به گزارش خبرنگار مهر، عباس گنجی صبح دوشنبه در نشست خبری با اصحاب رسانه اظهار کرد: این میزان فرآورده غیرقابل مصرف در جریان بیش از ۴۶ هزار مورد بازدید کارشناسان دامپزشکی از مراکز عرضه، کشتارگاه‌ها و واحدهای تولیدی استان کشف و جمع‌آوری شده است.
وی با اشاره به ظرفیت‌های استان در حوزه آبزی‌پروری افزود: چهارمحال و بختیاری با بیش از ۵۰۰ واحد پرورش ماهیان سردآبی، ۴ مزرعه پرورش ماهیانه و ۵۵ مزرعه تکثیر و تفریخ، یکی از قطب‌های تولید ماهی قزل‌آلا در کشور محسوب می‌شود.
مدیرکل دامپزشکی استان ادامه داد: در سال گذشته ۱۲۸۸ مورد بازدید بهداشتی از مزارع آبزی‌پروری انجام شده و ۲۸۸ نمونه‌برداری نیز صورت گرفته است. همچنین برنامه‌های ملی مراقبت از بیماری‌های ویروسی ماهیان سردآبی شامل VHS، IHN و IPN در استان در حال اجراست.
گنجی با اشاره به تجربه تلخ شیوع بیماری‌های ویروسی در سال ۱۳۹۲ که خسارت سنگینی به صنعت آبزی‌پروری استان وارد کرد، گفت: تلاش داریم با اجرای دقیق برنامه‌های پیشگیرانه، از تکرار چنین بحران‌هایی جلوگیری کنیم.
وی با بیان اینکه در سال گذشته بیش از ۷ میلیون و ۱۷۰ هزار قطعه تخم چشم‌زده ماهی وارد استان شده، افزود: این تخم‌ها تحت نظارت دامپزشکی در مراکز تکثیر و تفریخ پیاده‌سازی شده‌اند. بخشی از این تخم‌ها تولید داخلی و بخشی وارداتی هستند.
گنجی خاطرنشان کرد: تولید سالیانه ماهی قزل‌آلا در استان حدود ۳۶ هزار تن است که به استان‌های مختلف کشور، به‌ویژه تهران، صادر می‌شود. نظارت‌های بهداشتی بر محموله‌های ماهی به‌صورت مستمر انجام می‌شود و استفاده از ماده سرطان‌زای «مالاشیت‌گرین» به‌طور کامل ممنوع شده است. در صورت مشاهده، با واحد متخلف برخورد قانونی و محموله معدوم خواهد شد.
وی از اجرای برنامه پایش باقی‌مانده آنتی‌بیوتیک‌ها در ماهیان آماده مصرف به‌عنوان یکی از برنامه‌های آتی دامپزشکی استان یاد کرد.
مدیرکل دامپزشکی چهارمحال و بختیاری در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به جمعیت دامی استان گفت: در حال حاضر دو میلیون و ۸۰۰ هزار رأس دام سبک و ۸۰ هزار رأس دام سنگین در استان وجود دارد که بخش قابل توجهی از دام سبک متعلق به عشایر است.
وی افزود: دام‌های سنگین استان در ۶۷۵ گاوداری صنعتی و ۱۷۷ گاوداری سنتی نگهداری می‌شوند و بخش زیادی نیز در روستاها پراکنده‌اند. باید از تولید در روستاها حمایت شود، چرا که کاهش تولید در این مناطق منجر به مهاجرت به شهر و بروز مشکلات اجتماعی خواهد شد.
گنجی با اشاره به واکسیناسیون دام‌ها در استان گفت: در سال گذشته بیش از ۱۰ میلیون نوبت واکسیناسیون دام‌های سبک و سنگین با واکسن‌هایی نظیر آبله، شاربن، تب برفکی، تب مالت، PPR و هاری انجام شده است.
وی ادامه داد: در مناطق حفاظت‌شده نیز با همکاری اداره کل محیط زیست، دام‌های اطراف این مناطق واکسینه شده‌اند تا از ورود بیماری به اکوسیستم‌های حساس جلوگیری شود.
مدیرکل دامپزشکی استان در پایان با اشاره به اقدامات انجام‌شده در حوزه بیماری‌های مشترک انسان و دام (زئونوز) گفت: طی یک سال گذشته ۳۳ هزار عملیات تست سل و ۲۹ هزار تست بروسلوز انجام شده که منجر به شناسایی و اعزام ۵۱۸ رأس دام آلوده به کشتارگاه شده است.
