خبرگزاری مهر، گروه استان‌ها: کشتارگاه‌ها یکی از مهم‌ترین حلقه‌های زنجیره تأمین مواد غذایی محسوب می‌شوند و رعایت اصول بهداشتی در آن‌ها نقشی اساسی در حفظ سلامت عمومی جامعه دارد. گوشت و فرآورده‌های گوشتی به‌عنوان منابع مهم تغذیه‌ای، مستقیماً بر سلامت جسمی مردم تأثیر می‌گذارند. اما در صورت عدم رعایت اصول بهداشتی در کشتارگاه‌ها، خطر بروز بیماری‌ها به‌طور قابل‌توجهی افزایش می‌یابد. بیماری‌ها می‌توانند از طریق گوشت آلوده به انسان منتقل شوند و سلامت جامعه را به خطر بیندازند. ازاین‌رو، رعایت استانداردهای بهداشتی نه‌تنها برای پیشگیری از بیماری‌ها، بلکه برای حفظ کیفیت و ایمنی مواد غذایی ضروری است.
علاوه بر سلامت جسمانی، عدم رعایت اصول بهداشتی در کشتارگاه‌ها می‌تواند بر سلامت روحی و روانی افراد نیز تأثیرگذار باشد. محیط نامناسب و غیربهداشتی کشتارگاه‌ها می‌تواند باعث ایجاد احساس نگرانی، اضطراب و کاهش اعتماد عمومی نسبت به سلامت مواد غذایی شود. مردم هنگامی که از بهداشت فرآیندهای کشتار و فرآوری گوشت اطمینان نداشته باشند، دچار استرس و نگرانی در مصرف مواد غذایی می‌شوند که این امر بر سلامت روان آن‌ها تأثیر منفی می‌گذارد. همچنین، کارکنان کشتارگاه‌ها که در محیطی غیربهداشتی کار می‌کنند، در معرض بیماری‌های شغلی و مشکلات روحی ناشی از شرایط نامناسب کاری قرار می‌گیرند.
در این میان، نقش نهادهای نظارتی و اجرایی در کنترل و نظارت دقیق بر رعایت استانداردهای بهداشتی در کشتارگاه‌ها بسیار حائز اهمیت است. ایجاد سیستم‌های بازرسی مستمر و شفاف، به‌کارگیری روش‌های نوین کشتار و پردازش گوشت، استفاده از تجهیزات مدرن، و آموزش کارکنان کشتارگاه‌ها از جمله اقداماتی هستند که می‌توانند به ارتقای سطح بهداشت این مراکز کمک کنند. علاوه بر آن، آگاهی‌رسانی به مصرف‌کنندگان در مورد اهمیت خرید گوشت از مراکز معتبر و تأییدشده نیز نقش مهمی در حفظ سلامت جامعه دارد.
در نهایت، رعایت اصول بهداشتی در کشتارگاه‌ها نه‌تنها موجب حفظ سلامت جسمی و روانی مردم می‌شود، بلکه باعث افزایش اعتماد عمومی، کاهش هزینه‌های درمانی و بهبود کیفیت زندگی در جامعه خواهد شد. بنابراین، توجه به استانداردهای بهداشتی در این مراکز نه‌تنها یک ضرورت، بلکه یک مسئولیت اجتماعی و اخلاقی است که باید در اولویت سیاست‌گذاری‌های بهداشتی قرار گیرد.
طی چند روز گذشته و با نزدیک شدن به ایام پایانی سال چند عکس و مطلبی در فضای مجازی در خصوص کشتارگاه شهرستان کنگاور منتشر شد، در این تصاویر به عدم رعایت بهداشت در این کشتارگاه اشاره شده است و خبرنگار مهر با توجه به حساسیت بالای موضوع پیگیری را در دستور کار قرار داد.
انتشار تصاویر کشتارگاه کنگاور
به گزارش خبرنگار مهر، در مطلبی که در فضاهای مجازی منتشر شده آمده است:
در حالی که نهادهای نظارتی از افزایش کنترل‌های بهداشتی در آستانه نوروز و ماه رمضان سخن می‌گویند، انتشار تصاویری از وضعیت نامناسب یک کشتارگاه در کنگاور نگرانی‌های جدی درباره سلامت عمومی ایجاد کرده است.
تصاویری که اخیراً از کشتارگاه دام در شهرستان کنگاور منتشر شده، حکایت از شرایط نامطلوب و عدم رعایت حداقل‌های بهداشتی در این مجموعه دارد. آلایشات دامی خوراکی در کنار دیوارهای کشتارگاه بدون رعایت پروتکل‌های بهداشتی تلنبار شده و در شرایط غیربهداشتی نگهداری می‌شود؛ موضوعی که می‌تواند سلامت عمومی را به‌شدت تهدید کند.
