خبرگزاری مهر، گروه بین الملل، الناز رحمت نژاد: از اختلاف هند و پاکستان بر سر مالکیت منطقه تحت مناقشه «جامو و کشمیر» بیش از هفت دهه می‌گذرد. همچنین این دو کشور تا امروز سه بار وارد جنگ شده‌اند.
آغاز این اختلاف از عدم اجرای صحیح اصول تقسیم منطقه ریشه می‌گیرد. هنگام جداسازی شبه قاره هند در سال ۱۹۴۷، ایالت «جامو و کشمیر» یکی از ۵۴۸ ایالت شاهزاده نشین هندوستان بوده است. دولت انگلیس به حکمرانان این منطقه توصیه کرده بود با در نظر گرفتن عواملی از جمله نزدیکی جغرافیایی، وابستگی فرهنگی و مهم‌تر از همه تمایلات مردم آن ایالت، به یکی از دو کشور هندوستان یا پاکستان بپیوندند.
مهاراجه ایالت جامو و کشمیر با بی اعتنایی کامل نسبت به ملاحظات مورد اشاره و در بحبوحه طغیان و شورش مردم ایالت علیه حکمرانی ظالمانه‌اش، «سند الحاق» را امضا و الحاق جامو و کشمیر به هندوستان را اعلام کرد. این سند فاقد هرگونه اعتبار قانونی، اخلاقی و سیاسی بود. امضای این سند که مغایر با خواسته‌های مردم ایالت مذکور بود می‌تواند نتیجه اقدام خودسرانه یک مردی که از نجات حکومت خود مأیوس است، تلقی شود.
یک برخورد مسلحانه بین هندوستان و پاکستان باعث شد موضوع کشمیر به سازمان ملل متحد ارجاع شود. سپس یک کمیسیون اختصاصی تحت عنوان «کمیسیون سازمان ملل متحد برای هندوستان و پاکستان» تشکیل شد تا موضوع مستقلاً مورد رسیدگی قرار بگیرد. مقرر شد از طریق کمیسیون مورد اشاره کمک شود تا طرفین به یک راه حل مورد توافق برسند.
مهم‌ترین نتیجه کمیسیون سازمان ملل متحد برای هندوستان و پاکستان تصویب دو قطعنامه، یکی در ۱۳ آگوست ۱۹۴۸ و دیگری در ۵ ژانویه ۱۹۴۹ بود. بر اساس این قطعنامه‌ها از دولت هندوستان و پاکستان خواسته شده بود از طریق آرای عمومی به مردم ایالت کشمیر این امکان داده شود تا در مورد سرنوشت خود برای الحاق به هندوستان یا پاکستان تصمیم بگیرند. از آن تاریخ تا امروز هندوستان نسبت به قطعنامه‌های صادره کمیسیون سازمان ملل متحد برای هندوستان و پاکستان و شورای امنیت درباره مراجعه به آرا عمومی مردم کشمیر بی اعتنا بوده و علیه خواسته‌های مردم کشمیر، به اشغال آن ایالت ادامه داده است.
جنبش جهانی آزادی کشمیر در مقاله‌ای آورده است: «هندوستان به منظور توجیه اشغال غیرقانونی کشمیر در طی این سال‌ها از طریق دستکاری ماهرانه در واقعیت‌ها خواسته است دنیا را متقاعد کند که الحاق کشمیر به هندوستان به نوعی قانونی بوده است. با تفسیر کردن‌های نادرست خود تلاش کرده است مسئولیت عدم اجرای قطعنامه‌های کمیسیون سازمان ملل متحد برای هندوستان و پاکستان را به گردن پاکستان بیندازد. همچنین تبلیغ کنندگان دهلی نو سعی کرده‌اند به صورت آشکار موضوعات مختلف را با هم مخلوط کنند. به طور مثال چنین استدلال کرده‌اند که جدایی کشمیر از هندوستان با مراجعه به آرا عمومی مردم کشمیر باعث تجزیه اتحاد هندوستان خواهد شد. همچنین عنوان کرده‌اند که ممکن است در نتیجه جدایی کشمیر، به سلامت و امنیت میلیون‌ها مسلمان ساکن قسمت‌های دیگر هندوستان لطمه وارد شود.»
