X

دختری با لنز حقیقت‌بین؛ صدای «فاطمه حسونه» خاموش نمی‌شود

فاطمه «حسونه» نه فقط یک عکاس، که روحی بود رها در کالبد زمان، دختری که زیبایی را در دل زشتی‌ها می‌جست و فریاد را در سکوتِ مرگ‌بار غزه به تصویر می‌کشید.

خبرگزاری مهر، گروه جامعه؛ در جغرافیای خون و آتش، جایی که هر طلوع آفتاب با بوی باروت و خاکستر می‌آمیزد، دختری بالید که چشمانش آینه تمام‌نمای حقیقت بود؛ فاطمه حسونة. او نه فقط یک عکاس، که روحی بود رها در کالبد زمان، دختری که زیبایی را در دل زشتی‌ها می‌جست و فریاد را در سکوتِ مرگ‌بار غزه به تصویر می‌کشید.

فاطمه در بهاری‌ترین روزهای آوریل سال ۱۹۹۹، در آغوش غزه‌ای متولد شد که از همان آغاز، با کابوس اشغال و محاصره دست‌وپنجه نرم می‌کرد. کودکی‌اش در میان کوچه‌های تنگ و خانه‌های نیمه‌ویران گذشت؛ خانه‌هایی که هر شب، با لالایی بمب‌ها و موشک‌ها به خواب می‌رفتند. اما قلب فاطمه، تسلیم سیاهی نشد؛ او در دلِ تاریکی، روزنه‌ای به نور می‌یافت و با چشمان کنجکاوش، قصه‌های ناگفته‌ی شهرش را می‌شنید.

راضیه اکبری فعال حوزه خانواده درباره او نوشت: دوربین، عصای دست فاطمه شد؛ ابزاری برای ثبت آنچه دیگران نمی‌دیدند یا نمی‌خواستند ببینند. او با لنز خود، به قلب فاجعه سفر می‌کرد؛ نه برای نمایش رنج، که برای یافتن شکوه انسانیت. لبخند کودکی در میان آوار، دستان پینه‌بسته مادری داغدار، و نگاه مصمم جوانی که برای آزادی، جانش را در کف گرفته بود؛ این‌ها، سوژه‌های نابِ فاطمه بودند.

عکس‌های او، تنها تصویر نبودند؛ روایت بودند؛ شهادت‌نامه بودند. فریادی بودند در گلو خفه، که از ورای مرزها و زبان‌ها، قلب‌ها را به تپش وامی‌داشتند. هر فریم، قصیده‌ای بود در رثای انسانیت، در محکومیت ظلم و در ستایش امید.

سقف آسمان غزه، هر روز کوتاه‌تر می‌شد و دیوارهای محاصره، هر لحظه تنگ‌تر. اما فاطمه، تسلیم نشد. او در سال ۲۰۲۴، نمایشگاهی از آثارش در بیروت برگزار کرد؛ نمایشگاهی که به جهانیان نشان داد، غزه تنها رنج نیست؛ مقاومت است، زندگی است، عشق است. منتقدان، از دیدن این همه زیبایی در دلِ فاجعه، به حیرت افتادند. یکی از آن‌ها نوشت: «عکس‌های فاطمه، پنجره‌ای به سوی بهشت است؛ بهشتی که در جهنمِ غزه، هر روز دوباره متولد می‌شود.»

فاطمه حسونه تنها یک عکاس خبری نبود؛ او هنرمندی بود که با نگاهی ژرف و دیدگاهی متمایز، فاجعه را به بوم نقاشی خود تبدیل می‌کرد. سبک او، ترکیبی بود از زیبایی‌شناسی و فاجعه؛ ثبت همزمان شکوه انسانیت در میان ویرانی‌ها، با تأکید بر جزئیاتی مانند لبخند کودکان در آوار یا دستان پینه‌بسته‌ی مادران. عکس‌هایش، روایت‌هایی چندلایه بودند؛ نه صرفاً مستند، بلکه بیانیه‌های هنری-سیاسی که خشونت ساختاری را در قالب نمادهای انسانی بازتاب می‌دادند.

