطمیع یا تهدید، این افراد را جذب کند، اما موفق نمیشد.
به گفته این کارشناس مذهبی وفاداری سیدالشهدا (ع) به این صلح تا ده سال پس از شهادت امام حسن (ع) ادامه یافت و امام حسین (ع) تنها زمانی دست به قیام زد که عهدنامه بهطور کامل از سوی معاویه نقض شد و شرایط سیاسی-اجتماعی، ادامه صلح را خلاف مصلحت اسلام کرد.