خبرگزاری مهر، گروه بین الملل – آذر مهدوان، یاسر المصری: رژیم صهیونیستی که سودای شکست حماس و کنترل کامل این باریکه را در سر داشت مجبور به امضای توافق آتش بس و خروج از نوار غزه شد.
حضور و حملات رژیم صهیونیستی در نوار غزه در طول ۱۵ ماه بزرگترین آسیب را به بخش درمان و بهداشت این باریکه وارد کرده است که علیرغم آغاز کمک‌های بشر دوستانه اما به گفته مدیر بیمارستان‌های صحرایی وزارت بهداشت نوار غزه، تا لحظه انجام این گفتگو فقط ۷۳ کامیون کمک‌های پزشکی وارد غزه شده است، که از این تعداد، ۶۲ کامیون به شمال غزه و ۱۱ کامیون به جنوب غزه ارسال شده‌اند. این مقادیر به هیچ وجه کافی نیستند و نیازهای واقعی را پوشش نمی‌دهند.
خبرگزاری مهر در خصوص وضعیتِ بهداشت و درمان و بیمارستان‌های دولتی و صحرایی غزه گفتگویی را با دکتر «مروان الهمص»، مدیر بیمارستان‌های صحرایی وزارت بهداشت نوار غزه انجام داده که متن مکتوب آن در ادامه می‌آید:
وضعیت بیمارستان‌ها به چه شکلی است؟ چند بیمارستان صحرایی وجود دارد و چند بیمار در این بیمارستان‌ها در حال مداوا هستند؟
ما در نوار غزه حدود ۳۲ بیمارستان دولتی، خصوصی و خیریه داشتیم، اما با آغاز جنگ، تنها هفت بیمارستان باقی مانده است که این تعداد بسیار کمتر از میزان نیاز واقعی است. رژیم صهیونیستی تقریباً ۷۵٪ از زیرساخت‌های بهداشتی، از جمله بیمارستان‌ها و مراکز درمانی را هدف قرار داده است. همچنین، ما ۹۲ مرکز مراقبت‌های اولیه پزشکی داشتیم که بیشتر آنها از پیشرفته‌ترین سطح خدمات برخوردار بودند، اما پس از ویرانی‌های جنگ، تنها ۲۵ مرکز باقی مانده است.
پس از تخریب این تعداد زیاد بیمارستان و مراکز درمانی، بیمارستان‌های صحرایی ایجاد شدند که برخی از آنها با حمایت بین‌المللی و برخی دیگر با تلاش‌های داخلی تأسیس شدند. در حال حاضر، تعداد این بیمارستان‌ها به ۱۰ عدد می‌رسد، که در میان آنها دو بیمارستان متعلق به کشورهای عربی است: یکی اماراتی و دیگر اردنی. علاوه بر این، بیمارستان‌هایی نیز تحت حمایت سازمان‌های بین‌المللی مانند «کمیته بین‌المللی صلیب سرخ، پزشکان بدون مرز و سازمان‌های پزشکی جهانی» فعالیت می‌کنند.
با وجود تلاش‌های زیاد این بیمارستان‌های صحرایی، ظرفیت عملیاتی آنها در مجموع از ظرفیت یک بیمارستان دولتی بزرگ بیشتر نیست. با افزایش تعداد آوارگان، فشار زیادی به این بیمارستان‌ها وارد شده و توانایی تأمین نیازهای بیماران را ندارند.
پیش از جنگ، بیمارستان‌هایی که کمترین تعداد بیمار را پذیرش می‌کردند، روزانه بین ۳۰۰ تا ۵۰۰ بیمار را درمان می‌کردند، در حالی که بیمارستان‌های بزرگ‌تر روزانه بین ۳۰۰۰ تا ۴۰۰۰ بیمار و مراجعه‌کننده داشتند.
