خبرگزاری مهر، گروه استان‌ها – سمیرا محمدی: عید غدیر به مناسبت انتصاب حضرت علی (ع) به عنوان جانشین پیامبر اسلام (ص) توسط ایشان در مکانی به نام غدیر خم جشن گرفته می‌شود. این واقعه در سال دهم هجری و در بازگشت از آخرین حج پیامبر (ص) رخ داد.
مسلمانان شیعه بر این باورند که پیامبر (ص) به دستور خداوند، حضرت علی (ع) را به عنوان امام و ولی بعد از خود معرفی کرد.
غدیر؛ روزی که جاودانه شد
این واقعه در ۱۸ ذی‌الحجه سال دهم هجری در مکانی به نام غدیر خم رخ داد. غدیر خم، ناحیه‌ای بین مکه و مدینه است که کاروانیان از مناطق مختلف در آنجا از هم جدا می‌شدند.
پیامبر (ص) پس از انجام آخرین حج خود (حجة الوداع) به سمت مدینه بازمی‌گشت. در غدیر خم، جبرئیل آیه ۶۷ سوره مائده (یا أَیُّهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ ما أُنْزِلَ إِلَیْکَ مِنْ رَبِّکَ) را نازل کرد و به پیامبر (ص) دستور داد تا رسالت خود را کامل کند و جانشین خود را به مردم معرفی کند.
و پیامبر (ص) دستور داد تا همه حاجیان در آنجا جمع شوند. ایشان خطبه‌ای ایراد کردند و در آن، از نزدیکی وفات خود خبر دادند و سپس از مردم پرسیدند که آیا ایشان را به عنوان ولی و سرپرست خود قبول دارند؟ همه مردم پاسخ مثبت دادند. سپس پیامبر (ص) دست حضرت علی (ع) را بلند کرد و فرمود: (مَنْ کُنْتُ مَوْلاهُ فَهذا عَلِیٌّ مَوْلاهُ، اَللّهُمَّ والِ مَنْ والاهُ وَ عادِ مَنْ عاداهُ وَ انْصُرْ مَنْ نَصَرَهُ وَ اخْذُلْ مَنْ خَذَلَهُ). (هر کس من مولای اویم، این علی مولای اوست. خدایا دوست بدار هر که او را دوست بدارد و دشمن بدار هر که او را دشمن بدارد و یاری کن هر که او را یاری کند و خوار کن هر که او را خوار کند.)
پس از این سخنان، مردم با حضرت علی (ع) به عنوان جانشین پیامبر (ص) بیعت کردند. اگرچه سالیان سال از واقعه غدیر خم می‌گذرد اما روز به روز اهمیت آن افزوده شده و مفهوم تازه‌ای از این واقعه، درک و اندیشه می‌شود.
اصلی مهم به نام امامت و ولایت
«حجت‌الاسلام علیرضا ابراهیم‌زاده» رئیس اداره تبلیغات اسلامی صومعه‌سرا در گفتگو با خبرنگار مهر به تشریح اهمیت و چرایی واقعه غدیر خم پرداخت و اظهار کرد: امامت، اصلی اساسی در دین اسلام است و امام باید توسط خداوند و از طریق پیامبر (ص) تعیین شود. واقعه غدیر خم، مهم‌ترین دلیل و سند برای اثبات امامت حضرت علی (ع) و جانشینی ایشان پس از پیامبر (ص) است.
به گفته وی، با برگزیده شده حضرت علی (ع) به عنوان جانشین، دین اسلام کامل شد و این مهم به این واقعه اهمیت و اعتبار ویژه داد.
ضرورت ترویج فرهنگ غدیر
این کارشناس مسائل دینی با بیان اینکه غدیر خم محور وحدت و انسجام اسلامی است، گفت: با وجود اختلاف نظرها در بخش‌های مختلف، واقعه غدیر می‌تواند محور وحدت بین مسلمانان باشد، زیرا همه مسلمانان به اهمیت حضرت علی (ع) و جایگاه والای ایشان نزد پیامبر (ص) اذعان دارند.
آنطور که ابراهیم‌زاده گفته؛ جدا از جشن و سرور در روز عید غدیر خم، اطعام غدیریه به نیازمندان یکی از مهم‌ترین آداب این ایام است.
به گفته وی، ترویج و تبلیغ واقعه غدیر و بیان فضائل حضرت علی (ع) و اهمیت ولایت ایشان و تبیین فرهنگ غدیر بسیار اهمیت و ضرورت دارد.
