نحوه بازی محلی جذاب عمو زنجیر باف

مجموعه: بازیهای محلی

بازی عمو زنجیر باف

اهداف کلي: آموزش اصوات، تقليد و شناخت صداهاي گوناگون حيوانات

اهداف جزئي: رعايت نوبت و احترام به حقوق ديگران، تحرک و شادي، پیروی از قانون

تعداد بازيکن: حداقل 10 نفر

سن بازيکنان: 8 تا 14 ساله

تاریخچه بازی عمو زنجیر باف

همان‌ گونه که گفتیم یکی از بازی‌های محبوب و پرطرفدار ایرانی عمو زنجیرباف است. هرچند این بازی در اصل از شهر کازرونی است اما سالهاست که به عنوان یک بازی معروف در همه ایران شناخته می‌شود. چنانچه می‌خواهید تاریخچه بازی عمو زنجیر باف را بشناسید، باید به ده‌ها سال قبل بروید و ردپای آن را در کنار دیگر نمایش‌های آیینی پیدا کنید. این روایت از آن داستان‌هایی است که بدون راوی حکایت می‌شود.

چنانچه توجه کرده باشید ترانه عمو زنجیر باف به طور سؤال و جواب است. در حقیقت تک خوان بازی سؤالی می‌پرسد و همگی به آن جواب می‌دهند. این یکی از خصوصیات موسیقی ایرانی است که در آن موسیقی بین خواننده و نوازنده یا نوازندگان، به صورت رفت و برگشتی می باشد.

این بازی ایرانی قسمتی از فرهنگ و ادبیات سرشار ما مردمان ایران را به تصویر می‌کشد. به طور مثال منظور از عمو در این بازی، عمو نوروز بوده که نقش ایزد بهار را بر عهده دارد. در حقیقت عمو زنجیر باف قرار است زنجیرهایی که زمستان بر دست انسان‌ها بسته را باز کند و آن را پشت کوه بیاندازد. منظور از پشت کوه در این شعر زیبا جایی است که دیوان و ددان زندگی می‌کنند و زنجیرها متعلق به آن‌ها هستند.

در بازی محلی عمو زنجیر باف بابا نماد بهار است که قرار است از راه برسد و وفور و نعمت را برای فرزندان هدیه آورد. جالب است بدانید صدای حیوانات گوناگون در این بازی علامتی از بیدار بودن موجودات در طبیعت است.

شعر بازی عمو زنجیر باف

سرگروه: عمو زنجیرباف!؟

گروه: بله (به صورت کشیده)

+ زنجیر منو بافتی؟

– بله

+ پشت کوه انداختی؟

– بله

+ بابا اومده

– چی چی آورده؟

+ نخود و کشمش

– بخور و بیا

+ با صدای چی؟

+ با صدای گربه (یا هر حیوان دیگری می توان انتخاب کرد)

– میو، میو، میو (در اینجا گروه صدای آن حیوان را در می‌آورد)

نحوه بازی عمو زنجیر باف

دو نفر که از لحاظ جسمی و قد و وزن قدری از بقیه بازیکنان بزرگتر هستند انتخاب می‌شوند. یکی از این دو بازیکن به عنوان سرگروه و دیگری به عنوان عمو زنجیرباف انتخاب می‌شود. این دو بازیکن به دو سر رشته و زنجیری که دیگر بازیکنان با قلاب کردن دست‌ها با یکدیگر درست کرده‌اند می‌پیوندند و کمانی دایره‌وار تشکیل می‌دهند.

اکنون سرگروه، عمو زنجیرباف را مخاطب قرار می‌دهد و این دو نفر سؤال و جواب‌هایی را به صورت شعر با هم رد و بدل می‌کنند و اعضای گروه نیز همراه او جواب می‌دهند و یک دور بازی را با نوایی واحد به آخر می‌رسانند. آنگاه رهبر برای آزمایش استحکام زنجیر از شرکت‌کنندگان می‌خواهد تا هر کدام، بازیکن کناری خود را با فشار به طرف خود بکشند تا اینکه زنجیر از یک جا پاره گردد. در آخر به عنوان جریمه، دو بازیکنی که دست‌هایشان از هم باز شده، تنبیه می‌شوند.

نکته های مهم در خصوص بازی عمو زنجیرباف

اين بازی امکان دارد در مناطق گوناگون کشور به صُوَر مختلف اجرا گردد. به گونه ای که در بعضی جاها، پس از پاره شدن زنجير، سرگروه و پاره زنجير متعلق به او، بايد دست باز، لي لي کنان، عمو و پاره ي زنجيرش را که هنوز به صورت زنجير و دست بسته در حال فرار هستند، تعقيب کنند و بگيرند. هر نفر گرفتار به جمع سرگروه پيوسته و لي لي کنان به دنبال تعقيب عمو و زنجيرش خواهد بود … تا نفر آخر …

و يا در برخی جاها پس از پاره شدن زنجير، حلقه هاي آن يعني بچه ها را مي شمارند. تعداد حلقه هاي هر رشته زنجير که بيشتر بود برنده ي بازي هستند و گروه بازنده بايد آنها را روي کول سواري دهند.

نتيجه بازی عمو زنجیرباف

بچه ها با اجراي اين بازي ضمن پر کردن اوقات فراغت و تقويت عضلات دست و بازو و پاها، با تقليد صداي حيوانات، مي توانند آنها را بشناسند و قدرت تقليد و مشابه سازي را در هر زمينه که باشد بالا برده و در لايلاي همين سؤالها و جوابها است که تمرکز حواس خود را تقويت کنند.

گردآوری: بخش سرگرمی بیتوته