خبرگزاری مهر، گروه بین‌الملل: با گذشت بیش از یک ماه از تجاوز هوایی ارتش آمریکا به اهداف راهبردی در مرکز، شمال و غرب یمن، زمزمه‌ها در خصوص آغاز حمله زمینی گسترده از جنوب یمن به سمت استان‌های مهمی همچون صنعا، الحدیده، صعده و تعز افزایش یافته است. براساس گزارش منتشر شده از سوی نشریه آمریکایی «وال استریت ژورنال» احتمال دارد این حمله از سوی نیروهای «شورای انتقالی جنوب» وابسته به امارات آغاز شده و از سوی نیروی هوایی سنتکام مورد پشتیبانی هوایی قرار بگیرد.
آماده باش نیروهای جنوبی، استقرار رادارهای ساخت اسرائیل در شمال «سومالی لند» با هدف دفع حملات احتمالی به امارات و در نهایت هزینه فرسایشی شدن جنگ در یمن موجب افزایش احتمال حمله سمت مراکز تحت کنترل دولت نجات ملی یمن شده است. نکته کلیدی آن است که پادشاهی عربی سعودی با درس گرفتن از تجربه هشت سال جنگ با یمن دیگر تمایلی برای آغاز ماجراجویی جدید در منطقه و تکرار حوادث تلخی مانند نابودی تاسیسات نفتی آرامکو را ندارد. برهمین اساس در ادامه این یادداشت سعی خواهیم کرد تا به بررسی سناریوهای مختلف و احتمال حمله زمینی آمریکا به یمن بپردازیم.
تجاوز نظامی آمریکا به یمن
از پانزدهم مارس ۲۰۲۵ حملات نظامی آمریکا به یمن وارد مرحله جدیدی شد. پیش از این، آمریکایی ها در قالب ائتلاف دریایی «نگهبانان رفاه» و تشکیل ائتلاف هوایی با انگلیس سعی داشتند تا اراده انصارالله برای حمایت از مقاومت غزه را درهم بشکنند اما توفیقی به دست نیاوردند. حال ترامپ با انتقاد از «رویکرد ضعیف» بایدن سعی دارد تا بازی را به نفع واشنگتن تغییر دهد. دور جدید حملات آمریکا که با هدف تضعیف انصارالله و حفاظت از منافع راهبردی واشنگتن در منطقه آغاز شد، پیامدهای گسترده‌ای داشته است. واشنگتن با استفاده از جنگنده‌های پیشرفته، ناوهای هواپیمابر و موشک‌های کروز، زیرساخت‌های نظامی و اقتصادی یمن را هدف قرار داده که منجر به تلفات غیرنظامی و بحران انسانی شدید شده است. تحلیلگران معتقدند این حملات نه‌تنها نتوانسته امنیت منطقه را تضمین کند، بلکه تنش‌ها را افزایش داده و زمینه را برای تشدید نا امنی در منطقه فراهم کرده است. واکنش جامعه بین‌الملل به این حملات دوگانه بوده است؛ درحالی که برخی کشورهای غربی از اقدام آمریکا حمایت کرده‌اند، سازمان‌های حقوق بشری و کشورهای مستقل آن را نقض آشکار حاکمیت یمن و قوانین بین‌المللی دانسته‌اند.
در بعد منطقه‌ای، این حملات روابط ایالات متحده با قدرت‌های محلی را تحت تأثیر قرار داده است. ایران و روسیه به‌شدت از یمن حمایت سیاسی و نظامی کرده‌اند، درحالی که سعودی‌ها موضعی محتاطانه اتخاذ کرده‌اند. ادامه این درگیری‌ها می‌تواند بازار انرژی جهانی را با اختلال مواجه کند، زیرا یمن نقش کلیدی در کنترل تنگه باب‌المندب دارد. از سوی دیگر مقاومت مردمی در یمن افزایش یافته و وحدت داخلی علیه اشغالگران تقویت شده است. به نظر می‌رسد واشنگتن بدون درنظرگرفتن پیامدهای بلندمدت، تنها به اهداف کوتاه‌مدت خود می‌اندیشد. اگر این روند ادامه یابد، نه‌تنها ثبات به یمن بازنمی‌گردد، بلکه خطر گسترش جنگ به سایر کشورهای منطقه نیز وجود دارد.
