به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از تی‌وی بریکس، داده‌های بانک جهانی نشان می‌دهد بحران غذایی جهانی همچنان در حال تشدید است و کشورهای عضو بریکس می‌توانند نقش کلیدی در غلبه بر کمبود مواد غذایی ایفا کنند؛ نقشی که با تأمین قیمت‌های قابل‌دسترس برای کالاهای اساسی و ایجاد سازوکارهای جدید تجاری، از جمله طرح تأسیس بورس غلات بریکس، تقویت خواهد شد.
این ابتکار که قرار است در آینده نزدیک عملیاتی شود، می‌تواند زمینه‌ساز مقابله مؤثر با گرسنگی در جهان باشد. با این حال، کارشناسان تأکید می‌کنند موفقیت آن منوط به ایجاد زیرساخت‌های گسترده، هماهنگی میان اعضا و تدوین سیاست‌های رقابتی عادلانه است.
بر اساس گزارش بانک جهانی، در سال ۲۰۲۴ بیش از ۹۹ میلیون نفر در ۵۹ کشور با کمبود شدید مواد غذایی و ناامنی تغذیه‌ای روبه‌رو بوده‌اند. در این میان، کشورهای بریکس که بیش از یک‌سوم تولید جهانی مواد غذایی و ۴۰ درصد تولید کودهای کشاورزی را در اختیار دارند، اکنون به عنوان «مرکز جهانی امنیت غذایی» شناخته می‌شوند.
«لوبارتو سارتویو»، کارشناس روابط اقتصادی بین‌الملل در گفت‌وگو با تی‌وی بریکس اظهار کرد: «کشورهای بریکس حدود ۴۵ درصد از زمین‌های کشاورزی جهان و بیش از ۴۰ درصد از تولید غلات و گوشت را به خود اختصاص داده‌اند و بخش قابل‌توجهی از صادرات برنج، ذرت و گندم نیز متعلق به این کشورهاست».
روسیه، به عنوان یکی از بازیگران اصلی بازار جهانی غلات، در سال ۲۰۲۴ بیش از ۱۰۹ میلیون تن مواد غذایی به ارزش ۴۵ میلیارد دلار صادر کرده است. این کشور قصد دارد تا سال ۲۰۳۰ تولیدات کشاورزی خود را ۲۵ درصد افزایش دهد. برزیل نیز با صادرات بیش از ۱۶۶ میلیارد دلار محصولات کشاورزی، از جمله سویا، قهوه، شکر و گوشت، سومین صادرکننده بزرگ جهان به شمار می‌رود.
چین نیز ضمن حفظ جایگاه خود به عنوان بزرگ‌ترین تولیدکننده برنج، گندم، ذرت و سویا، به سمت صادرات محصولات با برند ملی و ارزش افزوده بالاتر حرکت کرده است. هند هم با رشد چشمگیر تولیدات کشاورزی طی دهه‌های اخیر، اکنون در میان صادرکنندگان اصلی برنج، شیر، ادویه و میوه قرار دارد.
کارشناسان تأکید دارند با وجود ظرفیت عظیم کشاورزی در بریکس، برخی کشورهای در حال توسعه مانند مصر، اتیوپی، ایران و آفریقای جنوبی نیازمند حمایت‌های ویژه در حوزه تأمین مالی، زیرساخت و فناوری‌های نوین آبیاری هستند.
ایده ایجاد بورس غلات بریکس که در آوریل ۲۰۲۵ مورد تأیید قرار گرفت، به گفته «دیمیتری پاتروشف» معاون نخست‌وزیر روسیه، می‌تواند امنیت غذایی را تقویت کرده، شاخص‌های مستقل قیمتی ایجاد کند و صادرات غلات روسیه و دیگر اعضا را افزایش دهد. این بورس قرار است بستر مستقیم تبادل میان صادرکنندگان و خریداران کشورهای بریکس و جنوب جهانی را فراهم سازد.
بر اساس برآورد اتحادیه صادرکنندگان غلات روسیه، این بورس قادر خواهد بود تا ۳۰ تا ۴۰ درصد عرضه جهانی غلات را پوشش دهد. انتظار می‌رود علاوه بر گندم روسیه، سویا و ذرت برزیل و برنج هند نیز در این بازار مبادله شود.
سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد (FAO) نیز که بیش از هشت دهه در زمینه مبارزه با گرسنگی فعالیت دارد، بر چهار اصل موسوم به «چهار بهتر» تأکید دارد: تولید بهتر، تغذیه بهتر، محیط‌زیست بهتر و زندگی بهتر.
در حالی که کارشناسان نسبت به تحقق کامل امنیت غذایی جهانی تردیدهایی دارند، تحلیلگران معتقدند بریکس با برخورداری از منابع، ظرفیت‌های تولیدی و عزم سیاسی مشترک، می‌تواند نقشی راهبردی در بازطراحی نظم غذایی جهان ایفا کند.
