بیونگ «ذن» را دریچه تازه در برابر بحران زندگی مدرن میداند؛ذن چیست؟
به گزارش خبرنگار مهر، کتاب فلسفه ذن بودیسم به قلم بیونگ چول هان فیلسوف کره ای -آلمانی و با ترجمه سمانه آسمانی و ویراستاری محمدمهدی اردبیلی توسط نشر لگا منتشر شد.
بیونگ چول هان در کتاب «فلسفه ذن بودیسم» تلاشی جسورانه برای شکافتن لایههای فلسفی و هستیشناختی سنت ذن انجام میدهد. او این سنت شرقی را نه بهعنوان مجموعهای از آموزههای کهن، بلکه پاسخی تازه به بحرانهای اندیشه و زندگی مدرن معرفی میکند. هان بهجای پرداختن به تاریخ یا اصول سنتی ذن، به مسائل وجودی بنیادین روی میآورد؛ موضوعاتی که عمق تجربه انسانی را هدف قرار دادهاند. بیونگ معتقد است ذن میتواند در برابر بحرانهای اندیشه و زندگی مدرن دریچهای تازه بگشاید.
در قلب کتاب، مفهوم «تهی بودن» قرار دارد. هان با مقایسه این مفهوم با فلسفه غرب، روشن میکند که تهی بودن، مترادف با پوچی یا نیستی نیست، بلکه نوعی گشودگی و رهایی از قیدهای «من» ثابت است. این رهایی، آزادیای بنیادین را به ارمغان میآورد. این ایده در ادامه به دو تجربه کلیدی دیگر، یعنی «بیآشیانه بودن» و «مرگ»، بسط پیدا میکند. از نگاه هان، مرگ صرفاً پایان بیولوژیک نیست، بلکه فرصتی برای رهایی از چنگزدنهای ذهن به تصورات و تعلقات است. به همین ترتیب، «بیآشیانه بودن» نشاندهنده غربت یا گمگشتگی نیست، بلکه آزادی حرکت در جهان، بدون مالکیت و وابستگی است.
کتاب با بررسی «دوستی» به پایان میرسد؛ نوعی از دوستی که در ذن بر اساس پذیرش بیواسطه شکل میگیرد، نه روابط قراردادی یا سودجویانه. چنین دوستیای بر اشتراک در سکوت و آزادی استوار است، نه بر کنترل و تملک.
نقطه قوت اصلی کتاب گفتگوی پیوسته هان با فلسفه غرب است. او از فیلسوفانی چون افلاطون، نیچه، و هایدگر بهره میبرد تا نشان دهد ذن چگونه میتواند خلاءهای اندیشه غربی را روشن سازد.
با وجود پیچیدگی مفاهیم، زبان هان ساده، شاعرانه و ملموس است و مفاهیم فلسفی را به تجربهای زیستنی نزدیک میکند. در نهایت، این کتاب به ما یادآوری میکند که ذن تنها یک میراث کهن نیست، بلکه راهی برای اندیشیدن و زیستن در جهانی است که بیش از هر زمان دیگری به حضور، سکوت و آزادی نیاز دارد.
گفتنی است ذِن (Zen) یک شیوه اندیشیدن و زندگی کردن است که ریشه در آئین بودایی دارد، اما بیشتر به شکل خاصی از مراقبه و آگاهی در لحظه شناخته میشود.
«بیونگ چول هان» فیلسوف و نظریهپرداز فرهنگی کرهای-آلمانی است که به خاطر تحلیلهایش درباره جامعه مدرن، تکنولوژی و تأثیرات آن بر روانشناسی و فلسفه شهرت دارد. در زمانهای که علاقه به فرهنگ کرهای در جهان از دانلود سریال کرهای و دنبال کردن موسیقیهای کی پاپ تا پیگیری آثار متفکران کره را شاهد هستیم، توجه جهانی به بیونگ خیلی اتفاق عجیبی نیست. هرچند که واقعاً نمیتوان کتمان کرد که او حرفهای نویی برای جهان دارد.
آثار او به مسائل مرتبط با فشار روانی، شفافیت، دیجیتالیزه شدن و سرمایهداری نئولیبرالی در جوامع مدرن میپردازند. او اغلب از ابزارهای فلسفی و انتقادی برای تحلیل شرایط روانی و اجتماعی افراد در عصر حاضر استفاده میکند.