آموزش رکن اساسی رونق گردشگری در ایران و همدان

خبرگزاری مهر، گروه استان‌ها: امروزه گردشگری یکی از پررونق‌ترین فعالیت‌های اقتصادی جهان است. این صنعت اکنون در بسیاری از کشورها با رشد سریع‌تر نسبت به سایر بخش‌های اقتصادی و با ایجاد فرصت‌های شغلی جدید یک صنعت پیشرو تلقی می‌شود. امروزه گردشگری به قدری در توسعه اقتصادی و اجتماعی کشورها اهمیت دارد که اقتصاددانان آن‌را صادرات نامرئی می‌دانند. این صنعت هم اکنون در حال رقابت جدی یا صنایع دیگر مانند خودرو سازی، نفت، نساجی و فناوری اطلاعات برای اشغال جایگاه آنهاست. از این رو کشورها، جوامع و منطقه‌ها به صورت فزاینده‌ ای به این حقیقت پی برده‌ اند که برای حفظ وضع اقتصادی خود باید ابتکار عمل به خرج دهند و درصدد یافتن راه‌های تازهای برآیند. اگرچه در مناطق مختلف، شرایط متفاوت است. ولی همواره صنعت توریسم عاملی برای بهبود وضع اقتصادی بوده است.

اشتغال زایی، ایجاد درآمد برای ساکنین محلی، کاهش فقر، افزایش سرمایه گذاری و توسعه زیر بنایی اقتصادی از جمله مهمترین اثرات اقتصادی توسعه جهانگردی به شمار می‌رود لذا این مهم می‌تواند در هر کشور و منطقه ایجاد تحول کند، شهر همدان با دارا بودن ظرفیت‌های مختلف گردشگری مانند طبیعت بکر، آثار تاریخی و اماکن مختلف گردشگری، ظرفیت تبدیل شدن به یکی از قطب‌های گردشگری مهم کشور را دارد از طرفی قرار گرفتن نام هگمتانه در فهرست یونسگو نشان می‌دهد که همدان می‌تواند در جذب توریست خارجی نیز نقش داشته باشد البته رونق گردشگری در هر منطقه نیازمند برنامه‌ریزی و آموزش جامعه محلی، مدیران و همه ذی‌نفعان این حوزه دارد تا بتوان شرایط جذب توریست را ایجاد کرد.

محمد صیفی‌کار در گفتگو با خبرنگار مهر با اشاره به اینکه گردشگر و گردشگری بخودی خود بدنبال تعرض به فرهنگ و اقتصاد میزبان نیست، اظهار کرد: اگر میزبان برنامه مدون با توجه به همه ظرفیت‌های موجود، داشته باشد، می‌تواند رفتارهای فرهنگی و…گردشگران را شناسایی، آنالیز و برای تک تک خواسته‌های آنان و صد البته میزبانان، اندیشه کند و بصورت تبیینی به آنها بپردازد و هدایتگر باشد.

فعال حوزه گردشگری و میراث فرهنگی افزود: تا جایی که خطوط قرمز فرهنگی، دینی، امنیتی، اقتصادی و…دچار مخاطره نشوند.

وی با بیان اینکه پس از تبیین، باید به آموزش میزبان و میهمان پرداخت، گفت: نه می‌شود مرزها را باز گذاشت و هر کسی خواست بدون حد و مرز بیاید و برود و نباید آنچنان مرزها را بست که هیچکس نتواند بیاید و برود.

صیفی‌کار تصریح کرد: به‌عنوان نمونه هم‌اکنون فضای مجازی در بسیاری از موارد دچار این عارضه در تمام دنیاست و ما همه روزه شاهد هستیم که یک کشور، سازمان دولتی یا انجمن حمایتی، درخواست محدود کردن، پلتفرم‌ها به‌صورت ملی، منطقه‌ای یا سنی و…هستند.

فعال حوزه گردشگری و میراث فرهنگی ادامه داد: در مقابل برخی نیز درخواست رفع محدودیت‌های دسترسی را دارند و این مهم نشاندهنده اینست که درهای باز و یا درهای بسته هیچکدام کارایی کامل ندارند.

