به گزارش خبرنگار مهر، در گستره بیکران تاریخ و تمدن بشری، هرگاه سخن از جامعهسازی و تعالی انسان به میان میآید، نمیتوان نقش بیبدیل و سازندهی زن را نادیده گرفت. تاریخ، تنها صحنهی نبردها و سیاستورزیهای مردانه نیست، بلکه اگر با دیدهای انصافگر و به دور از افراط و تفریطهای ویرانگر به آن نگریسته شود، درمییابیم که تار و پود تمدنها از حضور توأمان زنان و مردان بافته شده است. اما در این میان، نقش زن در نهضتهای توحیدی و بعثتهای آسمانی، نقشی والاتر، ممتازتر و بنیادینتر است. زنان در طول تاریخِ ادیان، نهتنها دوشادوش مردان، بلکه گاه پیشروتر از آنان، برای زدودن تاریکی، جهل، خرافات و خودکامگی به پا خاستهاند و در مسیر ساختن جامعهای مطلوب و دنیایی سرشار از رشد و تعالی، گامهای استواری برداشتهاند.
تجلی نور الهی در سیمای فاطمه (س)
در میان تمامی زنان برجسته و نامدار تاریخ بشر، دختر گرانمایهی پیامبر اسلام، حضرت فاطمه زهرا (علیهاالسلام)، جایگاهی یگانه و بیهمتا دارد. او نه تنها الگوی زنان، بلکه اسوهای برای تمام بشریت در همهی ابعاد فردی، اجتماعی، فرهنگی، عبادی و سیاسی است. فاطمه (س) مظهر جامعیت و کمال است؛ او جانی آگاه و عارف دارد، نماد اخلاص و ایمان است و تندیس مقاومت و پایداری. او کوهی است که سر به آسمان ساییده و اقیانوسی است از بینش و دانش. حضرت زهرا (س) سینهی سینای اسرار الهی و گنجینهی دانش نبوی است. او پایه دین، ستون آئین و یادگار ماندگار رسالت است. تعابیر در وصف او کم میآورند؛ او نفس نفیس محمد (ص)، سرور بانوان امت، تکدرخت پاک بوستان رسالت و کوثر پربهای قرآن است.
شخصیت فاطمه (س) ترکیبی شگفتانگیز از شکوه و فروتنی است. او در همان حال که مظهر شکوه پدر بزرگوارش است، شبیهترین انسانها در سیما و سیرت به پیامبر خداست. در چشمان حقبین و نافذ او، اقیانوسی از دانش و بینش موج میزند که گویی تاریخ فرهنگها و بعثتها را در خود جای داده است. روح یقین و جان ایمان در سراسر وجودش جاری است و او با سلاح خردورزی و اندیشهی ژرف، ناگواریهای زندگی و مشکلات طاقتفرسا را از سر راه کنار میزند یا با صبر و شکیبایی، آنها را هضم و هموار میسازد. فاطمه (س) چنان است که جسمش همنشین خاکیان است، اما روح بلند و تابناک او در عالم قدس سیر میکند. او تبلور اندیشههای والا و ارزشهای جاری در وجود پیامبر (ص) و قرآن کریم است.
آزادگان جهان، آنانی که دیدگان حقبین و وجدانهای بیدار دارند و در تاریکی جهل و تعصب مسخ نشدهاند، همان صداقت، صفا، شور، شعور و قداستی را که در پیامبر اکرم (ص) سراغ دارند، در گفتار و کردار فاطمه (س) مییابند. او در چشم خداجویان، آینهی تمامنمای حضرت محمد (ص) است.او پرچم همواره برافراشتهی دفاع از حقوق انسانها و مبارزه با بیدادگری است. این شخصیت والا، نیازمند معرفی و شناختی است که شایستهی مقام او باشد و اینجاست که اهمیت آثار مکتوب و پژوهشی دربارهی ایشان نمایان میشود. یکی از برجستهترین این آثار، کتابی است که موضوع گزارش پیش رو را تشکیل میدهد.
سیری در اثر جاودانه «فاطمه الزهرا (س) از ولادت تا شهادت»
کتاب «فاطمه الزهرا (س) من المهد الی اللحد» (فاطمه الزهرا (س) از ولادت تا شهادت)، اثری گرانسنگ و پژوهشی است که به قلم توانای علامه فقید، آیتالله سید محمد کاظم قزوینی نگاشته شده است. این کتاب که اکنون ترجمه روان و شیوای آن در دسترس علاقهمندان قرار دارد، حاصل تلاشی علمی و تحقیقی برای پر کردن خلأ موجود در ادبیات دینی پیرامون حضرت زهرا (س) است. نویسنده در مقدمهی کتاب اشاره میکند که پس از بررسی کتابخانهها، متوجه فقدان اثری جامع و شایسته که درخور مقام والای برترین بانوی هستی باشد، شده و همین احساس خلأ، انگیزهای برای نگارش این اثر شده است. هدف او ترسیم زندگی درسآموز و تاریخساز حضرت زهرا (س) و پاسخگویی به نیاز جویندگان معرفت بوده است.