قاضی حسین احمد رئیس «حزب جماعت اسلامی پاکستان» اواخر دهه ۱۹۸۰ برای اولین بار روز همبستگی با مردم کشمیر را پایه گذاری کرد. به دنبال آن، دولت وقت پاکستان، این روز را به عنوان یک روز ملی و تعطیل رسمی اعلام کرد و از آن سال تاکنون، همه ساله مراسم روز ملی همبستگی با مردم کشمیر با راهپیمایی در شهرهای مختلف این کشور و نصب پلاکاردها و تصاویری در حمایت از مردم کشمیر، برگزار می‌شود.
همزمان با فرا رسیدن پنجم فوریه، پیش از ظهر امروز چهارشنبه ۱۷ بهمن، مراسم گرامیداشت «روز همبستگی با کشمیر» با حضور محمد مدثر سفیر پاکستان در تهران، خانم عصمت حسن کاردار سفارت پاکستان در تهران، زاهد منیر عامر و دکتر علی بیات از دپارتمان اردو دانشگاه تهران و سعد خان رئیس سازمان اکو در سفارت پاکستان در تهران برگزار شد.
پیام روز همبستگی با مردم کشمیر علی زرداری رئیس جمهور پاکستان توسط محمد مدثر تیپو و محمد شهباز شریف نخست وزیر پاکستان توسط عصمت حسن در مراسم مورد اشاره قرائت شد.
وضعیت حقوق بشر در جامو و کشمیر اشغالی وخیم است
آصف علی زرداری رئیس جمهور پاکستان در پیامی به مناسبت روز همبستگی با مردم کشمیر گفت: همه ساله در پنجم فوریه مردم پاکستان همبستگی خود با برادران و خواهران کشمیری را اعلام می‌دارند.
وی با بیان اینکه ما در پنجم فوریه حمایت تزلزل ناپذیر خود را از مبارزات عادلانه و مشروع کشمیری‌ها در تحقق حق مسلم تعیین سرنوشت شأن تجدید می‌کنیم، مطرح کرد: مناقشه جامو و کشمیر یکی از قدیمی ترین مناقشات حل نشده بین المللی است، زیرا هند همچنان بخش‌های زیادی از جامو و کشمیر را بر خلاف میل مردم شأن اشغال کرده است. به دنبال اقدامات غیرقانونی و یکجانبه هند در ۵ آگوست ۲۰۱۹ با هدف تبدیل کشمیری‌ها به یک جامعه بی قدرت در سرزمین شأن، وضعیت بدتر شد.
رئیس جمهور پاکستان در ادامه پیام خود عنوان کرد: امروز هند تلاش می‌کند تا اشغال خود را در جامو و کشمیر اشغالی از طریق یک سری اقدامات اداری، قضائی و قانونی تحکیم بخشد. با این حال، این اقدامات نمی‌تواند خواسته سرکوب ناپذیر مردم کشمیر در تعیین حق سرنوشت شأن را سرکوب کند. در طول ۷۸ سال گذشته، کشمیری‌ها فداکاری‌های بی شماری را برای دستیابی به حق دموکراتیک در تعیین آینده خود انجام داده‌اند. در این روز به استقامت مردم کشمیر در برابر تروریسم و ظلم دولتی ادای احترام می‌کنم.
به گفته آصف علی زرداری در پیام همبستگی با مردم کشمیر، وضعیت حقوق بشر در جامو و کشمیر اشغالی وخیم است، زیرا هند حقوق و آزادی‌های اساسی را از کشمیری‌ها سلب می‌کند و آن‌ها را در معرض سرکوب و خشونت شدید دولتی قرار می‌دهد. مردم این خطه در محیطی مملو از ترس و ارعاب زندگی می‌کنند و نمایندگان واقعی مردم کشمیر همچنان در زندان‌ها به سر می‌برند. نیروهای امنیتی هند از زور بیش از حد برای قربانی کردن وحشیانه فعالان سیاسی و مدافعان حقوق بشر استفاده می‌کنند.