واکسیناسیون بیش از ۱۰۰ میلیون نوبت طیور در چهارمحال و بختیاری
مدیرکل دامپزشکی چهارمحال و بختیاری گفت: در یک سال گذشته بیش از ۱۰۰ میلیون نوبت واکسیناسیون طیور در استان انجام شده است.
گنجی اظهار کرد: در حال حاضر ۲۲۵ واحد مرغداری گوشتی، ۸ واحد مرغداری تخم‌گذار، ۲ واحد مرغ مادر گوشتی، ۶ واحد پرورش بوقلمون و ۳ واحد پرورش شترمرغ در استان فعال هستند که همگی تحت نظارت دامپزشکی قرار دارند.
وی افزود: در سال گذشته بیش از ۱۵۰۰ مورد بازدید بهداشتی از این واحدها انجام شده و ۶۰ مورد نمونه‌برداری و ۳۶۰۰ مورد مراقبت از بیماری آنفلوآنزای فوق‌حاد پرندگان صورت گرفته است.
مدیرکل دامپزشکی استان با اشاره به جوجه‌ریزی ۱۷ میلیون قطعه در مرغداری‌های استان گفت: در همین مدت، بیش از ۱۰۰ میلیون نوبت واکسیناسیون طیور انجام شده و حدود ۱۱۰ کانون بیماری از جمله برونشیت، نیوکاسل، آنفلوآنزا، سیلوس و عفونت کیسه زرده شناسایی و بررسی شده‌اند.
گنجی یکی از اقدامات مهم دامپزشکی استان را واکسیناسیون طیور خانگی و روستایی عنوان کرد و افزود: این واکسیناسیون با استفاده از واکسن‌های آشامیدنی، به‌ویژه واکسن‌های نیوکاسل و برونشیت، در حال اجراست و نقش مؤثری در کاهش بیماری‌ها دارد.
وی در ادامه با اشاره به فعالیت‌های حوزه درمان دام و طیور گفت: در حال حاضر ۳۵ پروانه اشتغال به امور درمانی صادر شده، ۴ درمانگاه اختصاصی، یک پلی‌کلینیک، یک بیمارستان دامپزشکی، ۹ مرکز واکسیناسیون و ۵۷ داروخانه دامپزشکی در استان فعال هستند.
مدیرکل دامپزشکی استان افزود: در سال گذشته بیش از ۷۰۰۰ مورد مراجعه به مراکز درمانی دامپزشکی ثبت شده، ۹۱۰ برداشت آزمایشگاهی، ۸۸۰ عملیات جراحی، ۱۹۲۰ عملیات مامایی، ۲۱۶۰ مورد تشخیص آبستنی و درمان ۵۰ هزار رأس دام و ۳۶۸ هزار قطعه طیور انجام شده است.
گنجی از راه‌اندازی سامانه خدمات دارویی دامپزشکی به‌عنوان یکی از برنامه‌های نوین استان یاد کرد و گفت: در این سامانه، تمامی داروها از مرحله ورود تا مصرف نهایی ثبت می‌شوند و عملیات تولید و توزیع با نظارت مسئول فنی انجام می‌شود.
وی افزود: سامانه نسخه‌نویسی الکترونیک دامپزشکی نیز طی دو ماه گذشته راه‌اندازی شده و نسخه‌ها به‌صورت دیجیتال توسط کلینیسین ثبت می‌شوند. دامدار با دریافت کد نسخه روی تلفن همراه خود می‌تواند به هر داروخانه مراجعه کرده و داروی مورد نیاز را دریافت کند.
مدیرکل دامپزشکی چهارمحال و بختیاری با اشاره به اهمیت آزمایشگاه‌ها در تشخیص بیماری‌ها گفت: دو آزمایشگاه فعال در اداره کل دامپزشکی استان وجود دارد؛ آزمایشگاه مرکزی در چهارراه دامپزشکی و آزمایشگاه تخصصی ماهیان سردآبی که در ساختمان اداره کل مستقر است.
وی افزود: مجوز آزمایشگاه مرجع نیز اخذ شده اما به دلیل محدودیت‌های اعتباری، ساخت‌وساز ساختمان جدید فعلاً متوقف شده است. در حال حاضر، دو آزمایشگاه همکار با استاندارد ملی در استان فعال هستند که نمونه‌هایی از تهران، اصفهان و سایر استان‌ها برای بررسی به آن‌ها ارسال می‌شود.