این اثر ویژگیهای منحصربهفردی دارد. مرحوم آیتالله قزوینی در ماههای پایانی عمر پربرکت خود، این اثر را مورد بازبینی و تحقیق دوباره قرار داد. در این تجدید نظر، ضمن اصلاحات بسیار و حذف برخی مطالب، بیش از یکصد صفحه مطلب ارزشمند و تازه به چاپهای پیشین افزوده شد.
علامه فقید، آیتالله سید محمد کاظم قزوینی، شخصیتی چندبعدی و برجسته در جهان اسلام بود. او نویسندهای توانا، سخنوری چیرهدست، فقیهی بزرگوار و مفسری ژرفنگر بود. وی در سال ۱۳۴۸ هجری قمری در شهر مقدس کربلا و در خاندانی اصیل و ریشهدار چشم به جهان گشود. نسب او به امام هفتم، حضرت موسی بن جعفر (ع) میرسد و خاندان قزوینی همواره مهد پرورش عالمان، سخنوران و مجاهدان راه حق بودهاند. آیتالله قزوینی مرد ایمان، هجرت و جهاد بود. او برای رساندن پیام قرآن و عترت، مرزهای جغرافیایی را درنوردید و سفرهای تبلیغی بسیاری به کشورهای مختلف از جمله مراکش، استرالیا، مصر، کویت، پاکستان، هند و کشورهای آفریقایی انجام داد. موضعگیریهای شجاعانهی او بر فراز منبر علیه رژیم استبدادی حاکم بر عراق، زبانزد بود. او بارها طعم تلخ زندان، اسارت و تبعید را چشید و تا مرز شهادت و حکم اعدام پیش رفت، اما سرانجام پس از ماهها زندگی مخفی، موفق به هجرت از عراق شد و سالهای پایانی عمر خود را در کویت و ایران سپری کرد. سرانجام این عالم وارسته در سال ۱۴۱۵ هجری قمری دیده از جهان فرو بست.
کتاب ارزشمند او، آینهای از همین روحیه تحقیق و آزادگی است. محتوای کتاب گسترهای وسیع از زندگی حضرت زهرا (س) را پوشش میدهد. نویسنده با استناد به منابع تاریخی معتبر و متون روایی شیعه و اهل سنت، اثری تحقیقی و تحلیلی پدید آورده است. کتاب با بررسی چگونگی ولادت و برکات وجودی حضرت آغاز میشود و وجه تسمیهی نامها و القاب ایشان را تشریح میکند. احادیث پیامبر (ص) دربارهی منزلت دخترش و آیات قرآن کریم که در شأن ایشان نازل شدهاند (مانند آیه تطهیر، مباهله و سوره هل أتی) با دقت مورد بررسی قرار میگیرند. اما نویسنده تنها به فضائل فردی بسنده نکرده، بلکه به تحلیل زندگی سیاسی و اجتماعی حضرت نیز پرداخته است.
بخشهای عمدهای از کتاب به سیره تربیتی، اخلاقی و سیاسی حضرت زهرا (س) اختصاص دارد. ماجراهای مهم تاریخی همچون خطبهی فدکیه، دفاع جانانه از حریم ولایت و حضرت علی (ع)، مبارزه با انحرافات صدر اسلام و تبیین فلسفهی احکام و امامت، با قلمی تحلیلی نگاشته شدهاند. نویسنده همچنین به وقایع تلخ و دردناک زندگی حضرت، همچون ماجرای بیتالاحزان، عیادتها، وصیتها، چگونگی شهادت، غسل و دفن شبانه و مجهول ماندن قبر شریف ایشان پرداخته است. این کتاب، نه یک بیوگرافی خشک، بلکه روایتی زنده و تپنده از زندگی بانویی است که خود تاریخساز بود و نویسندهای که خود تاریخنگار و مجاهد بود، با عشق و ارادت، این اثر را به یادگار گذاشت تا چراغی باشد برای کسانی که در جستجوی حقیقت و الگوی راستین انسانیت هستند.