پیش از این در آستانه نوروز سال گذشته نیز عدم رعایت موارد بهداشتی توسط این کشتارگاه حاشیه ساز شده بود.
این در حالی است که مسئولان دامپزشکی و سایر نهادهای نظارتی مدعی افزایش کنترل‌ها و تشدید نظارت‌های بهداشتی در روزهای پایانی سال و همزمان با ماه مبارک رمضان هستند. اما تصاویر منتشر شده، نشان‌دهنده خلاف این ادعاهاست و پرسش‌هایی جدی را درباره عملکرد دستگاه‌های مسئول ایجاد کرده است.
کارشناسان حوزه بهداشت و ایمنی غذایی بارها نسبت به پیامدهای عرضه گوشت غیربهداشتی هشدار داده‌اند. مصرف چنین محصولاتی می‌تواند منجر به شیوع بیماری‌های خطرناکی از جمله مسمومیت‌های غذایی و بیماری‌های مشترک بین انسان و دام شود. از این رو، انتظار می‌رود که سازمان دامپزشکی و سایر دستگاه‌های ذی‌ربط در قبال این وضعیت پاسخگو بوده و اقدامات فوری و قاطع در قبال متولیان این وضعیت انجام دهند.
در پی انتشار این مطلب و تصاویر بالا خبرنگار مهر به صورت میدانی در این خصوص پیگیر ماجرا شد.
واکنش دامپزشکی کنگاور
سجاد شایان رئیس اداره دامپزشکی شهرستان کنگاور در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار کرد: تصاویر منتشر شده از کشتارگاه کنگاور مربوط به سالن کثیف کشتارگاه است. دام ۲۴ ساعت قبل از کشتار در قسمت قرنطینه کشتارگاه نگهداری می‌شود و پس ۲۴ ساعت به سالن کشتار جهت ذبح شرعی، نظارت وبازرسی دقیق و کامل بهداشتی منتقل می‌شود.
وی ادامه داد: در تصاویر منتشر شده آلایشات خوراکی موجود نبوده و همه آلایشات داخل تصاویر دور ریز بوده و استفاده در حوزه خوراکی ندارد.
رئیس اداره دامپزشکی شهرستان کنگاور تصریح کرد: مسئول فنی دامپزشکی در کشتارگاه کنگاور مستقر است و در صورت تخلفات بهداشتی مراتب جهت هرگونه برخورد قانونی گزارش می‌شود.
وی خاطرنشان کرد: با توجه به حساسیت به وجود آمده نظارت بر این کشتارگاه ادامه داشته و شهروندان در این خصوص اطمینان خاطر داشته باشند که هرگونه تخلف بهداشتی با شدیدترین برخوردها مواجه خواهد شد.
مدیر دامپزشکی شهرستان کنگاور گفت: یکی از مهم‌ترین بخش‌های هر کشتارگاه صنعتی، سالن کثیف است که در طبقه پایین سالن اصلی (سالن تمیز) قرار دارد. این سالن با هدف جلوگیری از ورود و انتشار آلودگی در سالن تمیز که محل نگهداری لاشه‌هاست، طراحی شده است و نقش مهمی در حفظ استانداردهای بهداشتی دارد که تصاویر منتشر شده مربوط به سالن کثیف می‌باشد.
وی در تشریح عملکرد این سالن افزود: پس از ذبح دام، قسمت‌های مختلف لاشه بررسی و جدا می‌شوند. برخی از این اجزا، مانند شکمبه، روده‌ها و مثانه، منابع اصلی آلودگی محسوب می‌شوند و بلافاصله پس از باز شدن شکم دام، به سالن کثیف منتقل می‌شوند تا از انتشار آلودگی در سالن تمیز جلوگیری شود.
شایان با اشاره به سایر مواردی که به این سالن منتقل می‌شود، خاطرنشان کرد: پوست دام‌های کشتاری که تا زمان بارگیری و انتقال برای فرآوری نگهداری می‌شود، از دیگر مواردی است که در سالن کثیف ذخیره می‌شود. همچنین، چربی‌ها و اندام‌های غیرخوراکی مانند طحال، رحم، غدد و سایر بخش‌هایی که مصرف خوراکی ندارند، به این بخش منتقل می‌شوند.
مدیر دامپزشکی شهرستان کنگاور همچنین تأکید کرد: یکی دیگر از موارد مهم، انتقال استخوان‌های کله گاو و تجمیع آن‌ها برای بارگیری و معدوم‌سازی است. علاوه بر این، هرگونه اتفاقی که در سالن تمیز رخ دهد و احتمال نشر آلودگی را به همراه داشته باشد، در این سالن مدیریت می‌شود. برای مثال، اگر در حین فرآیند کشتار، غده‌ای چرکی و عفونی از بدن دام جدا شود، به‌سرعت به سالن کثیف انتقال می‌یابد تا از انتشار عوامل بیماری‌زا در سالن تمیز جلوگیری شود.