در مورد بیمارستان‌هایی که تخریب شده‌اند، ما بزرگترین بیمارستان غزه، یعنی «بیمارستان الشفاء» را از دست دادیم. این بیمارستان شامل تمام تخصص‌های پزشکی، از جمله جراحی‌های پیشرفته مانند پیوند اعضا و جراحی قلب باز بود. این بیمارستان در سطح جهانی عمل‌های پیچیده‌ای انجام می‌داد، اما رژیم صهیونیستی تمامی ساختمان‌های آن را کاملاً ویران کرد و چیزی از آن باقی نگذاشت. در حال حاضر، ما یک بخش اورژانس موقت برای پذیرش مجروحان و بیماران در غزه ایجاد کرده‌ایم، اما این بخش حداقل نیازهای پزشکی را نیز تأمین نمی‌کند.
همچنین، بیمارستان‌های شمال نوار غزه نیز از بمباران و تخریب در امان نمانده‌اند. بیمارستان‌های «کمال عدوان، بیمارستان اندونزیایی و بیمارستان العودة» تحت حملات سنگین قرار گرفتند. رژیم صهیونیستی عمداً بیمارستان کمال عدوان را به آتش کشید و آن را به‌طور کامل تخریب کرد. بیمارستان اندونزیایی نیز به‌شدت آسیب دید، به‌ویژه طبقات بالایی آن، و بیمارستان العودة نیز هدف بمباران و تخریب قرار گرفت. با آغاز آتش‌بس، ما روند بازسازی و تعمیر برخی از این بیمارستان‌ها را آغاز کرده‌ایم، اما نیازها بسیار بیشتر از امکانات موجود است.
وضعیت در شهر رفح حتی بحرانی‌تر است، زیرا زیرساخت‌ها و سیستم بهداشتی آن تقریباً به‌طور کامل نابود شده است. رژیم صهیونیستی سه بیمارستان اصلی در این شهر را هدف قرار داده است که از این میان، دو بیمارستان به‌طور کامل ویران شده‌اند و تنها بخش کوچکی از بیمارستان سوم باقی مانده است. علاوه بر این، تمامی مراکز درمانی در شرق و جنوب رفح تخریب شده‌اند و تنها دو مرکز درمانی باقی مانده است. این امر منجر به کاهش شدید ارائه خدمات پزشکی و افزایش خطر شیوع بیماری‌ها در داخل رفح و همچنین در شمال نوار غزه شده است.
آیا عملیات بازسازی پس از آغاز آتش‌بس شروع شده است؟
ما با تمام توان در تلاش هستیم تا بیمارستان‌های آسیب‌دیده را بازسازی کنیم، با اینکه همچنان در شرایط جنگ و درگیری‌های مداوم قرار داریم. در طول بمباران و ویرانی، توانستیم بیمارستان ناصر در شهر خان‌یونس را تعمیر کنیم، همچنین اقدام به گسترش بیمارستان شهدای اقصی نمودیم و بیمارستان اروپایی را نیز بازسازی کردیم. تمامی این اقدامات در میان جنگ و با وجود شرایط سخت و امکانات محدود انجام شد.
اما اکنون، پس از آغاز آتش‌بس، وضعیت حتی پیچیده‌تر شده است و با موانع بزرگی در روند بازسازی مواجه هستیم. ما به‌شدت به تجهیزات سنگین مانند بولدوزرها، کامیون‌ها، بیل‌های مکانیکی و ماشین‌آلات بزرگ نیاز داریم تا بتوانیم آوارها را پاکسازی کرده، ساختمان‌های تخریب‌شده را تخریب کنیم و بقایای ویرانی را از داخل بیمارستان‌ها خارج کنیم. برخی از ساختمان‌ها کاملاً در آستانه فروپاشی هستند و امکان بازسازی آنها بدون تخریب کامل وجود ندارد، اما رژیم صهیونیستی مانع از ورود این تجهیزات به نوار غزه می‌شود و همین امر تلاش‌های ما برای بازسازی را به‌شدت مختل کرده است.
با وجود این موانع، ما همچنان در انتظار حمایت برای بازسازی بیمارستان‌ها و مراکز درمانی خود هستیم، زیرا وضعیت بهداشتی در غزه به‌شدت بحرانی است و هیچ‌گونه تأخیری را تحمل نمی‌کند.
