از اعتکاف نوعروسان تا اعتکاف‌های مادر دختری؛ میزبانی ۶۰۰ مسجد تهران از معتکفین

خبرگزاری مهر-گروه دین و اندیشه-سیده فاطمه سادات کیایی؛ هر ساله در نیمه ماه رجب در روزهای مبارکی که به آن ایام البیض می‌گویند درهای رحمت الهی به روی بندگان خاص خداوند باز می‌شود و مؤمنان برای سه روز خلوت با خداوند در مساجد خود را اماده می‌کنند تا به برکت ماه رحمت و بندگی رجب و فیوضات جاری این ماه گناهانشان آمرزیده شود.

ایام اعتکاف فرصت خوبی برای خودشناسی و خودسازی در سایه همنشینی با دیگر معتکفین و اعمالی است که معتکفین در این سه روز در خانه خداوند انجام می‌دهند. در سال‌های اخیر اعتکاف توانسته در بین مردم و به خصوص در قشر جوان و نوجوان جایگاه ویژه ای پیدا کند و آمار هر ساله حضور معتکفین در مساجد نشان می‌دهند استقبال به ویژه در بین قشر جوان رشد داشته است. تبلیغات، فراهم کردن شرایط و امکانات اعتکاف، برنامه ریزی ها منسجم و آشنایی بسیاری از مردم با این ایام باعث شده تا اعتکاف در هر ساله رونقش خوبی داشته باشد. علاوه بر این در سال‌های اخیر اعتکاف‌های ویژه نیز جایگاه خاصی پیدا کرده و مساجد برای برگزاری اعتکاف‌های ویژه نوجوانان و دانش آموزان، جوانان و دانشگاهیان یا مادران و کودکان اعلام آمادگی کرده است. به بهانه قرار گرفتن در روزهای اعتکاف و حضور معتکفین در مساجد خبرگزاری مهر گفتگویی با حجت‌الاسلام سیدعلیرضا تکیه‌ای رئیس ستاد اعتکاف کشور داشته است تا ما را در جریان کم و کیف اعتکاف امسال قرار دهد.

*اعتکاف امسال در چه شرایط و با چه رویکردی در حال برگزاری است؟

هر ساله مراسم اعتکاف با امتیازات خاص و متفاتی در حال برگزاریست از جمله اینکه گروه‌های مختلف مردمی و اقشار مختلف مردم علاقه مند به شرکت در اعتکاف بیشتر از سال گذشته هستند و این نشان دهنده تأثیرگذاری اعتکاف است که هر سال نسبت به سال گذشته شاهد افزایش تعداد معتکفین هستیم.

اعتکاف؛ فرصتی برای تمرین مقاومت

شعار امسال اعتکاف معنویت و مقاومت است که چند هفته پیش به صورت رسمی در مسجد مقدس جمکران رونمایی شد. با توجه به شرایط امسال و جنگ‌ها و درگیری‌های منطقه مردم بیش از هر زمانی به مفهوم و مؤلفه‌های مقاومت و فرهنگ مقاومت نیاز دارند برای اینکه آن را در بین خود تمرین کنند و به نوعی مشق مقاومت داشته باشند. مقاومت به عنوان مفهوم فراگیر در عرصه‌های مختلف زندگی، در اقتصاد، در زندگی فردی و اجتماعی، خانوادگی و بندگی فرد به عناوین مختلف خود را نشان می‌دهد، حتی در باب معنویت فردی و وسوسه‌های شیطانی در مقابل خواسته‌های نفس نیز نیازمند روحیه مقاومت هستیم، که این می‌تواند در اعتکاف تمرین شود.