وی با اشاره به اهمیت رعایت استانداردهای بهداشتی در کشتارگاه‌ها تصریح کرد: نظارت مستمر بر عملکرد سالن کثیف و اطمینان از مدیریت صحیح پسماندها و مواد زائد یکی از وظایف دامپزشکی است. این بخش باید مطابق با دستورالعمل‌های سازمان دامپزشکی کشور عمل کند تا از هرگونه تهدید بهداشتی جلوگیری شود.
شایان در پایان تأکید کرد: بهداشت و ایمنی در کشتارگاه‌ها از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است و سالن کثیف به عنوان یکی از اصلی‌ترین بخش‌های کنترل آلودگی، نقش حیاتی در حفظ سلامت عمومی و تولید محصولات گوشتی باکیفیت ایفا می‌کند.
پیگیری رعایت بهداشت در کشتارگاه کنگاور
یک کارشناس مسائل بهداشتی و دامی در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار کرد: رعایت بهداشت در تمام مراحل کشتار دام ضروری است و باید به آن توجهی ویژه داشت.
این کارشناس تاکید کرد: در تصاویر ارسال شده برای ما، زبان گوساله (گاو) مشاهده می‌شود که این آلایش به صورت خوراکی مورد استفاده قرار می‌گیرد و بدون رعایت دستورالعمل‌های بهداشتی در محیطی غیربهداشتی رها شده است.
وی ادامه داد: در تصویر دیگر چربی‌ها که بر اساس پروتکل‌های بهداشتی باید در سبدهای مشبک نگهداری شود، در سطلی بدون رعایت بهداشت جمع آوری شده است.
این کارشناس خاطرنشان کرد: اینکه این آلایشات را غیرخوراکی بنامیم ضرورت رعایت بهداشت و پروتکل‌ها حذف نمی‌شود، زیرا در صورتی که حتی این آلایشات به مصرف غیرخوراکی برسند نیز باید در شرایط خاص و قرنطینه و با ثبت در سامانه‌های بهداشتی نگهداری و منتقل شوند که در صورتی که مستندانی در این خصوص است باید شفاف اطلاع رسانی شود.
وی ادامه داد: بر اساس مستنداتی که خبرنگار مهر برای ما ارسال کرده است مربوط به سالن تمیز کشتارگاه بوده و دام‌های زنده در سالن کشتار رها شده که بر خلاف ضوابط بهداشتی است. سالن کشتار باید منطقه‌ای کاملاً مجزا و بهداشتی باشد. ورود دام زنده به این محیط، خطر انتقال بیماری و آلودگی میکروبی را افزایش می‌دهد.در کشتارگاه‌های صنعتی، مناطق پاک (بعد از ذبح و لاشه سالم) و آلوده (قبل از ذبح و تخلیه محتویات شکمی) باید از هم جدا باشند. ورود دام زنده می‌تواند این تفکیک را از بین ببرد و باعث آلودگی گوشت مصرفی شود.
وی ادامه داد: ورود دام زنده به سالن کشتار ممکن است باعث انتقال بیماری‌های زی بیماری‌های باکتریایی ماندد بروسلوز (تب مالت)، سالمونلوز، باسیلوس آنتراسیس و بیماری‌های ویروسی مانند تب‌کریمه‌کنگو (CCHF)و تب برفکی (FMD) و بیماری‌های انگلی مانند هیداتیدوز (کیست هیداتید)، تاکسوپلاسموز شود.
ضرورت ورود مدعی العموم به موضوع
با توجه به حساسیت بالای موضوع و اعتماد مردم به سیستم رسمی تولید و عرضه گوشت قرمز، ورود دادستان به‌عنوان مدعی‌العموم برای بررسی دقیق وضعیت بهداشتی کشتارگاه کنگاور یک ضرورت است. عدم رعایت استانداردهای بهداشتی در چنین مراکزی می‌تواند تهدیدی جدی برای سلامت عمومی باشد و نیازمند برخورد فوری و قاطع با متخلفان است.
همچنین، ضروری است که سازمان دامپزشکی و سایر نهادهای ذی‌ربط نظارت‌های خود را تشدید کرده و گزارش شفاف و دقیقی درباره وضعیت این کشتارگاه به مردم ارائه دهند. هرگونه تخلف بهداشتی در این حوزه باید بدون اغماض مورد پیگیری قرار گیرد تا اعتماد عمومی به سلامت مواد غذایی تأمین شود.