نباید صفر و صدی به موضوع گردشگری نگریست

صیفی‌کار با تاکید بر اینکه به‌عبارتی نباید صفر و صدی به موضوع گردشگری نگریست، گفت: مخصوصاً اینکه گردشگری یک فرآیند چند وجهی و میان بخشی است و متغیرهای زیادی در آن اثرگذار هستند، لذا به زعم بنده آموزش هدفمند و دانش پایه می‌تواند مسیر بالندگی گردشگری را هموارتر سازد.

آموزش وقتی می‌تواند به نتیجه برسد که منظم، اختصاصی و با اشراف کامل به فرهنگ میزبان و میهمان باشد

وی با اشاره به اینکه آموزش وقتی می‌تواند به نتیجه مورد نظر گردانندگان برسد که، دارای طرح درس منظم، اختصاصی و با اشراف کامل به فرهنگ میزبان و میهمان نوشته شود، ابراز کرد: گام بعدی، انجام فرایند آموزش گردشگری می‌باشد، که آن‌هم مستلزم طرح درس مناسب، فضای مناسب ارائه، زمان مناسب ارائه، استاد مناسب، لوازم کمک آموزشی مناسب و هر آنچه که بتواند مخاطب را بیشتر پای کار بیاورد و از تخریب‌های احتمالی جلوگیری کند، لازم است و باید به آنها توجه جدی کرد.

صیفی‌کار با بیان اینکه شاید از همه مهمتر انتخاب مخاطب برای آموزش است، اظهار کرد: آموزش فارغ از نوع آن برای تأمین نیاز مخاطب است. اینجا مخاطب کیست؟ مردم؟ کنشگران؟ صاحبان و فعالان تأسیسات گردشگری؟ گفت: به زعم بنده مهمترین کسانی که باید و باید و باید آموزش ببینند مسئولین (همدان) یک محدوده جغرافیایی است.

وی با اشاره به اینکه آنان باید بدانند اولویت اول استان گردشگری است، گفت: آنان باید در گفتارها، نشست‌ها، مصاحبه‌ها، مثوبه ها، تأمین اعتبارها، موافقتنامه‌ها، مخالفت‌ها و…همه و همه زوایای امور دیوانی و مالی به این مهم توجه جدی داشته باشند.

فعال حوزه گردشگری و میراث فرهنگی در ادامه تصریح کرد: این مهم رقم نمی‌خورد مگر زمانی که آموزش ببینند و به باور برسند.

وی خاطرنشان کرد: گام بعدی بقیه مخاطبان و ذینفعان هستند.

صیفی‌کار با تاکید بر اینکه فرصت‌ها نباید نادیده انگاشته بشوند، اظهار کرد: ثبت جهانی، سال ایران، سال بزرگان، میزبانی رویدادهای محلی، ملی، جهانی همه و همه آوردگاه مناسبی برای انتقال فرهنگ گردشگری است، مشروط بر اینکه گردانندگان از فهم بالای آن برخوردار باشند و آن را بکار گیرند.

وی ادامه داد: ما بقدر کافی از سوی رسانه‌ها و کشورهای معاند برای مخاطبان ترسناک شده‌ایم، و ایران هراسی بخش مهمی از برنامه‌های همیشگی آن هاست که متأسفانه کم هم نیستند. لذا تلاش برای خنثی سازی صِرف آنها کاری عبث است.

صیفی‌کار با بیان اینکه ما نباید مشغول پاسخ دادن به تولیدات رسانه‌ای معاندین باشیم، ادامه داد: ما باید تولید گر و محتواساز باشیم تا اتفاقات قشنگ در عرصه گردشگری رقم بخورد.

گردشگری برای کشور و خاصه همدان ما یک نسخه درمانی و شفابخش است

وی خاطرنشان کرد: گردشگری برای کشور و خاصه همدان ما یک نسخه درمانی و شفابخش است اگرتعاملات فرهنگی، اقتصادی، امنیتی، زیست محیطی و… بر اساس خاستگاه‌ها و احترام متقابل توأم با تعامل سازنده ی گردشگر و میزبان رقم بخورد.

وی افزود: یعنی احترام متقابل و تعامل سازنده که در این بین، بی گمان سهم میزبان بیش از میهمان است.

