آخرین وضعیت آزادراه تبریز-بازرگان؛ شاهراه ناتمام ایران به اروپا

خبرگزاری مهر، گروه استان‌ها- اسرا درویشی: مسیر تبریز–مرند–بازرگان سال‌هاست به‌عنوان مهم‌ترین گذرگاه زمینی ایران به اروپا شناخته می‌شود. این مسیر پرتردد نه تنها کوتاه‌ترین راه دسترسی به مرز ترکیه است، بلکه قلب کریدور ترانزیتی شرق به غرب به شمار می‌رود؛ کریدوری که از چین آغاز شده و تا اروپا امتداد یافته و ایران را به‌عنوان چهارراهی حیاتی در منطقه معرفی می‌کند.

آزادراه تبریز–مرند–بازرگان بخشی از بزرگراه بین‌المللی آسیا–اروپا (AH1) است که از شرق قاره آسیا تا قلب اروپا امتداد یافته است. موقعیت جغرافیایی ایران و به‌ویژه آذربایجان شرقی، این استان را دروازه اصلی کشور به بازارهای اروپایی کرده است. از همین رو، تکمیل مسیر تبریز–بازرگان نه تنها یک پروژه ملی، بلکه گامی مهم در ارتقای جایگاه ایران در کریدورهای بین‌المللی حمل‌ونقل محسوب می‌شود.

با درک اهمیت این مسیر، عملیات اجرایی آزادراه تبریز–مرند–بازرگان از سال ۱۳۸۶ آغاز شد. پروژه‌ای به طول ۲۸۰ کیلومتر که ۱۱۵ کیلومتر آن در محدوده آذربایجان شرقی قرار دارد. با گذشت نزدیک به دو دهه، اگرچه بخشی از مسیر آماده بهره‌برداری شده، اما هنوز تا تکمیل کامل آن راه زیادی باقی مانده است. مسیر یادشده به چند قطعه تقسیم شده و هر قطعه در مراحل مختلف اجرا قرار دارد.

نخستین گام جدی در سال گذشته برداشته شد؛ قطعه تبریز تا صوفیان با بیش از ۹۰ درصد پیشرفت فیزیکی افتتاح شد و توانست بخشی از بار ترافیکی مسیر قدیمی را کاهش دهد. همزمان، عملیات در قطعات بعدی همچنان ادامه دارد و به گفته مسئولان، کل پروژه تا امروز حدود ۳۹ درصد پیشرفت داشته است. این آمار اگرچه امیدوارکننده است، اما نشان می‌دهد برای رسیدن به نقطه پایانی همچنان نیاز به تلاش مضاعف وجود دارد.

کندی روند اجرا بیش از هر چیز به دلیل کمبود منابع مالی بوده است. برآوردها نشان می‌دهد تنها برای تکمیل بخش تبریز–مرند بیش از ۴۲ هزار میلیارد ریال اعتبار نیاز است. هرچند دولت بارها تأکید کرده که پروژه در اولویت قرار دارد، اما تأخیرهای مکرر سبب شده مردم منطقه و فعالان اقتصادی همچنان چشم‌انتظار تکمیل این شاهراه باشند.

با افتتاح بخش‌هایی از مسیر و ادامه عملیات در قطعات باقی‌مانده، امید تازه‌ای در میان مردم منطقه ایجاد شده است. مسئولان وعده داده‌اند با تأمین منابع مالی، روند تکمیل پروژه سرعت خواهد گرفت و آزادراه تبریز–مرند–بازرگان تا چند سال آینده به بهره‌برداری کامل خواهد رسید. روزی که این مسیر به‌طور کامل گشوده شود، ایران گام بلندی در تثبیت جایگاه خود به‌عنوان شاهراه اتصال آسیا به اروپا برداشته است.

کیلومتر ۳۷ الی کیلومتر ۴۶ آزادراه دهه فجر امسال به بهره‌برداری می‌رسد

رضا صدیقی، نماینده مردم تبریز، آذرشهر و اسکو در مجلس شورای اسلامی، در گفت‌وگو با خبرنگار مهر درباره آخرین وضعیت آزادراه تبریز–مرند–بازرگان توضیح داد: این آزادراه به طول حدود ۲۵۰ کیلومتر است و بخش تبریز تا مرند به طول ۶۴ کیلومتر با مشارکت بخش خصوصی به صورت نصف-نصف (۵۰ درصد سهم دولت و ۵۰ درصد سهم سرمایه‌گذار) در دست احداث قرار دارد.

وی افزود: از این ۶۴ کیلومتر، حدود ۱۳ کیلومتر مربوط به کنارگذر غربی تبریز (شهید باکری) است که باید توسط سرمایه‌گذار از چهارخطه به شش‌خطه تعریض شود. همچنین، مسیر کیلومتر ۱۳ تا کیلومتر ۳۷ (تقاطع جاده صوفیان–شبستر) در بهمن ماه سال گذشته افتتاح شد و هم‌اکنون ترافیک در آن جریان دارد.

صدیقی ادامه داد: بخش کیلومتر ۳۷ تا ۴۶ (حوالی شوردرق در جاده صوفیان–مرند) توسط سرمایه‌گذار در حال ساخت است و پیش‌بینی می‌شود این قسمت تا دهه فجر امسال به بهره‌برداری برسد. با افتتاح این قطعه، عمده مشکلات ترافیکی داخل شهر صوفیان و مسیر جاده صوفیان–تبریز برطرف خواهد شد.

