خبرگزاری مهر، گروه بین الملل: مجمع عمومی سازمان ملل متحد روز جمعه «اعلامیه نیویورک» را تصویب کرد که هدف آن ایجاد انگیزه جدید برای اجرای راه حل تشکیل دو دولت در مناقشه فلسطین و رژیم صهیونیستی است. این متن که با ۱۴۲ رأی موافق و ۱۰ رأی مخالف، از جمله رژیم صهیونیستی و آمریکا و ۱۲ رأی ممتنع به تصویب رسید، در کنار نکات مثبتی که دارد، جنبش حماس را محکوم کرده و از آن می‌خواهد که سلاح خود را زمین بگذارد.
این اعلامیه ۷ صفحه‌ای، نتیجه کنفرانس بین‌المللی است که در ماه ژوئیه گذشته در سازمان ملل متحد به میزبانی عربستان سعودی و فرانسه در مورد درگیری‌های چند دهه‌ای در فلسطین برگزار شد. در حالی که آمریکا و رژیم صهیونیستی این کنفرانس را تحریم کردند، اعلامیه نیویورک به عنوان نتیجه این کنفرانس بر «گام‌های ملموس، زمان‌بندی شده و برگشت‌ناپذیر» به سوی راه حل تشکیل دو دولت بین رژیم صهیونیستی و فلسطینیان تاکید می‌کند.
این اعلامیه همچنین حملات رژیم صهیونیستی به غیرنظامیان در غزه و تخریب زیرساخت‌های غیرنظامی و محاصره و گرسنگی دادن به مردم غزه را محکوم می‌کند. اعلامیه نیویورک از این رو با این نام معروف شده است که در نتیجه کنفرانس «راه حل تشکیل دو دولت» که در ماه ژوئیه گذشته در نیویورک و به ریاست عربستان سعودی و فرانسه آغاز شد، بیانیه خود را صادر کرد.
اتحادیه عرب از این اعلامیه حمایت کرد و ژان-نوئل بارو، وزیر امور خارجه فرانسه نیز از آن استقبال کرد و آن را گامی اساسی در انزوای بین‌المللی و منطقه‌ای حماس دانست. مجمع عمومی سازمان ملل متحد این متن را ۱۰ روز قبل از اجلاس سران که در ۲۲ سپتامبر در سازمان ملل متحد به ریاست پاریس و ریاض برگزار می‌شود، تصویب کرد، جایی که امانوئل ماکرون متعهد شد کشور فلسطین را به رسمیت بشناسد.
مفاد اعلامیه نیویورک
این اعلامیه ضمن نادیده گرفتن حقوق ملت فلسطین در مقابله با تجاوزهای رژیم صهیونیستی که حتی پیش از عملیات ۷ اکتبر به صورت روزانه ادامه داشت، عملیات جنبش حماس در روز ۷ اکتبر ۲۰۲۳ را محکوم کرد و آن را نقض آشکار قوانین بین‌المللی بشردوستانه دانست! این اعلامیه همچنین حملات رژیم صهیونیستی علیه غیرنظامیان در غزه، از جمله بمباران، محاصره غزه و پیامدهای انسانی جدی ناشی از آن مانند کمبود غذا، آب و برق را محکوم کرد.
موارد زیر مهم‌ترین مفاد اعلامیه نیویورک است:
مطالبات از حماس: این اعلامیه از جنبش حماس خواست تا فوراً همه اسرای صهیونیست در غزه را آزاد کند. همچنین از آن خواست تا کنترل نوار غزه را رها کند و سلاح خود را به تشکیلات خودگردان فلسطین تحویل دهد.
تشکیلات خودگردان فلسطین و نقش محوری آن: این اعلامیه مدعی شد که تشکیلات خودگردان فلسطین تنها نهاد مجاز برای اداره حکومت و اجرای قانون در تمام سرزمین‌های فلسطینی، از جمله کرانه باختری و نوار غزه است.
به این ترتیب پیشنهاد شد که یک کمیته اداری انتقالی تحت نظارت تشکیلات خودگردان فلسطین بلافاصله پس از دستیابی به آتش‌بس جامع تشکیل شود تا هماهنگی و مدیریت امور مدنی و امنیتی در غزه را بر عهده بگیرد.
گام‌های اجرایی زمان‌بندی شده: این اعلامیه بر لزوم برداشتن گام‌های ملموس و زمان‌بندی شده و غیرقابل برگشت برای پایان دادن به جنگ در غزه تاکید کرد. این گام‌ها شامل تحویل سلاح‌ها، آزادی اسرای اسرائیلی، بازگشایی گذرگاه‌ها، تضمین دسترسی بدون مانع به کمک‌های بشردوستانه و توانمندسازی تشکیلات خودگردان فلسطین برای تکمیل مسئولیت‌های امنیتی و اداری خود است.
ارزش‌ها و اصول اساسی: این اعلامیه بر پایبندی به قوانین بین‌المللی، قوانین بشردوستانه و حقوق بشر به عنوان مرجع اصلی و رد هرگونه تغییرات جمعیتی یا انتقال اجباری ساکنان غزه تاکید کرد.
اعلامیه نیویورک همچنین بر احترام به وضعیت قانونی اماکن مقدس و تضمین حاکمیت دولت مستقل فلسطین تاکید کرد.
انگیزه‌های واشنگتن و تل آویو از مخالفت با اعلامیه نیویورک: اعلامیه نیویورک گرچه بسیاری از مطالبات رژیم صهیونیستی از جمله آزادی اسرا و خلع سلاح حماس را تضمین می‌کند، اما از این جنبه که رسماً فلسطین اشغالی را به عنوان یک دولت مستقل به رسمیت می‌شناسد، مورد مخالفت تل آویو و حامیان آن از جمله آمریکا قرار گرفته است.
گسترش دامنه انزوای بین‌المللی رژیم صهیونیستی: تصویب اعلامیه نیویورک در مجمع عمومی سازمان ملل متحد با رأی قاطع گرچه به خودی خود نشان دهنده انزوای بین‌المللی رژیم صهیونیستی است، اما نکته اساسی‌تر در خصوص ماهیت کشورهایی است که در این طرح به حمایت از این رژیم اقدام کرده‌اند. نگاهی به ترکیب کشورهای موافق، مخالف و ممتنع در جریان رأی گیری نشان می‌دهد که بیشتر حامیان تل آویو در پروسه رأی گیری، میکرو دولت‌هایی هستند که تنها یک «عدد» به شمار می‌روند و وزنه خاصی در نظم جهانی ندارند.
همانطور که بیان شد، متن اعلامیه نیویورک با ۱۴۲ رأی موافق، ۱۰ رأی مخالف و ۱۲ رأی ممتنع به تصویب رسید. در سایه موافقت بیشتر قدرت‌های بین‌الملی از ۵ قاره جهان با این طرح، آمریکا، اسرائیل، آرژانتین، مجارستان، پاراگوئه، نائورو، میکرونزی، پالائو، پاپوآ گینه نو، تونگا به مخالفت با آن پرداختند که نیمی از آنها دولت‌هایی هستند که تنها روی کاغذ یک دولت مستقل با تمامیت ارضی مشخص به حساب می آیند. این شرایط در مورد کشورهایی که رأی ممتنع داده‌اند نیز صادق است. این کشورها عبارتند از: جمهوری چک، کامرون، کنگو دموکراتیک، اکوادور، اتیوپی، آلبانی، فیجی، گواتمالا، ساموآ، مقدونیه شمالی، مولداوی، سودان جنوبی.