او قهرمانان خود را از میان غیرنظامیان انتخاب می‌کرد؛ کودکان، زنان و سالخوردگانی گمنام که در برابر اشغال، مقاومت می‌کردند

او قهرمانان خود را از میان غیرنظامیان انتخاب می‌کرد؛ کودکان، زنان و سالخوردگانی گمنام که در برابر اشغال، مقاومت می‌کردند. فاطمه، استادی بود در استفاده از تضادها؛ نور و تاریکی، زندگی و مرگ، امید و یأس… او با این تقابل‌ها، تأثیری دراماتیک بر مخاطب می‌گذاشت و از دریچه‌ی یک چشم‌انداز زنانه، به نقش زنان در بحران می‌نگریست؛ از مادران داغ‌دیده تا دختران نوجوانی که سنگر زندگی را حفظ می‌کردند.

ویژگی منحصربه‌فرد فاطمه، تبدیل تصاویر خبری به آثار هنری چندرسانه‌ای بود؛ او با همکاری مستندسازانی مانند سپیده فارسی، لایه‌های روایی صوتی-تصویری به آثارش اضافه می‌کرد و از عکاسی، به عنوان «سلاح روایت» در گفتمان حقوق بشری استفاده می‌کرد.

در همین ایام، سپیده فارسی، کارگردان ایرانی، با فاطمه همراه شد و مستندی ساخت به نام «روحت را در دستت بگیر و قدم بزن». این فیلم، نه‌تنها پرتره‌ای از یک عکاس، که مرثیه‌ای برای یک سرزمین بود. داستان زنی که با دوربینی در دست و قلبی سرشار از عشق، در میان خط آتش قدم می‌زد و نور را در تاریکی جست‌وجو می‌کرد.

مستند «روحت را در دستت بگیر و قدم بزن»، در جشنواره کن ۲۰۲۵ به نمایش درآمد و با استقبال فراوان روبرو شد. اما درست ۲۴ ساعت پس از این موفقیت، آسمان غزه بار دیگر غرید و صاعقه‌ای مرگبار، خانه فاطمه و خانواده‌اش را در کام خود فرو برد.

۱۶ آوریل ۲۰۲۵، روزی که تاریخ با جوهر خون بر آن نگاشته شد. روزی که دستان پلید اشغالگران، نه فقط فاطمه را از ما گرفت، که روحی را از جهان ربود. دولت اسرائیل، طبق معمول، این جنایت را «عملیاتی هدفمند» خواند و مدعی شد که فاطمه با «تروریسم» ارتباط داشته است. اما این دروغِ آشکار، نتوانست حقیقت را پنهان کند.

فاطمه یک هنرمند بود؛ یک انسان بود. او با دوربینش، به جنگ تاریکی می‌رفت و نور را به قلب‌ها هدیه می‌کرد

سپیده فارسی، با خشم و اندوه، فریاد زد: «فاطمه یک هنرمند بود؛ یک انسان بود. او با دوربینش، به جنگ تاریکی می‌رفت و نور را به قلب‌ها هدیه می‌کرد. آن‌ها با کشتن او، می‌خواهند صدای فلسطین را خاموش کنند؛ اما نمی‌دانند که صدای فاطمه، حالا در گوش جهان طنین‌انداز شده است.»

پیکر بی‌جان فاطمه، در میان اشک و آه هزاران فلسطینی، به خاک سپرده شد.

فاطمه حسونه، دیگر در میان ما نیست. اما روحش، در عکس‌هایش، در فیلم‌ها، و در قلب میلیون‌ها انسان آزاده، زنده است. او به ما آموخت که می‌توان در دلِ جهنم، بهشت را یافت و با عشق و امید، در برابر ظلم ایستاد.