گنجی خاطرنشان کرد: در یک سال گذشته بیش از ۵۰ هزار مورد آزمایش در آزمایشگاه‌های دامپزشکی استان انجام شده است که نقش مهمی در ارتقای سلامت دام و فرآورده‌های دامی داشته‌اند.
وی در پایان با اشاره به فعالیت‌های اداره قرنطینه و امنیت زیستی گفت: این اداره یکی از حساس‌ترین بخش‌های دامپزشکی است و بیش از ۹۰ درصد فعالیت‌های آن به‌صورت سامانه‌ای انجام می‌شود. تمامی مواد اولیه، فرآورده‌های خام دامی، گوشت قرمز، گوشت مرغ و دام زنده که در داخل کشور جابه‌جا یا صادر می‌شوند، تحت نظارت دقیق این اداره قرار دارند.
صادرات ۸۴ هزار تن خوراک آبزیان از چهارمحال و بختیاری
مدیرکل دامپزشکی چهارمحال و بختیاری گفت: در یک سال گذشته بیش از ۸۴ هزار تن خوراک آبزیان از استان به کشورهای همسایه صادر شده است.
گنجی اظهار کرد: یکی از اقدامات مهم اداره قرنطینه و امنیت زیستی، صدور گواهی صادرات برای محصولات دامی مورد تأیید است که پس از انجام آزمایش‌های تخصصی، گواهی به‌صورت برخط صادر و کد رهگیری برای متقاضیان ارسال می‌شود.
وی افزود: نظارت‌ها به‌صورت نرم‌افزاری و موردی به‌صورت فیزیکی نیز انجام می‌شود. در یک سال گذشته، صادرات استان در حوزه دامپزشکی با رشد قابل توجهی همراه بوده است.
مدیرکل دامپزشکی استان ادامه داد: در این مدت، ۲۳ تن آرایش مرغ، ۷۰۹ کیلوگرم خاویار قزل‌آلا، ۲۴ تن خوراک دام، ۸۴ هزار تن خوراک آبزیان، ۱۲۶ تن کنسرو ماهی، ۸۷۰ تن ماهی تازه، ۷۰۸ تن ماهی منجمد و ۶۷ تن محصولات لبنی از استان به کشورهای ترکیه، ارمنستان، عراق، افغانستان و آذربایجان صادر شده است.
وی با اشاره به برخی چالش‌های پیش‌روی دامپزشکی استان گفت: یکی از مشکلات اساسی، تأسیس شهرستان‌های جدید بدون زیرساخت‌های لازم است. این شهرستان‌ها فاقد ساختمان، چارت اداری و نیروی انسانی کافی هستند و مدیریت آن‌ها با دشواری انجام می‌شود.
گنجی افزود: برخی از ساختمان‌های دامپزشکی در این شهرستان‌ها به‌صورت استیجاری یا نامناسب هستند و در مواردی همکاران در پست‌های قرنطینه مستقر شده‌اند که قدمت آن‌ها به پیش از انقلاب بازمی‌گردد و نیازمند اعتبارات جدی برای تعمیر و تجهیز هستند.
وی با اشاره به کمبود خودرو در مجموعه دامپزشکی استان گفت: از مجموع ۳۵ خودرو موجود، ۱۰ خودرو فرسوده و از رده خارج هستند. با توجه به ماهیت میدانی فعالیت‌های دامپزشکی، نیاز به نوسازی ناوگان حمل‌ونقل وجود دارد و در این زمینه از مسئولان درخواست حمایت داریم.
مدیرکل دامپزشکی استان در ادامه به برنامه‌های توسعه آزمایشگاه‌ها اشاره کرد و گفت: در صورت تثبیت شرایط، احداث ساختمان آزمایشگاه مرجع آبزیان در چهارراه دامپزشکی در دستور کار قرار دارد. مجوز این آزمایشگاه اخذ شده و امیدواریم در سال‌های آتی اقدامات اجرایی آغاز شود.
وی با اشاره به چالش کمبود منابع آبی در حوزه آبزی‌پروری گفت: کاهش نزولات آسمانی و افت سطح آب چشمه‌ها و رودخانه‌ها، واحدهای پرورش ماهی را با خطر مواجه کرده است. توصیه می‌شود واحدها نسبت به مکانیزاسیون، تصفیه و بهینه‌سازی مصرف آب اقدام کنند تا در سال‌های آینده با مشکل مواجه نشوند.