صیفی‌کار تصریح کرد: کشوری که تنوع فرهنگی، تنوع علمی، تنوع زیستی، تنوع تمدنی، تنوع دینی، تنوع نژادی، تنوع طبیعی در آن زبانزد خاص و عام است و در همه مؤلفه ها در رده‌های بالای جهانی جا دارد، می‌تواند و باید راه را از بیراهه بشناسد و گام در راه بگذارد. راهی که انتها ندارد، اما گام به گام فرصت ساز باشد.

فعال حوزه گردشگری و میراث فرهنگی با عنوان اینکه در گام نخست دولتی‌ها و مردم باید به یک تعریف مشترک، اما صحیح از صنعت گردشگری برسند، عنوان کرد: پس از تعریف مشترک واحد و درست، آن را بپذیرند و برای تعالی در این مسیر، نقشه راه ترسیم کنند.

وی تاکید کرد: نقشه راهی که بتواند افق نگاه گردشگران و میزبانان را نسبت به مقوله گردشگری عوض، اصلاح، ترمیم و بالاخره بازسازی و صد البته بومی سازی کنند.

صیفی‌کار تصریح کرد: نقشه راهی که در حد نهایت همه متغیرها را به بوته سنجش، پژوهش و…قرار بدهد و بر اساس سنجه‌ها نقشه راه را ترسیم کند.

دارایی‌ها و زیرساخت‌ها احصا و اصلاح شوند

وی در ادامه عنوان کرد: باید دارایی‌ها و زیرساخت‌ها را تک به تک احصا، بازشناسی و اصلاح شود.

فعال حوزه گردشگری و میراث فرهنگی با عنوان اینکه در مقوله زیرساخت، نه تنها راه، آب و تأسیسات حائز اهمیت است، گفت: از همه این‌ها مهم‌تر فرهنگ را باید شناخت و با شناخت لایه‌های نهان و آشکار آن برنامه نوشت.

چالش‌های فرهنگی مورد مطالعه قرار گیرد

صیفی‌کار با اشاره به اینکه باید چالش‌های فرهنگی را به دقت مورد مطالعه قرار گیرد، گفت: ما کشوری داریم چهار فصل با دارایی‌های تمدنی، قومیتی، مذهبی و…که بازشناخت حوزه فرهنگ در آنها مهمترین مؤلفه می‌باشد.

وی افزود: باید کنشگرانِ این عرصه را شناخت و میزان و نوع توجه، حساسیت و خاستگاه آنان را مورد مطالعه و مداقه جدی قرار داد.

فعال حوزه گردشگری و میراث فرهنگی ادامه داد: کنشگرانی که هر کدام سهمی از گردشگری دارند، چراکه گردشگری یک فرآیند و علم بین بخشی است و علم محض نیست.

وی خاطرنشان کرد: لذا توجه به علوم انسانی، علوم اجتماعی، علم روانشناسی، بهداشت، درمان، اقتصاد، فرهنگ، دین، مذهب، و صدها متغیر و مؤلفه دیگر که هر کدام باید به‌صورت منفرد و مشترک باید مورد بررسی و پژوهش قرار گیرند.

صیفی‌کار در ادامه گفت: بر اساس داده‌های آماری و کیفیت و کمیت داده‌ها ساختار جدید تعریف کرد و مؤلفه ها را به “طرح درس” برای دانش آموزان، دانشگاهیان، مدیران و کارکنان سطوح مختلف، و فعالان کف جامعه شامل پلیس، پاکبانان، رانندگان ناوگان عمومی، فروشندگان، عوامل خدماتی فعال بدنه و تأسیسات گردشگری و…تبدیل کنند و کلاس آموزش کاربردی و علمی و عملی برای لایه‌های پیش گفته را اجرا کنند و در دوره‌های مختلف کل فرایند را مورد بررسی و تجدید نظر متوالی قرار بدهند.

وی افزود: اگر غیر از این مسیر (آموزش صحیح) گام در این عرصه بگذارند، همین می‌شود که می‌بینیم.

فعال حوزه گردشگری و میراث فرهنگی تاکید کرد: در صورت توجه به آنچه بیان شد، می‌توان ادعا کرد که ما دارای یک فرایند گردشگری علم پایه هستیم.