این پدیده ریشه در نقص مکانیسم صدور و ابطال و عدم تمایل کافی بازارگردان برای کاهش این اختلاف دارد. در شرایط رشد بازار، این اختلاف به شکل حباب مثبت ظاهر می‌گردد که در آن سرمایه‌گذاران مبالغی بیش از ارزش واقعی پرداخت می‌کنند، درحالی‌که در دوران رکود، حباب منفی شکل‌گرفته و دارندگان واحدهای صندوق مجبور به فروش با قیمتی کمتر از ارزش ذاتی می‌شوند. این نوسانات نه‌تنها به سرمایه‌گذاران خرد آسیب می‌زند، بلکه اعتماد عمومی به بازار را نیز تحت‌تأثیر قرار می‌دهد. در بازارهای مالی پیشرفته دنیا، این مشکل از طریق حضور عاملان مجاز (Authorized Participants) حل شده است.

 “عاملان مجاز” مؤسسات مالی بزرگی مانند بانک‌ها و تأمین سرمایه‌ها هستند که با اختیار صدور و ابطال واحدهای ETF در ابعاد بزرگ، نقش حیاتی در حفظ تعادل بین قیمت بازار و ارزش خالص دارایی‌ها (NAV) ایفا می‌کنند. این نهادها از طریق مکانیسم آربیتراژ، انگیزه مالی قوی برای کاهش اختلاف قیمت دارند. در شرایطی که قیمت بازار (P) از NAV بیشتر شود (P>NAV)، APها با خرید دارایی‌های پایه و تحویل آنها به صندوق، واحدهای جدید ایجاد کرده و در بازار با قیمت بالاتر می‌فروشند. این عمل هم سودآور است و هم با افزایش عرضه، قیمت بازار را به سمت NAV کاهش می‌دهد. در سناریوی معکوس (P