آموزش دینی یا تربیت دینی؟؛ خطایی که نسل نوجوان را از دین دور کرد
پژوهشگر حوزه آموزش و پرورش نوشت: در نظام تعلیم و تربیت، تقلیل «تربیت دینی» به «آموزش دینی» خطا است و بزرگترین خیانت به مفهوم جامع و عمیق دین محسوب می‌شود.
سخنگوی دولت: احیای زاینده‌رود در شورای عالی آب در حال بررسی است
اصفهان- سخنگوی دولت گفت: موضوع آب زاینده‌رود در شورای عالی آب در حال بررسی است، لازم است تصمیمات در این شورا به‌صورت منسجم و ملی اتخاذ شود.
به گزارش خبرنگار مهر، فاطمه مهاجرانی صبح یکشنبه در حاشیه بازدید از نمایشگاه ملی مهارت در اصفهان با بیان اینکه رسانه‌ها نقش مؤثری در بازتاب تلاش‌های ملی و انتقال دستاوردها به مردم و جهانیان دارند، اظهار کرد: از میزبانی خوب استان اصفهان سپاسگزارم؛ استانی که خداوند الطاف ویژه‌ای به آن عطا کرده و همواره توانایی میزبانی از رویدادهای بزرگ ملی و بین‌المللی را داشته است. همچنین از سازمان آموزش فنی‌وحرفه‌ای کشور به‌دلیل اقدام ارزشمند و زیبایشان در برگزاری این رویداد ملی تشکر می‌کنم.
وی با تأکید بر اینکه مهارت یکی از موضوعاتی است که سال‌ها در کشور مورد غفلت قرار گرفته است، افزود: قاعده علم سیستم‌ها این است که هر جا غفلت کنیم، لاجرم در جای دیگری باید هزینه‌اش را بسیار سنگین‌تر بپردازیم. حوزه مهارت از جمله حوزه‌هایی بود که در مسیر غفلت قرار گرفت و به‌دلیل کم‌توجهی به آن، امروز بهایش را در صنایع و اشتغال می‌پردازیم.
هیچ کسب‌وکاری بدون نیروی کار ماهر امکان توسعه ندارد
سخنگوی دولت چهاردهم با اشاره به گلایه‌های فعالان صنعتی از کمبود نیروی کار ماهر بیان کرد: اگر امروز صنایع ما یکی از چالش‌های جدی خود را کمبود نیروی کار ماهر می‌دانند، سخنی کاملاً درست است. در هر رشته و شاخه‌ای از حوزه صنعت، داشتن نیروی ماهر از الزامات گسترش کسب‌وکار است. هیچ کسب‌وکاری بدون نیروی کار ماهر امکان توسعه ندارد. دانش، به‌ویژه در حوزه مهارت، نیازمند حضور در محیط واقعی است؛ چراکه یادگیری امری جمعی است و در تعامل میان افراد شکل می‌گیرد.
مهاجرانی یادآور شد: نظام استاد-شاگردی که میراث فرهنگی و آموزشی ماست، تنها آموزش مهارت نبود، بلکه در دل خود ادب شاگردی، سلسله‌مراتب، مسئولیت‌پذیری و حتی اصول ایمنی را نیز منتقل می‌کرد. متأسفانه مانند بسیاری از میراث‌های ارزشمند دیگر، از این نظام نیز به‌درستی نگهداری نکردیم. امروز با نظام منتوری مواجه هستیم که خوشبختانه می‌تواند بازگشتی خردمندانه به همان ریشه‌های فرهنگی باشد و از سرمایه‌های انسانی کشور بهره بگیرد.
وی با اشاره به نقش بنیادین سازمان آموزش فنی‌وحرفه‌ای گفت: مهارت از جمله اموری است که مصداق بارز «کار نیکو کردن از پر کردن است»؛ هرچه افراد بیشتر تمرین کنند، زبده‌تر می‌شوند. از اینکه این سازمان با درک درست از مأموریت خود در مسیر توسعه مهارت گام برداشته، بسیار خرسندم و از آقای محمدی، رئیس جوان، خوش‌فکر و متخصص این حوزه تشکر می‌کنم. انتخاب ایشان تصمیمی شایسته بود؛ زیرا ویژگی‌هایی چون جوانی، تخصص و پاکدستی در وی جمع شده است.
سخنگوی دولت چهاردهم افزود: نظام آموزش فنی‌وحرفه‌ای از جمله مسائلی است که در شمار موضوعات کلان کشور قرار دارد. این زیست‌بوم اگر به‌درستی عمل کند، می‌تواند بعد صنعتی کشور را در حوزه منابع انسانی به‌خوبی پوشش دهد. امروز کار کردن با دستگاه‌ها و فناوری‌های نوین در صنایع بدون آموزش ممکن نیست و بخشی از این آموزش‌ها در همین سازمان انجام می‌شود.