گنجی با اشاره به شناسایی سویه جدید بیماری تب برفکی (FMD) در کشور عراق گفت: این سویه با نام «ساوان» برای نخستین بار وارد کشور شده و منشأ آن قاره آفریقاست. احتمال انتقال این بیماری از طریق دام‌های وارداتی برای مراسم قربانی وجود دارد.
وی افزود: تاکنون موردی از این سویه در استان مشاهده نشده اما هشدارهای لازم به دامداران داده شده و واکسن آن از کشورهای خارجی وارد شده است. دامداران می‌توانند با هماهنگی بخش خصوصی، واکسن را تهیه و دام‌های خود را ایمن‌سازی کنند.
مدیرکل دامپزشکی چهارمحال و بختیاری در پایان با اشاره به روند صعودی بیماری بروسلوز (تب مالت) در مجتمع‌های دامداری شهرکرد و بروجن گفت: این مجتمع‌ها به دلیل تراکم بالا و عدم رعایت اصول بهداشتی، مستعد گسترش بیماری هستند. در صورت ابتلای یک واحد، احتمال سرایت به سایر واحدها نیز وجود دارد و باید اقدامات پیشگیرانه جدی در این زمینه صورت گیرد.
هشدار دامپزشکی درباره تب مالت و خرید دام آلوده از خارج استان
مدیرکل دامپزشکی چهارمحال و بختیاری با هشدار نسبت به ورود دام زنده از خارج استان گفت: دام آلوده مانند یک بمب بیولوژیک عمل می‌کند و می‌تواند در مدت کوتاهی کل واحد دامداری را درگیر کند.
گنجی اظهار کرد: بیماری‌های میکروبی و واگیردار به‌راحتی از یک دام به دام‌های دیگر منتقل می‌شوند و ورود دام زنده از خارج استان، می‌تواند خطر جدی برای سلامت دام‌های بومی ایجاد کند.
وی افزود: برخی دامداران به‌دلیل قیمت پایین‌تر، اقدام به خرید دام از میدان‌های خارج استان می‌کنند، در حالی‌که این دام‌ها ممکن است خارج از سیستم قانونی شناسایی شده باشند و ناقل بیماری باشند. ورود چنین دام‌هایی به واحدهای دامداری، در مدت ۶ ماه تا یک سال، می‌تواند کل گله را آلوده کند.
مدیرکل دامپزشکی استان تأکید کرد: دامداران باید از ورود دام جدید خودداری کنند و با بهره‌گیری از دام‌های موجود، از طریق واکسیناسیون و بهسازی واحدهای دامداری، بهره‌وری را افزایش دهند.
وی در ادامه با اشاره به خطرات مصرف فرآورده‌های لبنی غیرپاستوریزه گفت: مردم باید از مصرف خامه تازه، پنیر تازه و شیر خام خودداری کنند و تنها شیر پاستوریزه مصرف نمایند. در صورت تمایل به مصرف شیر محلی، رعایت نکات بهداشتی ضروری است.
گنجی افزود: برخی شیرهای خام موجود در بازار ممکن است آلوده به عامل تب مالت باشند. اگر شیر خام با پوست دست یا زخم‌های سطحی تماس پیدا کند، احتمال انتقال بیماری وجود دارد. تب مالت از جمله بیماری‌های زئونوز خطرناک است که تا پایان عمر با فرد باقی می‌ماند و هزینه‌های درمانی سنگینی دارد.
وی توصیه کرد: در صورت استفاده از شیر خام، باید آن را در ظروف مناسب ریخته و هنگام جوش آمدن، به‌مدت دو دقیقه هم زده و حرارت داده شود. جوشاندن بیش از حد، مانند ۲۰ دقیقه، باعث از بین رفتن پروتئین‌های شیر و کاهش ارزش غذایی آن می‌شود.
مدیرکل دامپزشکی چهارمحال و بختیاری در پایان گفت: رعایت اصول بهداشتی در خرید دام و مصرف فرآورده‌های دامی، نقش مهمی در حفظ سلامت عمومی دارد و از رسانه‌ها انتظار می‌رود در اطلاع‌رسانی و فرهنگ‌سازی این موضوع، همکاری مؤثری داشته باشند.