*ابتکار و نوآوری مؤلفه ایست که می‌تواند بر علاقه مندان به اعتکاف بیافزاید و همچنین معتکفین همیشگی را با جنبه‌های جدیدی از عبادت و بندگی آشنا کند، برنامه امسال مساجد برای این موضوع چیست؟

همه مساجد با توجه به شعار هر ساله طرح‌ها و ابتکاراتی دارند و در داخل مسجد یک سری نوآوری‌ها و خلاقیت‌هایی را در تحقق این شعار به کار می‌گیرند. علاوه بر برنامه‌های خاص هر مسجد، برنامه‌های دیگری نیز به صورت کلی و هماهنگ وجود دارد که یکی از این ویژه برنامه‌ها یادواره شهدای مقاومت بامحوریت شهید نصرالله است که در مساجد و با حضور معتکفین برگزار می‌شود.

حضور ۲۵۰۰ معتکف خارجی از ۵۴ کشور در قم / ‏‬ برگزاری یادواره شهدای مقاومت

مستحضر هستید که مسجد مقدس امام حسن عسکری (ع) قم اولین مسجدی است که در دوران معاصر اعتکاف را برگزار کرده است، از این رو یادواره مرکزی روز چهارشنبه ۲۶ دی بعد نماز ظهر و عصر در این مسجد و با حضور ۲۵۰۰ معتکف از ۵۴ کشور جهان که بخش عمده‌ای از ایران و باقی مهمانان خارجی هستند با دعوت از مسؤولین کشوری و لشکری برگزار می‌شود. اختتامیه بخش بین الملل هفتمین جشنواره اعتکاف و همچنین نکوداشت مجاهد کبیر شهید سید حسن نصرالله را نیز با حضور خانواده ایشان برگزار خواهد شد. تقدیر از برگزیدگان علمی جشنواره اعتکاف نیز از جمله دیگر برنامه‌های این ایام است.

افتتاحیه هشتمین دوره جشنواره بین المللی ادبی هنری اعتکاف را خواهیم داشت که همزمان در مسجد امام حسن عسکری (ع) و همزمان در دیگر مساجد اعتکاف برگزار می‌شود.

توجه به ویژه به قرائت قرآن و دعاهای صحیفه سجادیه

در شب ۱۵ ماه رجب مراسم ویژه قرائت دعاهای صحیفه سجادیه و مناجات برای نصرت جبهه مقاومت و همچنین استغاثه ظهور حضرت حجت را داریم. با توجه به توصیه رهبر انقلاب مبنی بر قرائت دعای ۱۴ صحیفه سجادیه و دعای توسل در این سه روز برنامه قرائت این دعا در بین برنامه‌های معتکفین با هدف درک مضامین دعاهای صحیفه سجادیه که از توصیه‌های رهبر انقلاب به معتکفین بود گنجانده شده است. این اقدام انشالله تمرینی برای قرائت هر روزه این دعا خواهد بود. برنامه‌های قرآنی و تلاوت قرآن کریم با محوریت سوره فتح که سفارش رهبر انقلاب برای این ایام است را داریم، هرچند که خود معتکفین با تشکیل جلساتی قرائت قرآن را در دستور کار خود دارند و هر ساله توسط معتکفین ختم قرآن‌هایی انجام می‌شود. در کنار این برنامه تفسیر قرآن و سوره فتح را هم داریم.

*آمارهای اولیه از تعداد معتکفین و مساجد اعتکاف امسال چقدر است؟

آمارهای ثبت نامی معتکفین نشان می‌دهد نسبت به سال گذشته رشد خوبی داشتیم، به خصوص آنچه در استان‌ها و شهرستان‌ها مشهود است اقبال مضاعف و فراوان نوجوانان و جوانان به اعتکاف است که در برخی مساجد تعداد متقاضیان حضور در اعتکاف انقدر زیاد بود که مسؤولین امکان ثبت نام از این افراد را خارج از ظرفیت نداشتند.

۸ هزار مسجد اعتکاف امسال را در کشور برگزار می‌کنند

تاکنون برآورد اولیه، برگزاری اعتکاف در بیش از ۸ هزار مسجد است. این عدد تا حتی یک روز قبل از اعتکاف نیز در حال افزایش بود، همانطور که تعداد معتکفین تا لحظه آخر افزایش دارد آمار مساجد هم افزوده بود.