مهاجرانی با قدردانی از برگزاری یکپارچه مسابقات ملی مهارت خاطرنشان کرد: وقتی افراد در مقیاس بزرگ در کنار هم قرار می‌گیرند، خود فضا جزئی از آموزش است. فضاهای بزرگ الهام‌بخش آرزوهای بزرگ‌اند. از اینکه عزیزان در این مقیاس وسیع اقدام به برگزاری این رویداد کرده‌اند، صمیمانه قدردانی می‌کنم. چنین حرکتی می‌تواند در چند اکوسیستم، از جمله اقتصاد و اشتغال‌آفرینی کشور، تأثیر عمیق داشته باشد. هر فردی که مهارتی دارد، احساس امنیت شغلی می‌کند و امید به آینده در او تقویت می‌شود.
ضرورت پیوند میان آموزش و صنعت
وی با تأکید بر ضرورت پیوند میان آموزش و صنعت تصریح کرد: در سازمان‌های تولید، چهار مؤلفه اصلی وجود دارد؛ نیروی انسانی، جریان مالی، ماشین‌آلات و مواد اولیه. نخستین آن نیروی انسانی است و نیروی انسانی ماهر زمانی ارزشمند است که آموزش و صنعت با هم ارتباط معنادار داشته باشند. این پیوند می‌تواند در هر دو سوی ماجرا امید بیافریند؛ هم برای جوان مهارت‌آموز و هم برای سرمایه‌گذار صنعتی که به نیروی متخصص نیاز دارد.
سخنگوی دولت با یادآوری تجربه شخصی خود گفت: من سال ۷۳ در رشته مهندسی مکانیک گرایش حرارت و سیالات فارغ‌التحصیل شدم و ۱۳۷۲ وارد یکی از کارخانه‌های خودروسازی شدم. با وجود آنکه در دانشگاه خوبی درس خوانده بودم، وقتی وارد کارخانه شدم، احساس غریبگی با ماشین‌آلات داشتم. در آن زمان یکی از کارخانه‌ها دستگاه CNC داشت، اما ارزش افزوده‌ای که باید از آن خلق می‌شد، محقق نمی‌گردید، چون نیروی انسانی ماهری که بداند چگونه با دستگاه کار کند و از آن مراقبت نماید وجود نداشت. در نظام استاد-شاگردی، شاگرد می‌آموخت که از ابزار کار خود مراقبت کند و مسئولیت‌پذیر باشد؛ اما نظام آموزشی امروز ما این حس مسئولیت را به اندازه کافی پرورش نمی‌دهد.
مهاجرانی افزود: ما به فرزندانمان می‌گوئیم فقط درست را بخوان، بقیه کارها را دیگران انجام می‌دهند. نتیجه این است که کودک نسبت به محیط اطراف خود بی‌تفاوت و در قبال جامعه کم‌مسئولیت می‌شود. این در حالی است که محیط آموزشی باید این روحیه را در او احیا کند.
وی با اشاره به ضرورت استمرار حرکت‌های ارزشمند در حوزه مهارت اظهار کرد: از اقداماتی که در قالب این مسابقات انجام شده قدردانی می‌کنم و امیدوارم باشگاهی که آقای دکتر محمدی از آن سخن گفتند، بتواند کارکرد واقعی باشگاه را داشته باشد؛ یعنی در کنار فعالیت‌های سازمان، یک بدنه اجتماعی پویا برای انتقال تجربه، حمایت از مهارت‌آموزان در دوران آموزش و آزمون و راهنمایی آنان در مسیر زندگی ایجاد کند. چنین باشگاهی می‌تواند به سرمایه‌ای ملی تبدیل شود که تولیدکننده‌ی ثروت انسانی است.
سخنگوی دولت گفت: هیچ جای نگرانی نیست. من قدردان همه تلاشگران این عرصه‌ام و امیدوارم این گام نیک تداوم داشته باشد. یکی از آفت‌های ما در کشور، ناپیوستگی کارهای خوب است. این حرکت همچون «شجره طیبه» باشد که ریشه در زمین دارد و شاخه‌هایش در آسمان. کاری که در راستای اشتغال، توانمندسازی و ارتقای سرمایه انسانی انجام می‌شود، اگر استمرار یابد، می‌تواند اعتماد، امید و عشق به ایران را افزایش دهد. همه تلاش ما برای این مردم و این سرزمین است. ایران عزیز ما در طول هزاران سال تاریخ درخشیده و به لطف خداوند همچنان درخشان باقی خواهد ماند.
مهاجرانی با اشاره به فرمایش رئیس‌جمهور درباره عدالت آموزشی افزود: عدالت آموزشی زمانی محقق می‌شود که ابزار، فضا و مربیان توانمند برای همه مناطق کشور فراهم باشد. با این حال، نقشی که رسانه‌ها در این میان دارند بسیار مهم است. از اصحاب رسانه می‌خواهم که ادبیات مطالبه‌گری را تغییر دهند؛ به‌جای پرسش از اینکه «دولت چه می‌کند»، بپرسیم «ما چه کمکی می‌توانیم به کشورمان بکنیم؟» دولت موظف به انجام وظایف خودش است، اما هر شهروند نیز باید سهم خود را در آبادانی کشور ایفا کند.
وی با نقل جمله‌ای از یکی از نویسندگان گفت: هدف من آزاد زیستن نبود، زیستن در میان آزادگان بود.