آیا روند ارسال کمک به بخش بهداشتی و سلامت آغاز شده است. مهم‌ترین کمبودها در بیمارستان‌ها به چه شکلی است؟ آیا پزشک به حد کافی در غزه هست؟
با وجود اینکه آتش‌بس وارد سومین هفته خود شده است، میزان کمک‌های دریافتی در غزه هنوز بسیار محدود و ناکافی است و حتی حداقل نیازها را نیز برآورده نمی‌کند. تاکنون فقط ۷۳ کامیون کمک‌های پزشکی وارد غزه شده است، که از این تعداد، ۶۲ کامیون به شمال غزه و ۱۱ کامیون به جنوب غزه ارسال شده‌اند. این مقادیر به هیچ وجه کافی نیستند و نیازهای واقعی را پوشش نمی‌دهند. اگر این کمک‌ها را به یک بیمارستان مثل بیمارستان ناصر تقسیم کنیم، این محموله‌ها برای یک روز هم کفایت نمی‌کند. بنابراین نمی‌توان آنچه وارد غزه شده را کمک‌های واقعی نامید، زیرا بیمارستان‌ها همچنان از کمبود شدید دارو، ملزومات پزشکی و تجهیزات حیاتی رنج می‌برند.
ما همچنین با کمبود جدی در مولدهای برق و قطعات یدکی آنها مواجه هستیم، که این مسئله تهدیدی جدی برای استمرار فعالیت بیمارستان‌ها به شمار می‌رود. علاوه بر این، دستگاه‌های تشخیصی حیاتی مانند دستگاه سی‌تی‌اسکن (CT)، دستگاه‌های ام‌آرآی (MRI)، و دستگاه‌های کاتتریزاسیون قلبی به طور کامل در غزه موجود نیستند، که این امر مانع از ارائه مراقبت‌های پزشکی به بیماران بحرانی می‌شود و ما را مجبور به ارجاع بیماران برای درمان به خارج از غزه کرده است. اما رژیم اسرائیل مانع از خروج بیماران برای درمان می‌شود و در سه روز گذشته به طور سیستماتیک مانع از خروج آنها شده است. به رغم اینکه تعداد بیماران مورد نیاز برای خروج ۱۵۰ نفر بود، تنها به ۴۰ بیمار اجازه خروج داده شد، سپس این عدد به ۴۴ نفر رسید و در نهایت به ۳۷ نفر کاهش یافت، که این تعداد به هیچ وجه کافی نیست.
از طرف دیگر، بخش سلامت غزه بیش از ۱,۰۶۰ شهید از میان کادر پزشکی خود از جمله پزشکان، پرستاران و امدادگران را از دست داده است، که این امر منجر به کمبود شدید پزشک و کادر درمانی شده است. همچنین ۳۶۰ نفر از اعضای کادر درمانی بازداشت شده‌اند، علاوه بر اینکه برخی پزشکان به دلیل تهدیدات مداوم اسرائیلی به مهاجرت مجبور شده‌اند.
ما به شدت به ورود گروه‌های پزشکی تخصصی نیاز داریم تا بتوانیم این کمبود عظیم را جبران کنیم و خدمات درمانی لازم را به مردم غزه ارائه دهیم، زیرا آنها شایسته بهترین و بالاترین خدمات پزشکی هستند، اما واقعیت کنونی حتی حداقل مراقبت‌های اساسی را از آنها دریغ کرده است.
رژیم صهیونیستی از ابتدای جنگ غزه مهم‌ترین بخشی که تلاش داشت تخریب کند بیمارستان‌ها بود. دلیل این امر را چگونه تحلیل می‌کنید؟
اشغال‌گر اسرائیلی طرحی حساب‌شده و سیستماتیک برای نابودی سیستم بهداشت و درمان غزه را اجرایی کرد، که مطابق با آنچه به عنوان «طرح ژنرال‌ها» شناخته می‌شود. از ابتدا واضح بود که وجود بیمارستان‌ها و مراکز پزشکی عاملی اساسی در ایستادگی مردم فلسطین است، به همین دلیل اشغال‌گر اسرائیلی تلاش کرد تا این عنصر حیاتی را از بین ببرد تا توان مقاومت و بقا را از فلسطینی‌ها بگیرد.
