چگونه آمریکا قربانی سیستمی شده است که از آن سود می برد؟

بازار؛ گروه بین الملل: شدت و وسعت شوکی که ترامپ به تجارت جهانی وارد کرده تاکنون بی‌سابقه بوده است. وی روابط تجاری باثباتی را که آمریکا در بیش از نیم‌قرن بنا نهاده بود، با سیاستگذاری‌های دمدمی و خودسرانه جایگزین کرده است؛ تصمیماتی که در شبکه‌های اجتماعی اعلام می‌شوند و حتی مشاورانش از آنها بی‌خبرند. وی همچنان در مواجه‌های غیرعادی با چین، دومین اقتصاد بزرگ جهان قرار دارد.
سرمایه‌گذاران و شرکت‌ها در سراسر جهان در این فرآیند آسیب دیده‌اند. بازارهای جهانی در واکنش به نخستین اعلام تعرفه‌های ترامپ سقوط کردند. شاخص S&P ۵۰۰ حدود ۱۵درصد کاهش یافت. اوراق قرضه بلندمدت خزانه‌داری آمریکا با فروش گسترده مواجه شدند؛ زیرا صندوق‌های پوشش ریسک مجبور به خروج از موقعیت‌های اهرمی خود شدند. دلار آمریکا که قرار بود پناهگاه امنی باشد، سقوط کرد. پس از تعویق تعرفه‌ها، بازار سهام صعود سرسام‌آوری را تجربه کرد. در همان روز، ارزش شرکت انویدیا بیش از ۴۳۰میلیارد دلار نوسان داشت. با این حال، حتی پس از توقف موقت تعرفه‌ها، بازدهی اوراق خزانه همچنان بالا مانده و بازارهای جهانی ۱۱درصد پایین‌تر از سطح خود در فوریه هستند.

در این راستا خبرنگار بازار گفتگویی با «دکتر انریکو گلوریا» استاد اقتصاد بین الملل دانشگاه فیلیپین تنظیم نموده که در ادامه می آید.

* «دونالد ترامپ» اخیراً تعرفه‌هایی را برای کالاهای وارداتی از اکثر کشورها اعلام کرده و باعث تشدید تنش با شرکای خود به ویژه چین شده است. نظر شما در این مورد چیست؟

تصمیم به اعمال تعرفه‌های گسترده، چالشی مستقیم برای نظم اقتصادی لیبرال است که خود ایالات متحده آمریکا در ایجاد آن نقش داشته و از آن بهره‌مند شده است. این امر دهه‌ها تعهد به تجارت آزاد و حاکمیت قانون در سیستم اقتصادی جهانی را تضعیف می‌کند. این اقدام به جای تقویت موقعیت ایالات متحده آمریکا، پیامی از ملی‌گرایی اقتصادی و یکجانبه‌گرایی ارسال می‌کند که آمریکا را از شرکا و متحدانش منزوی می‌کند. همچنین به عدم قطعیت جهانی و فشارهای تورمی دامن می‌زند و به مصرف‌کنندگان عادی در سراسر جهان آسیب می‌رساند. این تعرفه‌ها به جای اینکه منعکس‌کننده رهبری استراتژیک باشند، ریشه در یک برداشت عمیقاً ناقص دارند که ایالات متحده قربانی همان سیستمی شده است که همچنان بر آن تسلط دارد و از آن سود می‌برد. این موضوع مربوط به تجارت عادلانه نیست – بلکه مربوط به استثناگرایی آمریکایی است که به قیمت همکاری جهانی به سمت داخل متمایل می‌شود.

تصمیم به اعمال تعرفه‌های گسترده، چالشی مستقیم برای نظم اقتصادی لیبرال است که خود ایالات متحده آمریکا در ایجاد آن نقش داشته و از آن بهره‌مند شده است

*ترامپ ادعا می کند یکی از اهداف اصلی وی هدف از اعمال تعرفه ها حتی بر متحدان نزدیک واشنگتن، ایجاد تجارت منصفانه و عادلانه است. آیا اعمال تعرفه‌ها می‌تواند تجارت عادلانه‌ای را که ترامپ ادعا می‌کند، ایجاد کند؟

اعمال تعرفه بر متحدان نزدیک، تجارت عادلانه‌ای ایجاد نمی‌کند؛ بلکه نشان‌دهنده‌ی فروپاشی اعتماد است و اصولی را که مدت‌هاست زیربنای همکاری اقتصادی بین‌المللی بوده‌اند، تضعیف می‌کند. این نحوه‌ی برخورد یک متحد با متحد دیگر نیست. این رفتار نشان می‌دهد که شبکه‌ی فعلی اتحاد، کمتر درباره‌ی عمل متقابل و بیشتر درباره‌ی حفظ هژمونی آمریکا است – سیستمی که در آن ایالات متحده به جای مشارکت برابر، شرایط را دیکته می‌کند. روایت دولت ترامپ – مبنی بر اینکه آمریکا مورد سوءاستفاده قرار گرفته است – نه تنها نادرست، بلکه خطرناک است. ایالات متحده به طور مداوم از تجارت جهانی سود برده و همچنان بزرگترین اقتصاد جهان است. این تعرفه‌ها که ریشه در سیاست‌های شکایت و تکبر اقتصادی دارند، عدالت را ترویج نمی‌کنند، بلکه باعث تفرقه می‌شوند. تجارت عادلانه‌ واقعی نیازمند گفتگو، قوانین مشترک و احترام متقابل است – نه مجازات یکجانبه.

اختلال جهانی فعلی در اقتصاد جهانی شکستی مشترک نیست – بلکه نتیجه مستقیم انتخاب‌های سیاستی آمریکا است و این انتخاب‌ها باید با مقاومت اصولی و چندجانبه روبرو شوند

*کشورهایی که هدف تعرفه‌های ترامپ قرار گرفته اند در پاسخ به رویکرد ترامپ چه اقداماتی می‌توانند انجام دهند؟
کشورهای هدف احتمالاً در چندین جبهه واکنش نشان خواهند داد. اول آنها می‌توانند مشارکت‌های اقتصادی خود را با یکدیگر تشدید کنند، زنجیره‌های تأمین و شبکه‌های تجاری که ایالات متحده را مستثنی می‌کنند را تقویت کنند و در نتیجه آسیب‌پذیری خود را در برابر حمایت‌گرایی آمریکا به حداقل برسانند. دوم، در حالی که همچنان پذیرای مذاکره با ایالات متحده هستند، باید در مورد ماهیت سیاسی این تعرفه‌ها و نیت بی‌ثبات‌کننده آنها نیز هوشیار باشند. نکته مهم این است که کشورها می‌توانند و باید از طریق مکانیسم حل اختلاف سازمان تجارت جهانی با استفاده از قوانین بین‌المللی، ایالات متحده را پاسخگو نگه دارند. اختلال جهانی فعلی یک شکست مشترک نیست – بلکه نتیجه مستقیم انتخاب‌های سیاستی آمریکا است و این انتخاب‌ها باید با مقاومت اصولی و چندجانبه روبرو شوند.