مهر نیوز: خبرگزاری مهر (MNA) از هجدهم اسفندماه سال ۸۱ فعالیت آزمایشی خود را آغاز کرده و پس از آن در ۲۹ اردیبهشت ماه سال ۸۲. متقارن با ۱۷ ربیع‌الاول، سالروز ولادت رسول گرامی اسلام (ص) به صورت آزمایشی بر روی شبکه اینترنت قرار گرفت. این خبرگزاری سوم تیرماه سال ۱۳۸۲ همزمان با روز اطلاع رسانی دینی فعالیت رسمی خود را به دو زبان فارسی و انگلیسی آغاز کرد و بخش عربی «مهر» ۱۴ دی ماه همان سال، همزمان با میلاد با سعادت هشتمین اختر آسمان امامت و ولایت فعالیت خود را در پیش گرفت. <strong>۱) اداره کل اخبار داخلی:</strong> این اداره کل متشکل از «گروه‌های فرهنگ، هنر، سیاست، اقتصاد، جامعه، دین و اندیشه، حوزه و دانشگاه، دانش و فناوری، ورزش و عکس» است. <strong>۲) اداره کل اخبار خارجی:</strong> اداره اخبار خارجی مهر در دو بخش فارسی شامل: «گروه‌های خبری آسیای شرقی و اقیانوسیه، آسیای غربی، اوراسیا، خاورمیانه و آفریقای شمالی، آفریقای مرکزی و جنوبی، اروپا، آمریکای شمالی و آمریکای لاتین و ایران در جهان» و بخش زبان‌های خارجی، شامل «عربی، انگلیسی، استانبولی، اردو و کردی» فعال است. <strong>۳) اداره کل اخبار استان‌ها:</strong> خبرگزاری مهر با دارا بودن دفتر خبری در تمامی استان‌ها، اخبار استانی را در ۵ گروه منطقه‌ای در سطح کشور دسته بندی نموده است که شامل مناطق «شمال، شرق، غرب، جنوب و مرکز» است. <strong>۴) اداره کل رسانه‌های نو:</strong> به منظور فعالیت مؤثر خبرگزاری مهر در فضای مجازی این اداره در بخش‌های «شبکه‌های اجتماعی، فیلم، اینفوگرافیک، رادیومهر و مجله مهر» به تولید محتوا می‌پردازد. فعالیت‌های بین المللی خبرگزاری مهر ۵ سال پس از تأسیس در سال ۲۰۰۷ به عنوان چهلمین عضو رسمی اتحادیه خبرگزاری‌های آسیا و اقیانوسیه «اوآنا» در سیزدهمین نشست عمومی این اتحادیه پذیرفته شد. بعد از برگزاری بیست و نهمین نشست کمیته اجرایی اتحادیه خبرگزاری‌های آسیا و اقیانوسیه آذر ماه سال ۱۳۸۶ (۲۰۰۷) در جاکارتا اعضای این گروه ضمن بررسی مصوبات اجلاس سال گذشته (۲۰۰۶) تهران، درخواست عضویت خبرگزاری مهر را نیز مورد بررسی قرار دادند و موافقت خود را با پیوستن مهر به عنوان چهلمین عضو «اوآنا» اعلام کردند. خبرگزاری مهر توانست در همین مدت کوتاه نقشی فعال در آن سازمان و عرصه بین الملل ایفا کند. خبرگزاری مهر در سال ۲۰۰۹ میزبان سی و یکمین نشست کمیته اجرایی و بیست و پنجمین کمیته فنی اوآنا در تهران بوده‌است. خبرگزاری مهر در کنفرانس‌های مهم بین‌لمللی همچون: المپیک رسانه‌ها (چین ۲۰۰۹)، نشست سران اوآنا (کره جنوبی ۲۰۱۰)، چهاردهمین مجمع عمومی "اوآنا" (استانبول ۲۰۱۰)، سی و سومین نشست کمیته اجرایی و بیست و هفتمین نشست گروه فنی خبری اوآنا (مغولستان، اولانباتور ۲۰۱۱)، جشن پنجاهمین سال تأسیس