هدف از این طرح این بود که مجروحین و آسیب‌دیدگان از درمان محروم شوند و بدین ترتیب مقاومت مردمی تضعیف شود. ما شاهد بودیم که بیمارستان‌هایی مانند بیمارستان‌های کمال عدوان، الشفاء، الاقصی و ناصر که مقاومت کردند، برنامه‌های اشغال‌گر اسرائیلی را برای اخراج فلسطینی‌ها ناکام گذاشتند. این موضوع باعث شد که اسرائیل به حملات مستقیم به بیمارستان‌ها و مراکز درمانی شدت ببخشد.
در ابتدای جنگ، اشغال‌گر تلاش کرد با پخش دروغ‌ها جنایات خود را توجیه کند و مدعی شد که بیمارستان‌ها به عنوان مراکز فرماندهی و کنترل استفاده می‌شوند و افرادی گروگان گرفته در آنجا هستند. اما زمانی که ارتش اسرائیل بیمارستان الشفاء و بیمارستان ناصر را مورد حمله قرار داد، هیچ مدرکی که ادعاهایش را تأیید کند پیدا نکرد و مجبور شد بی‌دلیل از آنجا عقب‌نشینی کند، در حالی که رسانه‌های جهانی آن را لحظه به لحظه پوشش دادند و حقیقت را فاش کردند.
با این حال، اسرائیل در حالی که این شکست را تجربه کرد، از هدف خود در نابودی بیمارستان‌ها دست نکشید و عمدتاً به هدف قرار دادن پزشکان و کادر درمانی ادامه داد. پزشکان را به قتل رساند، مدیران بیمارستان‌ها را بازداشت کرد، صدها نفر از کارکنان درمانی را دستگیر کرد و آنها را در زندان‌ها تحت تحقیر و اذیت قرار داد، تا از آنها به عنوان ابزاری برای فشار به سیستم بهداشت و درمان استفاده کند و آن را به فروپاشی بکشاند.
با وجود این همه فشار، اراده ما شکست‌ناپذیر ماند. ما مقاومت کردیم و به کار خود ادامه دادیم، با وجود تخریب‌ها، کنار مجروحان و بیماران ایستادیم و در شرایط غیرممکن جان‌ها را نجات دادیم. حمله اسرائیل به سیستم بهداشت و درمان تنها جنگی علیه بیمارستان‌ها نبود، بلکه جنگی بود علیه انسانیت این مردم و اراده مقاومت آنها. اما ما ثابت کردیم که شکست‌ناپذیر هستیم و با تمام توان خود به حمایت از مردم‌مان ادامه خواهیم داد.
در خصوص ملزومات بهداشت و درمان از جامعه جهانی در خواست چه نوع کمکی دارید؟
اولین و مهم‌ترین چیزی که ما درخواست می‌کنیم، تأمین و حفاظت از بیمارستان‌ها است. بیمارستان‌ها باید مناطق امن باشند، این حقی است که قوانین بین‌المللی و انسانی آن را تضمین کرده‌اند، اما اشغال‌گر اسرائیلی آنها را به‌طور مستقیم هدف قرار داده است، که این امر باعث شده که بیمارستان‌ها محیطی ناامن برای درمان و نجات جان‌ها شوند.
اما در مورد نیازهای فوری، چندین موضوع اساسی وجود دارد که نمی‌توان از آنها چشم‌پوشی کرد:
این یک ندای فوری به تمام آزادگان جهان، به کشورهای عربی و اسلامی و هرکسی که توانایی کمک دارد است که برای حمایت از سیستم بهداشتی در غزه دست یاری دهند، چرا که این حداقل چیزی است که می‌توان برای نجات جان‌هایی که به دلیل کمبود مراقبت‌های پزشکی در خطر مرگ هستند، انجام داد.
خداوند شما را برکت دهد و درود بر استقامت مردم‌مان در غزه.