*در سال‌های گذشته اعتکاف تنها در مساجد جامع هر محله و در شهرهای کوچک، در مساجد جامع هر شهر برگزار می‌شد، در سال‌های اخیر می‌بینیم که بسیاری از مساجد اعتکاف را برگزار می‌کنند که همین امر نشان از افزایش معتکفین دارد. برای این موضوع چه برنامه ریزی هایی انجام شده؟

سال‌های گذشته و در قدیم، اعتکاف در مساجد جامع هر شهر برگزار می‌شد که توصیه علما بر این امر بود که اولویت با مساجد جامع باشد، ولی به خاطر افزایش تقاضا، این مساجد امکان پاسخگویی به تعداد معتکفین را نداشت و مساجد دیگر هم وارد طرح اعتکاف شدند. الان در تهران بالغ بر ۶۰۰ مسجد محل برگزاری اعتکاف است. همین چند روز پیش همایش مدیران مساجد اعتکاف برگزار شد که استقبال خوبی صورت گرفت و برنامه ریزی ها برای حسن برگزاری اعتکاف انجام شد. نکته‌ای که وجود دارد، ما در مساجد آمادگی پذیرش معتکفین و میزبانی از آنان را داریم اما چالشی که وجود دارد برخی مساجد به خاطر محدودیت امکانات یا فرسودگی ساختمان و یا کمبود سرویس‌های بهداشتی آمادگی لازم را ندارند. این نیازمند کمک دغدغه مندان و دلسوزان است تا با رفع کمبودها، مساجد بیشتری در سال‌های بعد میزبان معتکفین باشند.

*در سال‌های گذشته شاهد برگزاری اعتکاف‌های ویژه از جمله اعتکاف مادر و کودکی در برخی از مساجد بودیم، امسال وضعیت اعتکاف‌های خاص به چه صورت است؟

از اعتکاف پدر فرزندی تا اعتکاف نوعروسان

اعتکاف پدر فرزندی داریم که در برخی شهرستان‌ها برگزار می‌شود، گروه خاصی دست اندر کار برگزاری اعتکاف نوعروسان بودند با این هدف که نوعروسان در آغاز زندگی مشترک از معنویت مسجد بهره ببرند و انشاالله زندگی پایداری را شروع کنند. از فضای اعتکاف برای طرح موضوعات خانواده نیز استفاده خواهد شد. اعتکاف مادر دختری را داریم تا جوانانی که تازه صاحب فرزند شدند بدانند فرزندآوری مانع اعتکاف و برنامه‌های زندگی آنان نیست. در این میان هم برای مادرها و هم برای فرزندان به صورت جدا برنامه‌هایی برگزار می‌شود و کودکان با مربیان متخصص در ساعاتی از روز وقت می‌گذرانند. فرزندآوری و جمعیت محور مباحثی است که توسط کارشناسان با مادران در طول سه روز طرح شده و به بحث و نظر گذاشته می‌شود.

برای هرچه بهتر برگزار شدن این اعتکاف، غرفه‌های فرهنگی و سالن جانبی ویژه کودکان در نظر گرفته شده و در ساعاتی جداگانه مسابقه و بازی برای بچه‌ها برگزار می‌شود.

ما هر ساله مدل‌ها و الگوهای خوب اعتکاف را به صورت وبینار به دیگر مساجد منتقل کردیم و همواره به دنبال ارتقای سطح اعتکاف‌ها بودیم. محتواهایی که مساجد و مدیران مساجد برای حسن بهره برداری نیاز دارند را در قالب محصولات رسانه‌ای مکتوب و غیر مکتوب در فضای مجازی آماده کرده‌ایم که عموم نیز می‌توانند از آن استفاده کنند. وبسایت رسمی ما هر ساعت در حال به روز شدن است و مطالبی که نیاز است در آن برگزار می‌شود همچنین کانال «رسانه ستاد مرکزی اعتکاف» به نشانی https://eitaa.com/itikaf_mohtava و https://eitaa.com/itikaf_ir آخرین اخبار و محصولات را بارگزاری می‌کند.