متحدان امارات در نقش پیاده نظام آمریکا
گزارش‌های اخیر حاکی از آن است که نیروهای شورای انتقالی جنوب، با حمایت امارات و پشتیبانی هوایی آمریکا در حال برنامه‌ریزی برای حمله به بندر الحدیده هستند. این بندر استراتژیک که تحت کنترل دولت نجات ملی قرار دارد، تنها نقطه اتصال یمن به دریای سرخ بوده و یکی از مهم‌ترین گذرگاه‌های تجاری جهان محسوب می‌شود. این حمله پیامدهای گسترده‌ای در سطح نظامی، سیاسی و انسانی به دنبال خواهد داشت. از نظر نظامی- امنیتی تصرف الحدیده می‌تواند موازنه قوا را تحت تاثیر قرار دهد اما مقاومت انصارالله و احتمال درگیری‌های خیابانی طولانی‌مدت، این عملیات را به یک جنگ فرسایشی تبدیل خواهد کرد. از سوی دیگر نقش پشتیبانی هوایی آمریکا نشان‌دهنده تشدید مداخله مستقیم واشنگتن در یمن است که می‌تواند واکنش دیگر بازیگران منطقه‌ای را به همراه داشته باشد.
این حمله می‌تواند تقسیم‌بندی قدرت در یمن را بیش از پیش پیچیده کند. شورای انتقالی جنوب که خواهان تجزیه جنوب یمن است، در صورت تصرف الحدیده ادعای خود را بر بخش‌های بیشتری از کشور تحکیم خواهد کرد. این موضوع نه‌تنها تنش‌ها بین این گروه و دولت مورد حمایت عربستان (شورای رهبری ریاستی در یمن) را افزایش می‌دهد، بلکه می‌تواند به تجزیه‌طلبی بیشتر در یمن دامن بزند. همچنین ابوظبی با حمایت از این عملیات به دنبال افزایش نفوذ خود در کرانه دریای سرخ و رقابت با عربستان است، درحالی که سعودی ترجیح می‌دهد کنترل الحدیده در دست نیروهای نزدیک به خود باشد. این تناقض منافع میان دو متحد سنتی آمریکا، می‌تواند همکاری‌های آینده آن‌ها در یمن را تحت تأثیر قرار دهد.
بندر الحدیده شاهراه اصلی ورود کمک‌های بشردوستانه به یمن است و در صورت محاصره یا قطع دسترسی به آن، میلیون‌ها یمنی با قحطی و کمبود دارو مواجه خواهند شد. سازمان‌های بین‌المللی هشدار داده‌اند که هرگونه عملیات نظامی در این منطقه، بحران انسانی را تشدید خواهد کرد. از سوی دیگر حملات هوایی آمریکا و درگیری‌های زمینی می‌تواند به تلفات گسترده غیرنظامیان منجر شود که این موضوع محکومیت جهانی را به دنبال خواهد داشت. در چنین شرایطی به نظر می‌رسد آمریکا و متحدانش بین اهداف نظامی-استراتژیک و پیامدهای انسانی گیر افتاده‌اند. اگر این عملیات بدون راه‌حل سیاسی انجام شود، نه‌تنها جنگ در یمن پایان نخواهد یافت، بلکه خطر تشدید درگیری‌ها و گسترش آن به کل منطقه وجود دارد. مهم‌ترین جلوه تغییر وضعیت امنیت منطقه‌ای را می‌توان در تشدید حملات به سرزمین‌های اشغالی و تاسیسات نفتی کشورهای جنوب خلیج فارس مشاهده کرد.
بهره سخن
نبرد طوفان الاقصی اثبات کرد که شاه مهره محور مقاومت در منطقه دریای سرخ، مقاومت اسلامی یمن یا همان انصارالله است. مجاهدان یمنی با انجام بیش از ۳۵۰ عملیات در محدوده دریای سرخ و باب المندب، پس از سال‌ها مسیر بین‌المللی کشتی‌های تجاری را تغییر دادند. همچنین حملات پی‌درپی انصارالله به بندر ایلات سبب شد تا فعالیت‌های تجاری در جنوب فلسطین اشغالی به طور کامل متوقف شود. سخت‌کوشی و جنگاوری یمنی‌ها در برابر اسرائیل سبب شد تا در اقدامی نادر نیروهای نظامی ارتش آمریکا در نقش «نیروی نیابتی» صهیونیست‌ها ظاهر شده و اقدام به بمباران اهداف حیاتی در یمن کنند.