وی در پایان پیام مورد اشاره تاکید کرد: رسانه‌ها به اجبار ناچار به سکوت شده‌اند. با این حال، هر میزانی از ظلم نمی‌تواند عزم کشمیری‌ها را خدشه دار کرده و مبارزه مشروع آن‌ها را تضعیف کند. پنجم فوریه مسئولیت جامعه جهانی را در قبال مردم مظلوم کشمیر یادآور می‌شود. سازمان ملل متحد بایستی به تعهد ۷۷ سال پیش خود احترام بگذارد و از مبارزات مردم کشمیر در تعیین حق سرنوشت شأن حمایت کند. پاکستان همیشه شانه به شانه برادران و خواهران کشمیری خواهد ایستاد. ما به حمایت کامل اخلاقی، دیپلماتیک و سیاسی خود از مبارزه عادلانه آن‌ها در تحقق حق تعیین سرنوشت شأن، همانطور که در قطعنامه‌های مربوطه شورای امنیت سازمان ملل متحد تصریح شده است، ادامه خواهیم داد.
مناقشه جامو و کشمیر؛ ستون اصلی سیاست خارجی پاکستان
محمد شهباز شریف نخست وزیر پاکستان نیز در پیامی به مناسبت روز همبستگی با مردم کشمیر گفت: دولت و مردم پاکستان سالانه «روز همبستگی با مردم کشمیر» را بر پا می‌دارند تا حمایت راسخ خود را از مبارزات عادلانه و مشروع مردم کشمیر در دستیابی به حق تعیین سرنوشت شأن تجدید کنند.
وی با بیان اینکه تعیین حق سرنوشت یک اصل اساسی در حقوق بین الملل است، مطرح کرد: مجمع عمومی سازمان ملل متحد هر ساله قطعنامه‌ای را تصویب می‌کند که بر حق قانونی ملت‌ها در تصمیم گیری سرنوشت خود تاکید می‌کند. متأسفانه مردم کشمیر با وجود گذشت ۷۸ سال هنوز نتوانسته‌اند از این حق مسلم خود استفاده کنند. امروز جامو و کشمیر اشغالی هند یکی از نظامی ترین مناطق جهان باقی مانده است. کشمیری‌ها در محیطی مملو از ترس و ارعاب زندگی می‌کنند. فعالان سیاسی و مدافعان حقوق بشر با بازداشت‌های طولانی مدت و مصادره اموال روبرو هستند. احزاب سیاسی که نماینده آرمان‌های واقعی مردم کشمیر هستند، ممنوع شده‌اند. هدف از این اقدامات ظالمانه سرکوب مخالفان است.
نخست وزیر پاکستان در ادامه پیام خود عنوان کرد: هند در حال انجام اقداماتی برای تحکیم اشغال غیرقانونی این خطه است. به دنبال اقدامات غیرقانونی و یکجانبه هند در ۵ اوت ۲۰۱۹ تلاش‌های هند با هدف تغییر ساختار جمعیتی و سیاسی صورت گرفت تا کشمیری‌ها به یک جامعه بی قدرت در سرزمین خود تبدیل شوند. تحولات اخیر در خاورمیانه به خوبی نشان می‌دهد که نباید اجازه داد تا مناقشات طولانی مدت شود. با سرکوب آرمان‌های واقعی مردم بومی نمی‌توان به صلح پایدار دست یافت. به منظور صلح پایدار در جنوب آسیا، جامعه بین الملل باید از هند بخواهد که به مردم کشمیر اجازه دهد تا آزادانه آینده خود را تعیین کنند.
وی در پایان پیام مورد اشاره تاکید کرد: مایلم تصریح کنم که مناقشه جامو و کشمیر به عنوان ستون اصلی سیاست خارجی ما باقی خواهد ماند. پاکستان به ارائه حمایت‌های اخلاقی، دیپلماتیک و سیاسی تزلزل ناپذیر خود از کشمیری‌ها تا حصول حق تعیین سرنوشت شأن، همانطور که در قطعنامه‌های مربوطه شورای امنیت سازمان ملل متحد تصریح شده است، ادامه خواهد داد. همچنین فرصت را مغتنم شمرده و به عزم و شجاعت مردم دلاور کشمیر که همچنان در مبارزات خود برای دستیابی به حقوق و آزادی‌های اساسی خود فداکاری‌های بیشماری می‌کنند، درود می‌فرستم.
گزارش تصویری مراسم گرامیداشت روز همبستگی با کشمیر از پیوند زیر قابل مشاهده است:
«گرامیداشت روز همبستگی با مردم کشمیر»