مهاجرانی این جمله را راهبردی دانست و افزود: باید به جای «من»، از «ما» سخن بگوییم؛ هر یک از ما در ایجاد جامعه‌ای بهتر نقش داریم. رسانه‌ها می‌توانند با طرح پرسش‌های سازنده، مسیر جامعه را به سمت درستی هدایت کنند و در کنار دولت و مردم، زمینه‌ساز امید، تلاش و پیشرفت شوند.
سخنگوی دولت در حاشیه بازدید از نمایشگاه در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به نگاه رئیس‌جمهور به مقوله مهارت‌آموزی اظهار کرد: رئیس جمهور رویکردی متوازن در حوزه‌های دانش و مهارت دنبال می‌کنند و همواره تأکید دارند که اگر دانش به مهارت تبدیل نشود، در بسیاری از رشته‌ها معنای خود را از دست خواهد داد. از این رو، برگزاری رویدادهایی از این جنس می‌تواند نقشی اساسی در ترغیب دانش‌آموزان و اطلاع‌رسانی به بخش‌های صنعتی کشور داشته باشد تا بدانند نیروی کار ماهر در کشور، به لطف خدا، به اندازه کافی وجود دارد.
مهاجرانی افزود: این رویکرد در راستای تحقق عدالت آموزشی نیز گام بزرگی محسوب می‌شود. امروز وقتی از مخاطبان این مسابقات پرس‌وجو می‌کنیم، می‌بینیم تقریباً از همه استان‌های کشور حضور دارند و این به معنای آن است که زیرساخت‌های حرکت در مسیر مهارت‌محوری به‌درستی در حال شکل‌گیری است. یکی از نواقص سیستم آموزشی ما در سال‌های گذشته این بود که هنرستان‌ها دچار کمبود امکانات، مواد اولیه و فضاهای آموزشی مناسب بودند اما اقدام بسیار مؤثری که وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی با همکاری سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای انجام داد و مراکز مهارتی خود را با هنرستان‌ها همراه کرد، یکی از نقاط عطف آموزش‌های مهارتی در کشور است. به نظر می‌رسد آثار و برکات این رویکرد را به‌زودی در حوزه صنعت به‌خوبی مشاهده خواهیم کرد.
وی در ادامه درباره سفر اخیر رئیس‌جمهور به اصفهان اظهار کرد: برنامه‌های دولت برای احیای زاینده‌رود باید عرض کنم که موضوع آب زاینده‌رود در شورای عالی آب با ریاست عارف و با حضور استانداران در حال بررسی است. از آنجا که این مسئله ارتباط مستقیمی با تغییرات اقلیمی و گسترش صنایع آب‌بر و بخش کشاورزی دارد، لازم است تصمیمات در این شورا به‌صورت منسجم و ملی اتخاذ شود تا ضمن حفظ انسجام ملی، حقوق شهروندان در همه مناطق کشور، از جمله استان اصفهان، به‌درستی رعایت شود.
اگر اکنون قولی بدهم و آن وعده محقق نشود، بی‌اعتمادی ایجاد می‌کند
سخنگوی دولت در پاسخ به درخواست خبرنگار مبنی بر اعلام زمان مشخص تصمیم‌گیری درباره این موضوع گفت: اجازه دهید جلسات شورای عالی آب برگزار شود؛ اگر اکنون قولی بدهم و آن وعده محقق نشود، بی‌اعتمادی ایجاد می‌کند، بنابراین بهتر است پس از جمع‌بندی نهایی، اطلاع‌رسانی دقیق صورت گیرد. امیدواریم با همکاری همه دستگاه‌ها و مردم بتوانیم از این شرایط اقلیمی سخت عبور کنیم.
مهاجرانی با اشاره به برگزاری متمرکز بیست‌ودومین مسابقات ملی مهارت در اصفهان و نخستین تجربه نمایشگاهی این رقابت‌ها گفت: لازم می‌دانم از مردم شریف اصفهان و استاندار توانمند استان برای فراهم کردن این فضای فاخر و ارزشمند تشکر کنم. یقین دارم برای جوانانی که از سراسر کشور در این رویداد حضور یافته‌اند، مشاهده چنین تجمعی از استعداد و توانایی بسیار الهام‌بخش است. همین گردهمایی به‌خودی‌خود دستاوردی ارزشمند و قابل اتکاست.
وی افزود: در کنار هم قرار گرفتن شرکت‌ها، کارگاه‌ها و مهارت‌آموزان فرصتی است تا دریابیم کسب‌وکارها در کجا می‌توانند مکمل یا هم‌پوشان باشند و صنایع مختلف چگونه می‌توانند تعامل مؤثر داشته باشند. افزون بر این، حضور همه استان‌ها و اقوام ایرانی در یک مکان، نمادی از انسجام ملی و وحدت فرهنگی کشور است. امیدواریم تداوم این‌گونه برنامه‌ها به نهادینه شدن فرایند گسترش مهارت‌آموزی با رویکرد ملی بینجامد و مهارت، به‌عنوان سرمایه‌ای انسانی و اجتماعی، در متن توسعه کشور جای گیرد.