اوآنا (بانکوک، تایلند ۲۰۱۲) دومین اجلاس جهانی رسانه‌ها (مسکو ۲۰۱۲) حضور فعال داشته و میهمان ویژه سومین کنگره جهانی خبرگزاری‌ها (بوینس آیرس، آرژانتین ۲۰۱۰) بوده است. سی و هشتمین اجلاس کمیته فنی و اجرایی اوآنا (فوریه ۲۰۱۵) سی و نهمین اجلاس کمیته فنی و اجرایی اوآنا (نوامبر ۲۰۱۵) اجلاس جهانی اقتصادی قزاقستان (۲۰۱۶) اجلاس جهانی رسانه‌ای اقتصادی سن پترزبورگ، روسیه (۲۰۱۶) اجلاس رسانه‌ای جاده ابریشم چین (۲۰۱۶) اعزام خبرنگار به نمایشگاه صنعت حلال تایلند به دعوت رسمی دولت تایلند (۲۰۱۶) اعزام خبرنگار به دوره آموزشی خبرگزاری اسپوتنیک روسیه به دعوت رسمی خبرگزاری (۲۰۱۶) کنفرانس رسانه‌های اسلامی، اندونزی (۲۰۱۶) چهلمین نشست کمیته فنی و اجرایی و شانزدهمین اجلاس مجمع عمومی اوآنا، آذربایجان (نوامبر ۲۰۱۶) پنجمین کنگره جهانی خبرگزاری‌ها، آذربایجان (نوامبر ۲۰۱۶) این خبرگزاری مبتکر پرچم سازمان ۵۰ ساله خبرگزاری‌های آسیا-اقیانوسیه بوده و منتخب فعال‌ترین خبرگزاری این سازمان در سال ۲۰۱۰ بوده است. انتشارات رسانه مهر خبرگزاری مهر در سال ۱۳۹۰ مجوز انتشارات رسانه مهر را با هدف انتشار کتاب و آثار مکتوب از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی دریافت کرد. کتاب‌هایی همچون "جای پای جلال" نوشته مهدی قزلی، "حرفه‌ای " نوشته مرتضی قاضی و "واژه نامه اصطلاحات مطبوعاتی فارسی –انگلیسی" از جمله آثار انتشار یافته این مجموعه است. ارتباط با رسانه‌های جهان نظر به حضور بین‌المللی و اثرگذاری، این خبرگزاری ۶ زبانه (فارسی، عربی، انگلیسی، ترکی، اردو، کردی) به عنوان، مرجع قابل اعتمادی برای رسانه‌های معتبر دنیا تبدیل شده است. از این رو بسیاری از رسانه‌های خارجی ضمن اعلام آمادگی برای ایجاد دفاتر نمایندگی در منطقه مورد نظر برای تبادل اخبار و انعکاس وقایع مهم خبری دو کشور اقدام به امضا تفاهم نامه همکاری با خبرگزاری مهر کرده‌اند. خبرگزاری شینهوا (چین)، کیودو (ژاپن)، پی تی آی (هند)، تاس (روسیه)، اسپوتنیک (روسیه)، افه (اسپانیا)، برناما (مالزی)، پیرولی (گرجستان)، آکوپرس (رومانی)، یونهاپ (کره جنوبی)، پرنسا لاتینا (کوبا)، وی ان ای (ویتنام)، جیهان (ترکیه)، آنتارا (اندونزی)، ترند (آذربایجان)، نیوزیانا (زیمبابوه)، مونتسامه (مغولستان)، سانا (سوریه)، ای پی پی (پاکستان)، پی ان ای (فیلیپین) و آوا (افغانستان) برخی از خبرگزاری‌های طرف قرارداد با خبرگزاری مهر هستند. میثاق اخلاق حرفه‌ای خبرگزاری مهر خود را متعهد به رعایت میثاق اخلاق حرفه‌ای خبرگزاری‌ها می‌داند. <strong>با مهر به دنیا نگاه کنیم</strong> <strong>صاحب امتیاز:</strong> سازمان تبلیغات اسلامی <strong>مدیر عامل و مدیر مسئول:</strong> محمد مهدی رحمتی <strong>معاون خبر:</strong> محمدحسین معلم طاهری
Related Post