وی خاطرنشان کرد: قطعه کیلومتر ۴۶ تا ۶۴ (اتصال به کنارگذر موجود مرند) فعلاً عملیات اجرایی آن آغاز نشده و بخش بعدی مسیر، از کنارگذر مرند تا بازرگان، فعلاً فاقد سرمایه‌گذار است که طول آن کمتر از ۱۹۰ کیلومتر خواهد بود.

تکمیل آزادراه تبریز-بازرگان، از مهمترین طرح‌های وزارت راه و شهرسازی

سید عبدالله ارجائی، معاون برنامه‌ریزی و مدیریت منابع وزارت راه و شهرسازی، تکمیل آزادراه تبریز–بازرگان را یکی از مهم‌ترین طرح‌های وزارت راه و شهرسازی اعلام کرد و گفت: پیمانکاری که برای تکمیل این آزادراه انتخاب شده، با سرعت مناسبی در حال اجرای عملیات ساخت است.

وی با اشاره به افتتاح یک قطعه از این آزادراه توسط رئیس‌جمهور افزود: قطعه بعدی آزادراه، از صوفیان تا سه‌راهی روستای شوردرق، ساخته شده و به زودی مورد بهره‌برداری قرار خواهد گرفت.

ارجائی همچنین تأکید کرد: هیچ مشکلی در تأمین اعتبار این آزادراه وجود ندارد. پرداخت سهم دولت به پیمانکار با عقب‌افتادگی‌هایی مواجه بوده که قول می‌دهیم طی سال جاری جبران شود.

ضرورت تکمیل مسیر آزادراهی تبریز – صوفیان

بهرام سرمست، استاندار آذربایجان شرقی، درباره وضعیت آزادراه‌ها و بزرگراه‌های استان گفت: در حال حاضر ۳۱۳ کیلومتر آزادراه و ۶۲۲ کیلومتر بزرگراه در استان در حال بهره‌برداری و استفاده هستند.

وی ادامه داد: آذربایجان شرقی دارای ۹۱۲ کیلومتر جاده اصلی، هزار و ۴۸۳ کیلومتر جاده فرعی و ۹ هزار و ۷۹۷ کیلومتر جاده روستایی است که بیشتر این جاده‌ها نیازمند بازسازی و مرمت هستند.

استاندار آذربایجان شرقی با اشاره به بهره‌برداری از مسیر آزادراهی تبریز–صوفیان بر اهمیت تکمیل ادامه مسیر تا شوردرق، به طول ۹ کیلومتر، تاکید کرد و افزود: با بهره‌برداری از این قطعه، بهره‌وری این پروژه به شکل کامل‌تری محقق خواهد شد.

آزادراه سال ۱۴۰۷ به بهره‌برداری می‌رسد

سید احمد موسوی، مدیرکل راه و شهرسازی آذربایجان شرقی، در خصوص وضعیت آزادراه تبریز–مرند–بازرگان اعلام کرد: از مجموع ۲۸۰ کیلومتر طول کلی این آزادراه، ۱۱۵ کیلومتر در حوزه آذربایجان شرقی قرار دارد و اکنون حدود ۱۳ کیلومتر از مسیر واقع در بخش مشترک با کنارگذر غربی تبریز (شهید باکری) اجرا شده و زیر بار ترافیک رفته است.

وی افزود: هم‌اکنون قطعه اول این آزادراه به طول ۵۱.۲ کیلومتر در حال اجرا است و مجموع پروژه دارای ۳۹.۱ درصد پیشرفت فیزیکی است. در مرحله اول، ۲۴ کیلومتر از انتهای کنارگذر تا اتصال به بزرگراه صوفیان–شبستر (محدوده دانشگاه آزاد صوفیان) با پیشرفت فیزیکی بالای ۹۰ درصد، جهت افتتاح و بهره‌برداری در سال جاری در حال اجراست. بخش اعظم مسیر آسفالت شده و جداکننده‌های وسط (نیوجرسی) تعبیه شده است.

موسوی با بیان اینکه عملیات اجرایی این پروژه از سال ۱۳۸۶ آغاز شده، تصریح کرد: پیش‌بینی می‌شود با تأمین اعتبارات مورد نیاز، کل آزادراه در سال ۱۴۰۷ به بهره‌برداری برسد.

وی در ادامه تاکید کرد: آزادراه تبریز–مرند–بازرگان امروز فراتر از یک پروژه عمرانی، به نماد انتظار و امید مردم شمال‌غرب کشور تبدیل شده است. اگرچه سال‌ها با تأخیرهای مالی و اجرایی مواجه بوده، اما تکمیل آن می‌تواند نقطه عطفی در توسعه اقتصادی، حمل‌ونقل بین‌المللی و ارتقای جایگاه ژئوپلیتیکی ایران باشد.

مدیرکل راه و شهرسازی آذربایجان شرقی افزود: اکنون نگاه‌ها به تصمیم‌ها و اقدامات عملی دولت و بخش خصوصی دوخته شده تا این شاهراه حیاتی هرچه زودتر به بهره‌برداری کامل برسد و ایران بتواند نقش واقعی خود را در کریدور جهانی شرق به غرب ایفا کند.