رئیس اداره تبلیغات اسلامی صومعه‌سرا با بیان اینکه عید غدیر تنها یک رویداد تاریخی نیست، بلکه نمادی از تداوم رسالت پیامبر (ص) است، گفت: پیامبر (ص) با تعیین جانشین، از انحراف دین اسلام پس از خود جلوگیری کرد و راهنمایی برای امت اسلامی پس از خود قرار داد.
ابراهیم‌زاده با بیان اینکه تعیین جانشین از سوی پیامبر اکرم، از بروز اختلافات و تفرقه‌ها در میان مسلمانان جلوگیری کرد، اضافه کرد: اگرچه با وجود تعیین جانشین، پس از رحلت پیامبر (ص) وحدت‌شکنی صورت گرفت، اما واقعه غدیر همچنان به عنوان یک اصل و معیار برای تشخیص رهبری صحیح در اسلام باقی مانده است.
وی با اشاره به شخصیت عدالت محورانه امام علی علیه السلام افزود: حضرت علی (ع) به عنوان جانشین پیامبر (ص) شخصیتی است که نماد عدالت، تقوا، و شجاعت است. انتخاب ایشان به عنوان الگو، به مسلمانان یادآوری می‌کند که رهبران باید این صفات را داشته باشند.
غدیر، روزی برای رهایی
این کارشناس مسائل دینی با بیان اینکه جانشینی امام علی (ع) امت اسلامی را از بلاتکلیفی خارج کرد، گفت: پیامبر (ص) با معرفی حضرت علی (ع) به عنوان ولی و رهبر، تکلیف امت اسلامی را در مورد چگونگی پیروی از اسلام پس از خود روشن کرد.
ابراهیم‌زاده با بیان اینکه جانشینی امام علی (ع) پاسخ مثبت به نیاز فطری انسان در تمام ادوار است، اضافه کرد: انسان فطرتاً به دنبال الگو و راهنما است و عید غدیر به این نیاز فطری پاسخ می‌دهد و الگو و راهنمایی را به انسان معرفی می‌کند که همانا حضرت علی (ع) و اهل بیت (ع) هستند.
به اعتقاد وی، برپایی عید غدیر، گرامیداشت یک واقعه تاریخی مهم است که در آن پیامبر (ص) جانشین خود را معرفی کرد. این گرامیداشت، یادآوری این واقعه و اهمیت آن را در ذهن‌ها زنده نگه می‌دارد.
این کارشناس مسائل دینی با بیان اینکه عید غدیر فرصت طلایی برای تجدید بیعت با ولایت است، گفت: شیعیان در این روز با یادآوری عهد و پیمانی که با امام علی (ع) بسته‌اند، بر وفاداری خود به ایشان و راه این حضرت تأکید می‌کنند.
ابراهیم‌زاده با تاکید بر لزوم ترویج فرهنگ غدیر اضافه کرد: برپایی عید غدیر فرصتی ارزشمند برای تبلیغ و ترویج فرهنگ غدیر، که همان فرهنگ عدالت، تقوا، و پیروی از اهل بیت (ع) است.
به گفته وی، عید غدیر بهانه‌ای برای ایجاد وحدت و همدلی بین مسلمانان است، وحدتی که نیاز ضروری و با اهمیت دنیای امروز است و باید مورد توجه قرار گیرد.
قوام‌بخش هویت دینی با غدیر
رئیس تبلیغات اسلامی صومعه‌سرا، غدیر را قوام‌بخش هویت دینی برشمرد و بیان کرد: عید غدیر یکی از مهم‌ترین اعیاد شیعیان است و برپایی آن به تقویت هویت شیعی و حفظ میراث فرهنگی این مذهب کمک می‌کند.
آنطور که به نظر می‌رسد، غدیر یک عید بزرگ است که دارای ابعاد مختلف تاریخی، اعتقادی، سیاسی، و فرهنگی بوده و یادآور واقعه‌ای مهم است که در آن پیامبر (ص) جانشین خود را معرفی کرد و راهنمایی برای امت اسلامی پس از خود قرار داد.
برپایی این عید، فرصتی برای گرامیداشت این واقعه، تجدید بیعت با ولایت، تبلیغ فرهنگ غدیر، ایجاد وحدت، و تقویت هویت شیعی است و ضرورت دارد تا مسئولان و متولیان فرهنگی و تبلیغی برنامه‌های اثرگذار و ماندگاری برای نکوداشت این روز بزرگ طرح‌ریزی و اجرا کنند.