حسین حبیبی هنرمند نقاش و نگارگر که نمایشگاه آثارش با عنوان «نقش نهان» در گالری عالی حوزه هنری برپا است، در گفتگو با خبرنگار مهر درباره انتخاب آثارش در نمایشگاه بیان کرد: آثار این نمایشگاه را طی سال گذشته و امسال ترسیم کرده‌ام. سال‌ها قبل دلم می‌خواست تجربه نگارگری داشته باشم و به همین دلیل یک اثر در ابعاد بزرگ ترسیم کردم که همان اثر، نقطه شروع کار من در نگارگری شد. برای خلق و انتخاب این آثار چند سال وقت گذاشتم تا منتخبی از تکنیک‌های این هنر را نیز به نمایش بگذارم که حاصلش این نمایشگاه شد و مجموعه‌ای از تحقیقات نظری و عملی من در این هنر محسوب می‌شود.
«نقش نهان» حاصل تاثیر از سبک‌های مختلف هنری است
وی در پاسخ به اینکه آیا در آثارش از آثار سبک قهوه‌خانه‌ای به ویژه نمایش خیر و شر در این آثار الهام گرفته یا خیر، توضیح داد: کسی که در وادی هنر و به ویژه نگارگری قدم می‌گذارد، باید همه هنرها اعم از هنر غربی و ایرانی به ویژه فضای هنری قدما را بشناسد که نقاشی قهوه‌خانه‌ای نیز بخشی از آنها است که همه اینها در ذهن من چرخ خورده است و تاثیر گرفتم اما سعی کرده‌ام همه اینها را در قالب یک تکنیک، به وحدت برسانم. همان‌طور که شما هم اشاره کردید مشخص است که فضای ذهنی من به گونه‌ای انیمیشنی، فانتزی شده است.
نفی گذشته در هنر بسیار غلط است
این هنرمند نگارگر در پاسخ به اینکه آیا یک نگارگر باید از هنر و داشته‌های هنرمندان قدیمی و گذشتگان گذر کند؟ گفت: به نظر من، این صحبت اشتباه است و ما چیزی تحت عنوان گذر کردن نداریم و نفی گذشته در هنر بسیار غلط است؛ هنر قائل به زمان و مکان نیست. برای مثال اهرام مصر چندین هزار سال پیش کاملاً هنرمندانه طراحی و ساخته شده است؛ این هنر کیفی است و وجوهی در آن است و وقتی می‌گوییم «هنر برتر از گوهر آمد پدید» از همین مورد نشأت گرفته است. در واقع اینکه ما هنر را همچون تکنولوژی ببینیم که پیشرفته شود، اشتباه است. همین الان می‌توانیم آثار دوران قدیم و مکاتب را به نمایش بگذاریم، چراکه ماهیت آنها اخلاقی و انسانی است، جدا از صورت آن. در واقع ما صورت‌های جدیدی می‌توانیم خلق کنیم که تنوع دارند.
پدید آوردن صورت‌های جدیدی در نگارگری به‌جای حذف و گذر
وی عنوان کرد: آثاری که از دوران صفویه به یادگار مانده است، امروز می‌توان به نمایش گذاشت و بی نقص و به‌روز هستند، چراکه ماهیت آنها جدا از صورت‌شان، اخلاقی و انسانی است. ما اسیر صورت می‌شویم و وقتی اسیر صورت شویم وضعیت خراب می‌شود. ما می‌توانیم صورت‌های جدیدی پدید بیاوریم و تنوع بدهیم. در واقع، در نگارگری و هر هنر دیگری، نفی هنر یا چیزی تحت عنوان عبور یا گذر از گذشتگان هنر نداریم اما ما می‌توانیم صورت‌های نو به وجود بیاوریم و به ویژه در نگارگری، نباید از مبانی اصولی و ابتدایی این هنر عبور کرد.
حبیبی گفت: من به عنوان یک نگارگر ایرانی، باورم بر اساس باور اهورایی و توحیدی است یعنی به یک عقل کل قائل هستم و در همان وادی سیر می‌کنم که این محدودیت نیست و هنرمند هر چه را که دوست داشته باشد می‌تواند به عنوان اثر خلق کند اما با توجه به انسانیت و اخلاق. من خودم را به عنوان انسانی که اسیر نفسش بشود و بخواهد فقط به خودش فکر کند، نمی‌بینم چون مسائل و موضوعات هستی فراتر از من است و من باید از آنها درس بگیرم تا کار کنم.
نگارگری چطور در انیمیشن جان بگیرد؟
وی با بیان اینکه در حوزه انیمیشن فعالیت داشته است، درباره آشنایی‌اش با انیمیشن و ارتباط این هنر با نگارگری توضیح داد: خیلی سال پیش تقریباً ۲ دهه گذشته، این طرح را من ارائه دادم که می‌توان از نگارگری استفاده کرد و نگارگری را وارد پویانمایی کرد؛ این همان کاری است که چینی‌ها انجام دادند یعنی نقاشی سنتی خودشان را انیمه کرده‌اند اما در ایران متاسفانه مقاومتی نسبت به این موضوع وجود دارد. تا هنرمند و ایده‌پرداز مورد حمایت قرار نگیرد، آن اتفاقی که باید رخ نمی‌دهد. برای مثال طرح اولیه ماشین پورشه با ۴ خط ساده شروع می‌شود و سپس در چند مرحله به نتیجه می‌رسد. اتفاقاً می‌توان با توجه به فرم و حال و هوای نگارگری ایرانی، انیمیشن کار کرد و این اتفاق واقعاً شدنی است.
حبیبی در پایان گفت: فضای انیمیشن دوبعدی است اما کاراکترهای آن به صورت سه بعدی ترسیم می‌شوند که به فضای دوبعدی آورده می‌شوند؛ بنابراین ما برای اینکه نگارگری را به انیمیشن درآوریم باید ابتدا سه‌بعدی آن را طراحی کنیم و به فضای دوبعدی بیاوریم و فضای حجمی را به فضای سطحی انتقال دهیم.
در بیانیه نمایشگاه «نقش نهان» آمده است: «نگارگری یا همان نقاشی ایرانی اسلامی ریشه در باورهای توحیدی دارد. در این جغرافیای اهورایی، هنرمند را با عقل مدعی میانه‌ای نیست، زیرا او عقل کل خداوند متعال را پذیرفته است. پس بی‌گمان در عالم کثرت مستغرق نخواهد شد. نمایشگاه حاضر، عرض حالی است در قاب نگارگری که بنا ندارد به عناصر زمینی معطوف بماند، زیرا جستجوگری در معنای پدیده‌های خلقت شورآفرین است و ماهیت عالم خلقت، حرکت و بالندگی است. حال کائنات چنان است که آنی و لحظه‌ای ثابت نیست و هنرمند را به مقامات گوناگون می‌کشاند. هنرمند نگارگر با همه عالم کار دارد و عالم هستی فضای تنفس هنرمند است و می‌گوید: به جهان خرم از آنم که جهان خرم از اوست.»
نمایشگاه آثار نگارگری حسین حبیبی با عنوان «نقش نهان» که به همت مرکز هنرهای تجسمی حوزه هنری تدارک دیده شده است، تا ۶ بهمن ۱۴۰۳، روزهای شنبه تا چهارشنبه، ساعت ۹ تا ۱۸ در گالری عالی حوزه هنری برپاست.